معنی مقامس - جستجوی لغت در جدول جو

مقامس

لغت نامه دهخدا

منزلت، رتبه، پایه، جایگاه
جای اقامت
در موسیقی ترتیب قرار گرفتن فاصله های پرده، نیم پرده و ربع پرده میان نت های هشت گانۀ یک گام، در موسیقی پرده
در تصوف هر یک از مراحل سیر و سلوک که عبارتند از توبه، ورع، زهد، فقر، صبر، توکل و رضا

فرهنگ فارسی عمید

مقامه

نوشته ای ادبی با صنایع بدیعی که بر مبنای گزارش یک حکایت نوشته شده است
مجلس
مقام، مرتبه، درجه

فرهنگ فارسی عمید

مقامر

قمار کننده، قمارباز

فرهنگ فارسی عمید

مقامع

مقمعه ها، گرزهای آهنین، کوپال ها، جمع واژۀ مقمعه

فرهنگ فارسی عمید

مقامی

(مَ)

منسوب به محل. جای و مقام. (از ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مقامه

(مَ مَ / مِ)

مقامه. جای نشستن. مجلس: من بر گوشه ای از آن هنگامه و برطرفی از آن مقامه متفکر آن مقالت و متحیر آن حالت بودم. (مقامات حمیدی چ اصفهان ص 17). و رجوع به مقامات شود، خطبۀ منظوم و منثور. خطبه یا سخنان ادبی به نثر فنی ومصنوع توأم با اشعار و امثال و مشحون به صنایع بدیعی اعم از لفظی و معنوی، مانند مقامات بدیعی و مقامات حریری در عربی و مقامات حمیدی در زبان فارسی. ج، مقامات: این هر دو مقامۀ سابق و لاحق که به عبارت تازی و لغت حجازی ساخته و پرداخته شده است اگرچه بر هر دو مزید نیست، اما عوام عجم را مفید نه. (مقامات حمیدی چ اصفهان ص 4). و رجوع به مقامات شود

لغت نامه دهخدا

مقامه

(مَ مَ)

جای نشستن. ج، مقامات. (منتهی الارب) (آنندراج). مجلس و محل نشستن. (ناظم الاطباء). مجلس. ج، مقامات. (اقرب الموارد). و رجوع به مقامه شود، گروه از مردم. (منتهی الارب) (آنندراج). جماعتی از مردمان. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، بیان سرگذشت. شرح واقعه: المقامه فی معنی ولایهالعهد بالامیر شهاب الدوله مسعود و ماجری من احواله. (تاریخ بیهقی چ فیاض ص 111)

لغت نامه دهخدا

مقامه

(طَ نَءْ)

اقامت و آرام کردن به جایی. مقام. (منتهی الارب). اقامت. (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد).
- دارالمقامه، جنت و بهشت. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مقامق

(مُ مِ)

آنکه سخن از بن گلو گوید. (مهذب الاسماء). آنکه سخن به اقصای حلق گوید. (منتهی الارب) (از آنندراج) (از ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مقامر

(مُ مِ)

به گرو بازنده. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). قمارباز و حریف. (آنندراج) (غیاث). قمارکننده. قمارباز. (از ناظم الاطباء) :
به یک اندازه اند بر در بخت
مرد فرهنگ با مقامر و شنگ.
ناصرخسرو.
قمر شد با سر زلفش مقامر
دل من برده شد کاری است نادر.
امیرمعزی (دیوان چ اقبال ص 209).
دلم باید جهاز اندر میانه
چو زلفش با قمر باشد مقامر.
امیرمعزی (دیوان ایضاً ص 209).
ای کم زن مقامر بدباز بی هنر
خواهی که کم نبازی یاد نگار گیر.
سنائی (دیوان چ مصفا ص 167).
تا کی به زیر دور فلک چون مقامران
از بهر برد خویش دم ’لی’ و ’لک’ زنیم.
سنائی (دیوان ایضاً ص 222).
کم نشین با مقامر و غماز
که برهنه ت کنند همچو پیاز.
سنائی.
قضا تأویل سهم او ندارد
حریف خویش بشناسد مقامر.
انوری (دیوان چ مدرس رضوی ص 221).
دست مقامر ببوس نقش حریفان بخواه
بزم صبوحی بساز نقل دگرگون بیار.
خاقانی.
یک دم و نیم جان گرو دارم
من مقامر دلم چنین باشد.
خاقانی.
در این رصدگه خاکی چه خاک می بیزی
نه کودکی نه مقامر ز خاک چیست تو را.
خاقانی.
گفتا که منم سلیم عامر
سرکوب زمانۀ مقامر.
نظامی.
مقامر را سه شش می باید ولیکن سه یک می آید. (گلستان). سر و ریش مقامران را فرمود که بتراشند. (حبیب السیر چ خیام ج 3 ص 371)

