معنی ملکشاه - جستجوی لغت در جدول جو

ملکشاه

لغت نامه دهخدا

ملکشاه

لغت نامه دهخدا

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما

تصویری از ملکان — تصویر ملکان

(پسرانه)

نام پدر خضر (ع)

فرهنگ نامهای ایرانی

تصویری از من شاه — تصویر من شاه

واحد اندازه گیری وزن برابر با ۸۰ سیر یا ۲ من معمولی

فرهنگ فارسی عمید

(مَ کَ نَ)

رجوع به مدخل قبل شود

لغت نامه دهخدا

(عَ)

باهم خصومت و نزاع کردن و دشنام دادن. لحاء. و در مثل است: من لاحاک فقد عاداک. (منتهی الارب) (از آنندراج) (ناظم الاطباء). منازعه کردن. (از اقرب الموارد) : و کان بینه و بین اخیه ذی الرمه ملاحاه. (معجم الادباء ج 7 ص 254 از یادداشت به خط مرحوم دهخدا)

باهم خصومت و نزاع کردن و دشنام دادن. لِحاء. و در مثل است: من لاحاک فقد عاداک. (منتهی الارب) (از آنندراج) (ناظم الاطباء). منازعه کردن. (از اقرب الموارد) : و کان بینه و بین اخیه ذی الرمه ملاحاه. (معجم الادباء ج 7 ص 254 از یادداشت به خط مرحوم دهخدا)

لغت نامه دهخدا

(عُ)

از ’ل ه و’، پیکار و خصومت کردن. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). منازعه کردن. (از اقرب الموارد) ، با هم نزدیک گردیدن. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، به هنگام فطام رسیدن کودک. (منتهی الارب) (آنندراج). نزدیک شدن از شیر بازکردن کودک. (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

از ’ل هَ و’، پیکار و خصومت کردن. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). منازعه کردن. (از اقرب الموارد) ، با هم نزدیک گردیدن. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، به هنگام فطام رسیدن کودک. (منتهی الارب) (آنندراج). نزدیک شدن از شیر بازکردن کودک. (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(عَ)

پیچیدن مار بر خود. (آنندراج). پیچیدن مار برخود. لواء. (از اقرب الموارد) (از ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

(عَ عَ جَ)

از ’ل ق ی’، کسی را دیدن. (تاج المصادربیهقی) (دهار). دیدار کردن با کسی و نیز رسیدن آن را. لقاء. (از منتهی الارب) (از ناظم الاطباء) (آنندراج). روبرو شدن و برخورد کردن با کسی. (از اقرب الموارد). و رجوع به ملاقات شود

لغت نامه دهخدا

(مَ)

دهی از دهستان نهرهاشم است که در بخش مرکزی شهرستان اهواز واقع است و 250 تن سکنه دارد. این آبادی از سه محل نزدیک به هم تشکیل شده است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)

لغت نامه دهخدا

(مَ لِ شَ)

منسوب به ملکشه. ملکشاهی:
نعل سمندتو سزد، حلقۀ فرج استرت
تاج سر ملکشهی خاتم دست سنجری.
خاقانی.
و رجوع به ملکشاه و ملکشاهی و ملکشه شود

لغت نامه دهخدا

(مَ کَ)

ناکس بندۀ نفس. ملکعانه مؤنث. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد). ناکس و لئیم خودپرست. و در ندای به مرد یا ملکعان و در ندای به زن یا ملکعانه گویند. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

(شَ)

رشوه دادن کسی را. (منتهی الارب). مصانعه. (اقرب الموارد) (متن اللغه). ملاینه. (متن اللغه) ، یاری بخشیدن و هم پشت گردیدن. (منتهی الارب). مظاهره. (اقرب الموارد) (متن اللغه). محاباه. (متن اللغه)

لغت نامه دهخدا

(مَ لَ)

جمع عربی از کلمه هملخت فارسی... به معنی تخت کفش و گاهی تکه ای از چرم که با آن کفش کهنه را تعمیر کنند. وجه بهتر آن املکتات و هملختات است. (از دزی ج 2 ص 614)

لغت نامه دهخدا

(مَ لِ نَ / نِ)

