- مفادات
سربها دادن و کسی را آزاد کردن، فدیه
معنی مفادات - جستجوی لغت در جدول جو
- مفادات (مُ)
فدیه دادن کسی را از اسیری بازخریدن یا اسیر را با اسیری یا کشتنیی را با کشتنی دیگر بدل کردن. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). مفاداه. و رجوع به مفاداه شود
- مفادات
سربها گرفتن و آزاد کردن کسی را، نجات دادن خلاص کردن
- مفادات ((مُ))
نجات دادن، خلاص کردن
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(مُ)
لغت نامه دهخدا
جمع واژۀ مراد. کامها. آرزوها. اغراض. مقاصد: از شهاب الدین مسعود شنیدم...که هنوز ازهار مرادات در چمن سلطنت از اکمام تخمی تمام بیرون نیامده. (لباب الالباب، از فرهنگ فارسی معین).
از این در برآید مرادات کس
در فیض یزدان همین است و بس.
ملا طغرا (از آنندراج)
از این در برآید مرادات کس
در فیض یزدان همین است و بس.
ملا طغرا (از آنندراج)
(مَ)
لغت نامه دهخدا
مفازه. (ترجمان القرآن) (اقرب الموارد). بیابانهای بی آب: و بسا کوشکهای منقش و باغهای دلکش که بنا کردند و بیاراستند. که امروز با زمین هموار گشته است و با مفازات و اودیه برابر شده. (چهارمقاله صص 45-46). اگرچه در این مفازه سکان کمتر از دیگر مفازات اسلام اند، اما دزدان و قطاع الطریق که سکان بتحقیق اند بیشتر از دیگر مفازات باشند. (نزهه القلوب چ لیدن ج 3 ص 142). و رجوع به مفازه و مفازه شود
(طَ)
لغت نامه دهخدا
کسی را از اسیری بازخریدن. (المصادر زوزنی) (ترجمان القرآن). سر خریدن و سربها دادن کسی را. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). آزاد کردن کسی را و سربهای وی گرفتن. و مبرد گوید: مفاداه آن است که کسی را بازدهی و کسی دیگر بگیری و فدی ̍، آنکه وی را بخری و گویند هر دو یکی است. فداء. (از اقرب الموارد). و رجوع به مفادات شود
(مُ)
لغت نامه دهخدا
به ناگاه درآمدن بر کسی و گرفتن آن را. (آنندراج). مفاجاه. ناگاه گرفتن. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به مفاجا و مفاجاه و مفاجاءه شود.
- به مفاجات، ناگهان. به ناگاه. بغتهً: به بعضی متنزهات خویش رفته وکنیزکی از جملۀ سراری بود با خویشتن برده و در حالت مباشرت او به مفاجات فروشد. (ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 107). دو سال پادشاهی کرد در جمادی الاخر سنۀ سبع و سبعین و ثلث مائه به مفاجات فروشد. (ترجمه تاریخ یمینی ایضاً ص 312).
- مرگ مفاجات، مرگ ناگهانی. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به مفاجا شود.
- موت مفاجات، مرگ ناگهانی. مرگ مفاجات. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
- امثال:
حکم حاکم مرگ مفاجات. (امثال و حکم ج 2 ص 699)
- به مفاجات، ناگهان. به ناگاه. بغتهً: به بعضی متنزهات خویش رفته وکنیزکی از جملۀ سراری بود با خویشتن برده و در حالت مباشرت او به مفاجات فروشد. (ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 107). دو سال پادشاهی کرد در جمادی الاخر سنۀ سبع و سبعین و ثلث مائه به مفاجات فروشد. (ترجمه تاریخ یمینی ایضاً ص 312).
- مرگ مفاجات، مرگ ناگهانی. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به مفاجا شود.
