معنی مفالی - جستجوی لغت در جدول جو

مفالی(مَ)

لغت نامه دهخدا

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما

تصویری از موالی — تصویر موالی

دوست، یار، یاور

فرهنگ فارسی عمید

تصویری از سفالی — تصویر سفالی

آنچه از جنس سفال باشد مثلاً کوزۀ سفالی

فرهنگ فارسی عمید

تصویری از مفالیس — تصویر مفالیس

مفلس ها، ندارها، بی چیز ها، تهیدست ها، جمع واژۀ مفلس

فرهنگ فارسی عمید

تصویری از موالی — تصویر موالی

مالکان، سروران، مهتران، دوستان، دوستداران، جمع واژۀ مولیٰ
بندگان، بندگان آزاد شده

فرهنگ فارسی عمید

تصویری از معالی — تصویر معالی

بلندی ها، بزرگواری ها، خصلت های نیکو و ممتاز

فرهنگ فارسی عمید

(مَ)

میر خرد شیرازی برادر میر کلان سبزواری شاعری است که اصل وی از سادات بخارا است اما در سبزوار متولد گردید. از اوست:
ز نالۀ تو ملالی درون من خون شد
دگر برای خدا این ترانه ساز مکن.
و نیز:
چنان خو کرده ام شبهای هجران با خیال او
که در خاطر نیاید ذوق ایام وصال او.
و رجوع به تذکرۀ صبح گلشن ص 445 و فرهنگ سخنوران شود
شاعری است از مردم کاشان. از اوست:
مده ای خضر فریبم به حیات جاودانی
من و خاک آستانش تو و آب زندگانی.
و رجوع به تذکرۀ صبح گلشن و قاموس الاعلام ترکی شود

میر خرد شیرازی برادر میر کلان سبزواری شاعری است که اصل وی از سادات بخارا است اما در سبزوار متولد گردید. از اوست:
ز نالۀ تو ملالی درون من خون شد
دگر برای خدا این ترانه ساز مکن.
و نیز:
چنان خو کرده ام شبهای هجران با خیال او
که در خاطر نیاید ذوق ایام وصال او.
و رجوع به تذکرۀ صبح گلشن ص 445 و فرهنگ سخنوران شود
شاعری است از مردم کاشان. از اوست:
مده ای خضر فریبم به حیات جاودانی
من و خاک آستانش تو و آب زندگانی.
و رجوع به تذکرۀ صبح گلشن و قاموس الاعلام ترکی شود

لغت نامه دهخدا

(مُ تَ)

پرورنده. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (از ناظم الاطباء) ، آنکه نگاه می دارد. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

(مَ)

اصل آن مثالث است مانند ثالی در ثالث، و مثالث تارهای سوم عود است از آلات موسیقی. (از حاشیۀ دیوان حافظ چ قزوینی ص 325) :
سلام اﷲ ما کر اللیالی
و جاوبت المثانی و المثالی.
حافظ (دیوان ایضاً).
و رجوع به مثالث شود

لغت نامه دهخدا

(مُ)

یار. یاور. دستگیر. ج، موالون. (ناظم الاطباء) :
چو چرخ گردان بر تارک معادی گرد
چو مهر تابان بر طلعت موالی تاب.
مسعودسعد.
چو خورشید درخشانم ز نور و نار با بهره
موالی را همه نورم معادی را همه نارم.
سوزنی.
عیش تو خوش و ناخوش از او عیش معادی
کار تو نکو و ز تو نکو کار موالی.
سوزنی.
بخت موالی تو سوی ارتفاع
بخت مخالف تو سوی انحدار.
فرخی.
وی را به تو دهم به زنی به گواهی دو کس از موالیان ما. خادمی را گفت که چند کس را از موالیان ماحاضر کن. (تاریخ برامکه)

یار. یاور. دستگیر. ج، موالون. (ناظم الاطباء) :
چو چرخ گردان بر تارک معادی گرد
چو مهر تابان بر طلعت موالی تاب.
مسعودسعد.
چو خورشید درخشانم ز نور و نار با بهره
موالی را همه نورم معادی را همه نارم.
سوزنی.
عیش تو خوش و ناخوش از او عیش معادی
کار تو نکو و ز تو نکو کار موالی.
سوزنی.
بخت موالی تو سوی ارتفاع
بخت مخالف تو سوی انحدار.
فرخی.
وی را به تو دهم به زنی به گواهی دو کس از موالیان ما. خادمی را گفت که چند کس را از موالیان ماحاضر کن. (تاریخ برامکه)

