بیت المقدس. قدس: ز مقدس تنی چند غم یافته ز بیدادداور ستم یافته. نظامی (از گنجینۀ گنجوی ص 147). چو بیدادگر دید خون ریختش ز دروازۀ مقدس آویختش. نظامی. از او کار مقدس چو با ساز گشت سوی ملک مغرب عنان بازگشت. نظامی. و رجوع به معجم البلدان و بیت المقدس و قدس شود
بیت المقدس. قدس: ز مقدس تنی چند غم یافته ز بیدادداور ستم یافته. نظامی (از گنجینۀ گنجوی ص 147). چو بیدادگر دید خون ریختش ز دروازۀ مقدس آویختش. نظامی. از او کار مقدس چو با ساز گشت سوی ملک مغرب عنان بازگشت. نظامی. و رجوع به معجم البلدان و بیت المقدس و قدس شود
پاک کننده. (مهذب الاسماء). پاکیزه کننده. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد) ، راهب. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) ، کشیش که تعمید دهد. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) ، تقدیس کننده. آنکه خدای را به پاکی یاد کند: جواب داد... از آن روز باز که دست قهر ازلی درآمد و آن معلم ملکوت را از میان مقدسان و مسبحان بیرون برد و داغ لعنت ابدی بر جبین نهاد هیچیک از ما در صوامع قدس بر قرار خود بر سر امن و سکون ننشسته است. (مصباح الهدایه چ همایی ص 388)
پاک کننده. (مهذب الاسماء). پاکیزه کننده. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد) ، راهب. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) ، کشیش که تعمید دهد. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) ، تقدیس کننده. آنکه خدای را به پاکی یاد کند: جواب داد... از آن روز باز که دست قهر ازلی درآمد و آن معلم ملکوت را از میان مقدسان و مسبحان بیرون برد و داغ لعنت ابدی بر جبین نهاد هیچیک از ما در صوامع قدس بر قرار خود بر سر امن و سکون ننشسته است. (مصباح الهدایه چ همایی ص 388)
پاک کرده. (مهذب الاسماء). به پاکی یاد شده. به پاکی خوانده شده. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). پاک و پاکیزه. (ناظم الاطباء). پاک و پاکیزه و منزه. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : انی انا ربک فاخلع نعلیک انک بالواد المقدس طوی. (قرآن 12/20). اذ نادیه ربه بالواد المقدس طوی. (قرآن 16/79). وگرنه دل چه دریغ است از کسی که بود هزار جان مقدس فدای جور و جفاش. سنائی (دیوان چ مصفا ص 174). تن را چه قبولی نهی آنجا که ز عزت صد جان مقدس را آنجا خطری نیست. سنائی (ایضاً ص 59). درود و سلام و تحیات و صلوات ایزدی بر ذات و روح مقدس مصطفی و اهل بیت... او باد. (کلیله و دمنه). صلوات و تحیات و درود و آفرین از میان جان بواسطۀ سر زفان به روان مقدس و تربت مطهر... سید انبیا... باد. (اسرارالتوحید چ صفا ص 5). مختلف خوابهاست کاین طبقات زان مقدس جناب دیدستند. خاقانی. امروز بحمداﷲ... سیف الدوله والدین... وارث عهد محمود سبکتکین است و ذات مقدس جهاندار معظم اتابک اعظم... (منشآت خاقانی چ محمد روشن ص 71). و همچنین سلام و تحیت و ثنا و محمدت فرماید رسانیدن به مجلس مقدس شیخ الشیوخ... (منشآت خاقانی ایضاً ص 509). کردگار یکی است که مبدع کائنات است و ذات او مقدس از آنکه او را در ابداع و ایجاد موجودات شریکی بکار آید. (مرزبان نامه چ قزوینی ص 97). بار خدایا مهیمنی و مقدر وز همه عیبی مقدسی و مبرا. سعدی. - کتاب مقدس، از آغاز سفر تکوین تا آخر سفر رؤیا. (از اقرب الموارد). ، مورد احترام (در بقعه ها). که دارای حرمت است: تربت مقدس سیدالشهدا: و بیشترشبها در میان آن درخت شدی که بر در مشهد مقدس هست وخویشتن بر شاخی از آن درخت افکندی... (اسرار التوحید چ صفا ص 34). بر در مشهد مقدس عمره اﷲ تعالی نشسته بود. (اسرارالتوحید ایضاً ص 40) ، پارسا. (ناظم الاطباء). پارسا. آنکه از منهیات دوری کند: مؤمن مقدس. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)
پاک کرده. (مهذب الاسماء). به پاکی یاد شده. به پاکی خوانده شده. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). پاک و پاکیزه. (ناظم الاطباء). پاک و پاکیزه و منزه. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : انی انا ربک فاخلع نعلیک انک بالواد المقدس طوی. (قرآن 12/20). اذ نادیه ربه بالواد المقدس طوی. (قرآن 16/79). وگرنه دل چه دریغ است از کسی که بود هزار جان مقدس فدای جور و جفاش. سنائی (دیوان چ مصفا ص 174). تن را چه قبولی نهی آنجا که ز عزت صد جان مقدس را آنجا خطری نیست. سنائی (ایضاً ص 59). درود و سلام و تحیات و صلوات ایزدی بر ذات و روح مقدس مصطفی و اهل بیت... او باد. (کلیله و دمنه). صلوات و تحیات و درود و آفرین از میان جان بواسطۀ سر زفان به روان مقدس و تربت مطهر... سید انبیا... باد. (اسرارالتوحید چ صفا ص 5). مختلف خوابهاست کاین طبقات زان مقدس جناب دیدستند. خاقانی. امروز بحمداﷲ... سیف الدوله والدین... وارث عهد محمود سبکتکین است و ذات مقدس جهاندار معظم اتابک اعظم... (منشآت خاقانی چ محمد روشن ص 71). و همچنین سلام و تحیت و ثنا و محمدت فرماید رسانیدن به مجلس مقدس شیخ الشیوخ... (منشآت خاقانی ایضاً ص 509). کردگار یکی است که مبدع کائنات است و ذات او مقدس از آنکه او را در ابداع و ایجاد موجودات شریکی بکار آید. (مرزبان نامه چ قزوینی ص 97). بار خدایا مهیمنی و مقدر وز همه عیبی مقدسی و مبرا. سعدی. - کتاب مقدس، از آغاز سِفْرِ تکوین تا آخر سِفْرِ رؤیا. (از اقرب الموارد). ، مورد احترام (در بقعه ها). که دارای حرمت است: تربت مقدس سیدالشهدا: و بیشترشبها در میان آن درخت شدی که بر در مشهد مقدس هست وخویشتن بر شاخی از آن درخت افکندی... (اسرار التوحید چ صفا ص 34). بر در مشهد مقدس عمره اﷲ تعالی نشسته بود. (اسرارالتوحید ایضاً ص 40) ، پارسا. (ناظم الاطباء). پارسا. آنکه از منهیات دوری کند: مؤمن مقدس. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)