پادشاهانه. شاهانه. درخور شاهان. شایستۀ پادشاه: یکی از آن سیاه و دیگر دبیقیهای بغدادی بغایت نادر ملکانه. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 44). امیدهای خوب کردو شرطهای ملکانه رفت. (تاریخ بیهقی ایضاً ص 158). فصلی زیر نامه نبشت نیکو و سخت قوی چنانکه او نبشتی ملکانه. (تاریخ بیهقی ایضاً ص 431). عنان کامکاری و زمام جهانداری به عدل و رحمت ملکانه... سپرده. (کلیله و دمنه). آنگاه همت ملکانه را بر اعلای کلمهالحق مقصور گردانید. (کلیله و دمنه). یک حاجت باقی است که درجنب عواطف ملکانه خطری ندارد. (کلیله و دمنه). خادم از خجلت این انعام ملکانه... گران بار ایادی شده بود. (منشآت خاقانی چ محمد روشن ص 236). خسرو از آنجا که همت ملکانه و سیرت پادشاهانۀ او بود... گفت از شکستۀ خود مومیایی دریغ نمی باید داشت. (مرزبان نامه چ قزوینی ص 114). گدایان سیاهکار چون ده ساله عمر مفلسانه به ده روزه تنعم ملکانه بدل می توانستند زر به سود می ستدند و به خدمتی می دادند. (تاریخ غازان ص 318)

پادشاهانه. شاهانه. درخور شاهان. شایستۀ پادشاه: یکی از آن سیاه و دیگر دبیقیهای بغدادی بغایت نادر ملکانه. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 44). امیدهای خوب کردو شرطهای ملکانه رفت. (تاریخ بیهقی ایضاً ص 158). فصلی زیر نامه نبشت نیکو و سخت قوی چنانکه او نبشتی ملکانه. (تاریخ بیهقی ایضاً ص 431). عنان کامکاری و زمام جهانداری به عدل و رحمت ملکانه... سپرده. (کلیله و دمنه). آنگاه همت ملکانه را بر اعلای کلمهالحق مقصور گردانید. (کلیله و دمنه). یک حاجت باقی است که درجنب عواطف ملکانه خطری ندارد. (کلیله و دمنه). خادم از خجلت این انعام ملکانه... گران بار ایادی شده بود. (منشآت خاقانی چ محمد روشن ص 236). خسرو از آنجا که همت ملکانه و سیرت پادشاهانۀ او بود... گفت از شکستۀ خود مومیایی دریغ نمی باید داشت. (مرزبان نامه چ قزوینی ص 114). گدایان سیاهکار چون ده ساله عمر مفلسانه به ده روزه تنعم ملکانه بدل می توانستند زر به سود می ستدند و به خدمتی می دادند. (تاریخ غازان ص 318)

لغت نامه دهخدا

(عَ رِ)

با هم رفتن. (منتهی الارب) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). با کسی رفتن. (مجمل اللغه) (تاج المصادر بیهقی) (مصادر زوزنی). با کسی رفتن و همراهی کردن. (آنندراج). رجوع به مماشات شود

لغت نامه دهخدا

(عَ کَ)

فسوس کردن. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). ممازحه. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(کَ / کِ)

بردن کسی به زور و غلبه با گرفتن و کشیدن موی او. کشیدن موی کسی و بردن او را. (از یادداشت مؤلف).
- موکشان آوردن، کسی را در حال کشیدن موی سر به جایی آوردن و کشاندن. کنایه است از کشیدن و بردن کسی با خشم و قهر و غلبه:
دشمنش آمد برون از پوست چون موی از خمیر
ور نمی آید سپهرش موکشان می آورد.
سلمان ساوجی.
و رجوع به ترکیب موکشان کشیدن شود.
- موکشان کشیدن (کشاندن) کسی، گرفتن موی سر کسی و او را به زور و قهر و غلبه بردن:
پرّ و بال ما کمند عشق اوست
موکشانش می کشد تا کوی دوست.
مولوی.
جبرئیلش می کشاند موکشان
که برو زین خلد و زین جوق خوشان.
مولوی.
و رجوع به ترکیب موکشان آوردن شود