- موت مفاجات، مرگ ناگهانی. مرگ مفاجات. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
- امثال:
حکم حاکم مرگ مفاجات. (امثال و حکم ج 2 ص 699)
(مُ)
لغت نامه دهخدا
مهاداه. اعتماد بر دیگری در رفتار. (ناظم الاطباء) ، به یکدیگر هدیه دادن: مکاتبات و ملاطفات و مهادات پیوسته گشت. (تاریخ بیهقی ص 682). با وی تذکره ای است چنانکه رسم رفته است و همیشه از هر دو جانب چنین مهادات و ملاطفات می بوده. (تاریخ بیهقی ص 209). بگوی که نگاهداشت رسم را این چیز فرستاده آمد بر اثر عذرها خواسته آید و سزای هر دو جانب مهادات و ملاطفات شود. (تاریخ بیهقی ص 210). به طریق مهادات و ملاطفت و انواع مبرات به دست آورد. (ترجمه تاریخ یمینی ص 310). و رجوع به مهاداه شود
(مُ)
لغت نامه دهخدا
عداوت کردن و با کسی دشمنی کردن. (غیاث) (آنندراج). عداوت و دشمنی با یکدیگر. (ناظم الاطباء) : و بدان که اصل خلقت ما بر معادات بوده است و از مرور روزگار مایه گرفته است. (کلیله و دمنه چ مینوی ص 279). شاپور مطل و مدافعت پیش نهاد و بدان سبب موالات و مصافات، منافرت و معادات گشت. (جهانگشای جوینی). و رجوع به معاداه شود
(مُ رَ)
لغت نامه دهخدا
جمع مفرد که به معنی تنهاست. (غیاث) (آنندراج). جمع واژۀ مفرده. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به مفرد و مفرده شود، چیزهایی تنها و یگانه و ساده وبی آمیغ. (ناظم الاطباء) : ما مفردات را نخست در وهم آوریم پس ترکیبش کنیم. (مصنفات باباافضل ج 2ص 436) ، دواها که در آن ترکیب صناعی نباشد. مفردات یا نباتی است و آن میوه ها و تخمها و گلها و برگها و شاخه ها و ریشه ها و پوستها و عصاره ها و شیره های نباتی و صمغها باشد و یا حیوانی است، مانند ذراریح و اعضای حیوانات و احشای آنها و زهره شان و یا معدنی است و آن خود یا حجری است، مانند گل ارمنی و یا از چیزهایی است که از زمین جوشد، مانند قیر و نفت و امثال آن. بسائط. عقاقیر. ادویۀ مفرده. (از یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : از مفردات اجزاء آن مرکبی به فرط امتزاج... حاصل آمد. (مرزبان نامه).
- کتاب المفردات، به کتابهایی اطلاق شود که در آن از داروهای معدنی و نباتی و حیوانی غیرمرکب بحث کنند، مقابل قرابادین که مخصوص ادویۀمرکبه است. کتاب البسائط. (از یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
- مفردات طب، داروهای ساده و بی آمیغ. (ناظم الاطباء).
، حروف تهجی که علی حده نویسند. (غیاث) (آنندراج) ، (اصطلاح خطاطی) الفاظی را گویند که ازترکیب حرفی با حرف دیگر به وجود آید، مانند: با، بب، بج، بد و بر که معمولاً مبتدیان با مشق و تمرین آنها آموختن هنر خوش نویسی را آغاز کنند، اسامی اعداد از یک تا ده. (از غیاث) (از آنندراج)
- کتاب المفردات، به کتابهایی اطلاق شود که در آن از داروهای معدنی و نباتی و حیوانی غیرمرکب بحث کنند، مقابل قرابادین که مخصوص ادویۀمرکبه است. کتاب البسائط. (از یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
- مفردات طب، داروهای ساده و بی آمیغ. (ناظم الاطباء).
، حروف تهجی که علی حده نویسند. (غیاث) (آنندراج) ، (اصطلاح خطاطی) الفاظی را گویند که ازترکیب حرفی با حرف دیگر به وجود آید، مانند: با، بب، بج، بد و بر که معمولاً مبتدیان با مشق و تمرین آنها آموختن هنر خوش نویسی را آغاز کنند، اسامی اعداد از یک تا ده. (از غیاث) (از آنندراج)
(سُ)
لغت نامه دهخدا
با کسی دشمنی آشکار کردن. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). از مباداه عربی، آشکار کردن و ظاهر کردن دشمنی. و رجوع به مباداه شود
ناگهان حمله کردن، ناگاه درآمدن، ناگهان گرفتن، حمله ناگهانی. یا مرگ (موت) مفاجات. مرگ ناگهانی
جمع مراده، آرزوها خواست ها جمع مراده، جمع مراد آرزوها مقصودها: و از شهاب الدین مسعود شنیدم... که هنوز اوهار مرادات در چمن سلطنت از اکمام تخمی تمام بیرون نیامده
حمله ناگهانی، یورش، مفاجا، ناگهان حمله کردن، ناگاه گرفتن، ناگاه آمدن