لغت نامه دهخدا

(تَءْرْ)

شپش جستن خواستن. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(مَ)

جمع واژۀ مولی. (ناظم الاطباء) (آنندراج). و رجوع به مولی شود، اقربا و نزدیکان مانند پسرعمو و جز آن. (یادداشت مؤلف) : و انی خفت الموالی من ورائی و کانت امرأتی عاقراً فهب لی من لدنک ولیا. (قرآن 5/19) ، جمع واژۀ مولاه. (متن اللغه) (یادداشت مؤلف). رجوع به مولاه شود، یاران و دوستان. (ناظم الاطباء). یاران و خداوندان. و آن جمع مولاست. (غیاث). خداوندان. (ناظم الاطباء) (یادداشت مؤلف). رؤسا. بزرگان. صاحبان. (یادداشت لغت نامه) ، آزادشدگان. (یادداشت مؤلف). غلامان. بندگان:
به وقت آن که صلتها دهی موالی را
ز یک دو صلت این خسروانت آید ننگ.
فرخی.
یکی از موالی عبداﷲ چون دید بانگ کرد که امیرالمؤمنین را بکشتند. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 189).
این حکم خدای است رفته بر ما
او بار خدای است و ما موالی.
ناصرخسرو.
امیراسماعیل با موالی و ممالیک خویش و اصحاب و اتباع پدر مقابل آمد. (ترجمه تاریخ یمینی ص 193). بعضی بر خانه موالی خویش خروج کردند و به معاندان آن دولت التجا ساختند. (ترجمه تاریخ یمینی ص 10).
- موالی نواز، بنده نواز. غلام نواز. زیردست نواز. که زیردستان و غلامان خویش بنوازد:
مهتر چنین باید موالی نواز
مهتر چنین باید معادی شکن.
فرخی

جَمعِ واژۀ مولی. (ناظم الاطباء) (آنندراج). و رجوع به مولی شود، اقربا و نزدیکان مانند پسرعمو و جز آن. (یادداشت مؤلف) : و انی خفت الموالی من ورائی و کانت امرأتی عاقراً فهب لی من لدنک ولیا. (قرآن 5/19) ، جَمعِ واژۀ مولاه. (متن اللغه) (یادداشت مؤلف). رجوع به مولاه شود، یاران و دوستان. (ناظم الاطباء). یاران و خداوندان. و آن جمع مولاست. (غیاث). خداوندان. (ناظم الاطباء) (یادداشت مؤلف). رؤسا. بزرگان. صاحبان. (یادداشت لغت نامه) ، آزادشدگان. (یادداشت مؤلف). غلامان. بندگان:
به وقت آن که صلتها دهی موالی را
ز یک دو صلت این خسروانت آید ننگ.
فرخی.
یکی از موالی عبداﷲ چون دید بانگ کرد که امیرالمؤمنین را بکشتند. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 189).
این حکم خدای است رفته بر ما
او بار خدای است و ما موالی.
ناصرخسرو.
امیراسماعیل با موالی و ممالیک خویش و اصحاب و اتباع پدر مقابل آمد. (ترجمه تاریخ یمینی ص 193). بعضی بر خانه موالی خویش خروج کردند و به معاندان آن دولت التجا ساختند. (ترجمه تاریخ یمینی ص 10).
- موالی نواز، بنده نواز. غلام نواز. زیردست نواز. که زیردستان و غلامان خویش بنوازد:
مهتر چنین باید موالی نواز
مهتر چنین باید معادی شکن.
فرخی

لغت نامه دهخدا

(مِ)

منسوب به عالم مثال. (ناظم الاطباء).
- قالب مثالی، کالبدی چون کالبد مردم که روح در عالم برزخ بدان در شود. بدن هورقلیائی. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به قالب مثالی شود

لغت نامه دهخدا

(مَ)