بردن کسی به زور و غلبه با گرفتن و کشیدن موی او. کشیدن موی کسی و بردن او را. (از یادداشت مؤلف).
- موکشان آوردن، کسی را در حال کشیدن موی سر به جایی آوردن و کشاندن. کنایه است از کشیدن و بردن کسی با خشم و قهر و غلبه:
دشمنش آمد برون از پوست چون موی از خمیر
ور نمی آید سپهرش موکشان می آورد.
سلمان ساوجی.
و رجوع به ترکیب موکشان کشیدن شود.
- موکشان کشیدن (کشاندن) کسی، گرفتن موی سر کسی و او را به زور و قهر و غلبه بردن:
پَرّ و بال ما کمند عشق اوست
موکشانش می کشد تا کوی دوست.
مولوی.
جبرئیلش می کشاند موکشان
که برو زین خلد و زین جوق خوشان.
مولوی.
و رجوع به ترکیب موکشان آوردن شود

لغت نامه دهخدا

(عَ / عُتْهْ)

با هم دوستی کردن و خلاف ورزیدن. لخاء، با هم نرمی کردن و آسان فراگرفتن کار. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). نرمی کردن. (از اقرب الموارد) ، برافژولیدن بر یکدیگر. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). برانگیختن و تحریک کردن بر کسی. (از اقرب الموارد) ، دروغ گفتن و به دروغ آراستن سخن را. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) ، نمامی کردن. از لغات اضداد است. (منتهی الارب) (آنندراج). نمامی کردن. (ناظم الاطباء). سخن چینی کردن و آن ضد معنی اول است. (از اقرب الموارد)

با هم دوستی کردن و خلاف ورزیدن. لِخاء، با هم نرمی کردن و آسان فراگرفتن کار. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). نرمی کردن. (از اقرب الموارد) ، برافژولیدن بر یکدیگر. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). برانگیختن و تحریک کردن بر کسی. (از اقرب الموارد) ، دروغ گفتن و به دروغ آراستن سخن را. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) ، نمامی کردن. از لغات اضداد است. (منتهی الارب) (آنندراج). نمامی کردن. (ناظم الاطباء). سخن چینی کردن و آن ضد معنی اول است. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(شَ فَ)

از ’خ ش ی’، نبرد کردن با کسی به ترسیدن. (از منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). با کسی نبرد کردن. (از تاج المصادر بیهقی). یقال خاشانی فخشیته. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) ، ترک کردن کسی را. (از ذیل اقرب الموارد) : و خاشیت فلاناً، ای تارکته. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)

از ’خ ش ی’، نبرد کردن با کسی به ترسیدن. (از منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). با کسی نبرد کردن. (از تاج المصادر بیهقی). یقال خاشانی فخشیته. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) ، ترک کردن کسی را. (از ذیل اقرب الموارد) : و خاشیت فلاناً، ای تارکته. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

(مَ لِ)

منسوب به ملکشاه:
دشمن از تیغ ملکشاهی حذر کرد و برفت
زآنکه تیغش صاعقه ست و دشمنش دیواختر است.
امیرمعزی (دیوان چ اقبال ص 96).
، ملکی. جلالی (تاریخ، ماه، سال) : تاریخ ملکشاهی. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)

لغت نامه دهخدا

(مَ لِ)

یکی از طوایف پشت کوه، از ایلات کرد ایران است که شامل شعب بسیاری است. (از جغرافیای سیاسی کیهان ص 68). و رجوع به همین مأخذ شود

لغت نامه دهخدا

(عَ)

متلاشی کردن. نابود و مضمحل کردن. ملاشاه و تلاشی هر دو منحوت از ’لاشی ٔ’ است. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(مَ لِ)

دهی از دهستان حسن آباد است که در بخش حومه شهرستان سنندج واقع است و 110 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)

لغت نامه دهخدا

(مَ لِ شَهْ)

مخفف ملکشاه:
ملکشه آب و آتش بود رفت آن آب و مرد آتش
کنون خاکستر و خاکی است مانده در سپاهانش.
خاقانی.
اتابک است ز بهر نظام گوهر ملک
ملکشهی که مجاهد نظام او زیبد.
خاقانی.
یک چند اگر برادر و مادرت رفته هم
صد چون ملکشهش گرو آستان شده.
خاقانی.
وآن ملک را که بد ملکشه نام
بود دین پروری چو خواجه نظام.
نظامی (هفت پیکر چ وحید دستگردی ص 32).
و رجوع به ملکشاه شود