لغت نامه دهخدا

مقامع

(مَ مِ)

جمع واژۀ قمعه. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد). رجوع به قمعه شود، جمع واژۀ مقمعه. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد). رجوع به مقمعه شود

لغت نامه دهخدا

مقاوس

(مُ وِ)

اسب تازنده و رهاکننده. (منتهی الارب) (آنندراج). اسب تازنده و رهاکننده آن. (ناظم الاطباء). رهاکننده عنان اسب را. (از اقرب الموارد) ، اندازه گیرنده میان دو چیز. (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

مقامح

(مُ مِ)

شتری که از باعث بیماری یا سرما از آب خوردن بازایستاده باشد. یقال: بعیر مقامح وناقه مقامح. (منتهی الارب) (از آنندراج) (از ناظم الاطباء). شتری که بر آب وارد شود و از بیماری و یا سردی آب از آب خوردن خودداری کند. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

مقاعس

(مُ عِ)

آنکه از عهد و سوگند خود برمی گردد. (ناظم الاطباء). رجوع به مدخل بعد شود

لغت نامه دهخدا

مقاعس

(مُ عِ)

پدرحیی است از تمیم و او را بدین جهت چنین لقبی دادند که وی از سوگندی که میان قوم او بود برگشت. (از منتهی الارب). حارث بن عمرو بن کعب بن سعد بن زید مناه را گویند. (امتاع الاسماع ص 509). و رجوع به مدخل قبل شود

لغت نامه دهخدا

مقاعس

(مَ عِ)

جمع واژۀ مقعنسس. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد). و رجوع به مقعنسس شود

لغت نامه دهخدا

مقاوس

(مَ وِ)

جمع واژۀ مقوس. (ناظم الاطباء) (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). رجوع به مقوس شود

لغت نامه دهخدا

مقامسه

(طَن ن)

نبرد کردن با کسی به غواصی. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). شرطبندی کردن در فرورفتن به آب. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
- امثال:
هو یقامس حوتاً، در حق کسی گویند که با داناتر از خود مناظره کند. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد).
، مناظره و مباحثه کردن. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

ملامس

(مَ مِ)

جمع واژۀ ملمس. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). رجوع به ملمس شود

لغت نامه دهخدا

مقاسم

(مُ سِ)

بخش بخش کننده. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مقاسم

(مَ سِ)

جمع واژۀ مقسم. (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد).
- مقاسم میاه، آب بخش کن ها. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
، صاحب المقاسم، نایب امیر و او تقسیم کننده غنایم است. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

معامس

(مُ مِ)

کسی که از نادانی کاری را بدون تدبیر و تأمل انجام دهد. (از اقرب الموارد) (از محیطالمحیط)

لغت نامه دهخدا

منامس

(مُ مِ)

به کازه درنشیننده. (آنندراج) (از منتهی الارب). آنکه در کازه می نشیند جهت شکار. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، محرم و هم راز. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). رجوع به منامسه شود

لغت نامه دهخدا

مقابس

(مَ بِ)

جمع واژۀ مقبس. (اقرب الموارد) (محیط المحیط). رجوع به مقبس شود

لغت نامه دهخدا

مقاسم

بخش کننده، جمع مقسم، بخشگاهان جمع مقسم

فرهنگ لغت هوشیار

مقامر

به گرو بازنده، قمار باز و حریف

فرهنگ لغت هوشیار

مقامه

مقامه در فارسی نشستنگه (مجلس) در باغ بگشاد سالار بار نشستنگهی ساخت بس شاهوار، سخنرانی گفتار، پایگاه، نوشته آهنگین، گامه در سوفیگری مجلس، خطبه، شرح داستان بیان سر گذشت، مقاله ای ادبی که به نثر فنی مشحون به صنایع بدیعی و توام با اشعار و امثال آورده شود مانند: مقامات بدیعی و مقامات حریری (در عربی) و مقامات حمیدی (در فارسی)، جمع مقامات

فرهنگ لغت هوشیار