معنی ممتاز در فرهنگ فارسی عمید

برگزیده و جدا شده، دارای برتری و مزیت

معنی ممتاز در لغت نامه دهخدا

مولوی سیدامان علی فرزند سیدبرکت علی، نبیرۀ مولوی سراج الدین احمد. از شاعران قرن سیزدهم، مقیم شهرک فریدپور هند است. در مدرسه دارالامارۀ کلکته تحصیل کرد. از اوست:، به گلشن چون طلسم صحبتی با گلرخان بستم، شکفتن را دری بر روی حوران جنان بستم، رصد بند عروج طالع ناسازگارم من، حضیض خاکساری را به اوج آسمان بستم، ز هر خاری سراغ منزل مقصود می گیرم، ز رنگ خون پای رفتگان، نقش نشان بستم، ز خیر و شر منم آزاد و ممتاز اندر این عالم، نه جور از دشمنان دیدم نه طرف از دوستان بستم.، (از تذکرۀ صبح گلشن ص 452)

معنی ممتاز در لغت نامه دهخدا

جداشده. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از منتهی الارب)، برگزیده و پسندیده. منتخب شده. دارای امتیاز و برتری و بزرگواری. (از ناظم الاطباء). برتر. فاضل. افضل. راجح. ارجح. صاحب مزیت. نجیب. مفضل. دارای مزیت. فایق. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، جدا. مجزا. مشخص:، در لئیمان به طبع ممتازی، در خسیسان به فعل بی جفتی، منظرت به ز مخبر است پدید، که به تن زفتی و بدل زفتی.، علی قرط اندکانی.، بوزجانی... کریم عهد خویش و ممتاز از جمله اکفا و اقران. (سلجوقنامۀ ظهیری ص 18).، صفتش در زمانه ممتاز است، دیدنش روح را جهان بین است.، عطار.، ای به خلق از جهانیان ممتاز، چشم خلقی به روی خوب تو باز.، سعدی.، دعای صالح و صادق رفیق جان تو باد، که اهل فارس به صدق و صلاح ممتازند.، سعدی.، هرچه در صورت عقل آید و در وهم و قیاس، آن که محبوب من است از همه ممتاز آید.، سعدی.، - ممتاز شدن، برگزیده شدن.، -، مزیت یافتن. برتر آمدن.، - ممتاز کردن، برگزیدن. انتخاب کردن.، -، مزیت دادن.، - ممتاز گردانیدن. ممتاز کردن: باری عز شأنه... آن پادشاه... را به روی خوب و تبرک به مجالست ارباب ورع و مثافنت صلحا از ملوک عالم ممتاز گردانیده است. (المعجم چ دانشگاه ص 11)