مخفف ملکشاه:
ملکشه آب و آتش بود رفت آن آب و مرد آتش
کنون خاکستر و خاکی است مانده در سپاهانش.
خاقانی.
اتابک است ز بهر نظام گوهر ملک
ملکشهی که مجاهد نظام او زیبد.
خاقانی.
یک چند اگر برادر و مادرت رفته هم
صد چون ملکشهش گرو آستان شده.
خاقانی.
وآن ملک را که بد ملکشه نام
بود دین پروری چو خواجه نظام.
نظامی (هفت پیکر چ وحید دستگردی ص 32).
و رجوع به ملکشاه شود

لغت نامه دهخدا

(شَ رَ)

استثناء کردن. (تاج المصادر زوزنی). استثناء کردن کسی را از جماعتی. (آنندراج) (از ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

(عَ عِ / عَ وَ)

دهی است از دهستان سیس، بخش شبستر، شهرستان تبریز. واقع در 12هزارگزی جنوب خاوری شبستر، و 4هزارگزی راه شوسۀ صوفیان به سلماس، و 2هزارگزی خط آهن جلفا. ناحیه ای است جلگه و دارای آب و هوای معتدل و 1910 تن سکنه. آب آن از چشمه تأمین میشود و محصول آن غلات و حبوب است. اهالی به زراعت و گله داری اشتغال دارند. و راه آن ارابه رو است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 4)

دهی است از دهستان سیس، بخش شبستر، شهرستان تبریز. واقع در 12هزارگزی جنوب خاوری شبستر، و 4هزارگزی راه شوسۀ صوفیان به سلماس، و 2هزارگزی خط آهن جلفا. ناحیه ای است جلگه و دارای آب و هوای معتدل و 1910 تن سکنه. آب آن از چشمه تأمین میشود و محصول آن غلات و حبوب است. اهالی به زراعت و گله داری اشتغال دارند. و راه آن ارابه رو است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 4)

لغت نامه دهخدا

(عَ لَ)

عبدالرحمان بن صاچلی امیر (متوفی در 987 هجری قمری). او راست: تحفه الغرائب، به فارسی در خواص اشیاء و انواع حیل مشتمل بر 35 باب. و نیز تعلیقی بر شرح وقایۀ صدرالشریعۀ ثانی دارد. (از کشف الظنون)

لغت نامه دهخدا

دهی از دهستان میرده است که در بخش مرکزی شهرستان سقز واقع است و 200 تن سکنه دارد، (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)

لغت نامه دهخدا

(مُ جَ)

مجلکا. عهدنامه. تعهدنامه: آنگاه ایلخان از حسام الدین مجلکاه ستاند که از بعد از قتل خلیفه تا مدتی معین اگر آنچه گفته به ظهور نپیوندد او را بکشد. (حبیب السیر چ 1 تهران جزو اول از مجلد ثالث ص 36). و رجوع به مادۀ قبل و مچلکا و مچلکه شود

مجلکا. عهدنامه. تعهدنامه: آنگاه ایلخان از حسام الدین مجلکاه ستاند که از بعد از قتل خلیفه تا مدتی معین اگر آنچه گفته به ظهور نپیوندد او را بکشد. (حبیب السیر چ 1 تهران جزو اول از مجلد ثالث ص 36). و رجوع به مادۀ قبل و مچلکا و مچلکه شود

لغت نامه دهخدا

(مُ چَ)

رجوع به مادۀ قبل شود

لغت نامه دهخدا

تصویری از منکشفه — تصویر منکشفه

مونث منکشف

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از مماشاه — تصویر مماشاه

مماشات در فارسی: راه آمدن با کسی، ساز گاری

فرهنگ لغت هوشیار

ملاقات در فارسی: همپرسکی همپرسگی (پژوهشی در اساطیر ایران بهار) دیدار

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از ملکانه — تصویر ملکانه

پادشاهانه، در خور شاهان

فرهنگ لغت هوشیار