جمع واژۀ مجلی [م لا] . (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). و رجوع به مجلی [م لا] شود، جمع واژۀ مجلی [م لا] صیغۀ اسم ظرف است به معنی جای جلا که آیینه باشد. (غیاث) (آنندراج)، جاهای جلوه. (غیاث) (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

(مَ)

ج متلیه و متلی. نعت است از اتلت الناقه، با بچه شد ناقه که پس وی می رود. (از منتهی الارب). شترانی که بعضی از آنها با بچه و بعضی بی بچه باشند. (از ذیل اقرب الموارد). ماده شترانی که بچه به دنبال آنها باشد. (از ذیل اقرب الموارد) ، شترانی که نتاج نیاورند تا آنکه به تابستان رسند. (ناظم الاطباء)

ج ِمُتلیه و مُتلی. نعت است از اتلت الناقه، با بچه شد ناقه که پس وی می رود. (از منتهی الارب). شترانی که بعضی از آنها با بچه و بعضی بی بچه باشند. (از ذیل اقرب الموارد). ماده شترانی که بچه به دنبال آنها باشد. (از ذیل اقرب الموارد) ، شترانی که نتاج نیاورند تا آنکه به تابستان رسند. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

(مُ)

از ’ت ل و’، دم کش سرودگوی. (منتهی الارب) (آنندراج). آن که مرافقت کند مغنی و سرودگوی را با آواز بلند. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، متوالی. (ناظم الاطباء) ، تابع. (اقرب الموارد) ، موافق. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

(مُ تَ)

از ’ف ل ی’، شپش جوینده از همدیگر. (ناظم الاطباء). شپش جستن خواهنده. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). و رجوع به تفالی شود

لغت نامه دهخدا

(دَ)

دف نواز. (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

(مَ)

جمع واژۀ مصلاه و مصلاه، به معنی دام. (منتهی الارب مادۀ ص ل ی) (ناظم الاطباء). رجوع به مصلاه شود

لغت نامه دهخدا

(مَ)

از ’طل ی’، جایها که وحشیان بچۀ خود را در وی بچرانند. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، جمع واژۀ مطلا. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(مَ)

جمع واژۀ مفلس. (آنندراج) (اقرب الموارد). رجوع به مفلس شود

لغت نامه دهخدا

(مَ)

جمع واژۀ مفلوج، به معنی فالج زده. (آنندراج). جمع واژۀ مفلوج. (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد). و رجوع به مفلوج شود

لغت نامه دهخدا

(مَ)

جمع واژۀ برساخته از کلمه مفلوک یا مفلاک. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به مفلوک و مفلاک شود

لغت نامه دهخدا

تصویری از موالی — تصویر موالی

یار و دستگیر

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از مفتلی — تصویر مفتلی

پرورنده

فرهنگ لغت هوشیار

جمع معلاه، پایگاه ها ویژگی ها بر جستیگی ها جمع معلات (معلاه) : منزلها مقامات بلند شرفها، خصلتهای برجسته و ممتاز: ... از مجاری احوال و معالی آثار ملوک بی خبر

فرهنگ لغت هوشیار

مثالیه در فارسی مثالی مثالیه: فرو هری منسوب به مثال. یا قالب مثالی. عالم مثال

فرهنگ لغت هوشیار

منسوب به سفال آنچه از سفال سازند سفالین: کوزه سفالی. یا خانه سفالی. خانه ای که روی آنرا با سفال پوشند

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از مفالیج — تصویر مفالیج

جمع مفلوج، لسان غژان لیتکان

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از مفالیس — تصویر مفالیس

جمع مفلس، تهیدستان مستمندان

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از موالی — تصویر موالی

((مَ))

جمع مولی

فرهنگ فارسی معین

تصویری از معالی — تصویر معالی

((مَ))

جمع معلاه، بزرگواری، بلندی قدر و مرتبه

فرهنگ فارسی معین

تصویری از موالی — تصویر موالی

((مُ))

دوست دارنده

فرهنگ فارسی معین

اندوهگین، لنگرگاه

دیکشنری اردو به فارسی

نمونه وار، ایده آل

دیکشنری اردو به فارسی