- مطخه(مِ طَخْ خَ)
چوبی که طفلان بدان بازی کنند. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد) (از محیطالمحیط). چوبی که کودکان بدان بازی کنندو چوبی گرد که بدان بازی طث کنند. (ناظم الاطباء)
معنی مطخه - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(مَ)
لغت نامه دهخدا
آب لای ناک تک چاه که خوردن نتوانند. (منتهی الارب) (آنندراج) (ازاقرب الموارد). آب لای ناک تک چاه و یا حوض که در آن کرمهای سیاه باشد و خوردن نتوانند. (ناظم الاطباء)
(مُخْ خَ)
لغت نامه دهخدا
مغز استخوان و هو اخص من المخ. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (ناظم الاطباء). و رجوع به مخ شود
(مُ مِخْخَ)
لغت نامه دهخدا
شاه ممخه، گوسپند فربه پر مغز استخوان. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). فربه سمین. (از اقرب الموارد). بین الممخه و العجفاء (این مثل را در میانۀدو کار زنند). (از منتهی الارب) (از ناظم الاطباء)
(مَ طِ رَ)
لغت نامه دهخدا
امراءه مطره، زن لازم گیرنده مسواک و غسل و پاکی را. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد) (از محیطالمحیط). زن بسیار مسواک کننده و خوشبوی، هر چند که بوی خوش بکار نبرد. (از ذیل اقرب الموارد)
(مَطَ رَ)
لغت نامه دهخدا
خوی و عادت. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج) (از اقرب الموارد) (از محیطالمحیط). ان تلک من فلان مطره، ای عاده. (از اقرب الموارد). و رجوع به مطره شود، خیک، میانۀ حوض. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد) (از محیطالمحیط) (ناظم الاطباء) ، واحد مطر، یعنی یک باران. (ناظم الاطباء). و رجوع به معنی اول مادۀ بعد شود
(مِ طَثْ ثَ)
لغت نامه دهخدا
از ’طث ث’، چوبی است گرد که بدان بازی کنند. بفارسی چکر. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از محیطالمحیط) (از اقرب الموارد)
(مِ طَحْ حَ)
لغت نامه دهخدا
دنبالۀ سم گوسپند یا چیزکی برآمده گرد پای گوسفند که بدان خراشد زمین را. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از محیط المحیط)
(مَ لَ / مَ طَ لَ)
لغت نامه دهخدا
باقیماندۀ آب در تک حوض. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج) (از اقرب الموارد)
(مَ طی یَ)
لغت نامه دهخدا
بارگی، یذکر و یؤنث. ج، مطایا، مطی، امطاء. (منتهی الارب). سواری و مرکب. (غیاث) (آنندراج). اشتر که نشست را شاید. ج، مطایا. (مهذب الاسماء). شتر سواری و هر ستور سواری که در سیر کوشش کند و بشتابد خواه ماده باشد و یا نر. ج، مطایا و مطی. ج ج، امطاء و نیز مطی بر واحد اطلاق می گردد. بارگی. ستور. ج، مطایا. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) :
رکبت مطیه من قبل زید
علاها فی السنین الذاهبات.
(تاریخ بیهقی چ ادیب ص 192).
بر مطیۀ شوق سوار شدم و زمام صبر از دست رفته اینجا تاختم. (مرزبان نامه چ سال 1317 ص 229)
رکبت مطیه من قبل زید
علاها فی السنین الذاهبات.
(تاریخ بیهقی چ ادیب ص 192).
بر مطیۀ شوق سوار شدم و زمام صبر از دست رفته اینجا تاختم. (مرزبان نامه چ سال 1317 ص 229)
(مَطْ وَ)
لغت نامه دهخدا
ساعت. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). یقال: مضت من اللیل مطوه، ای ساعه، دفعه. (از اقرب الموارد)
(مِ ضَخْ خَ)
لغت نامه دهخدا
نی و جز آن میان کاواک که در آن چوب و مانند آن اندازند تا به کسی آب پاشند، و به هندی بچکاری است. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (آنندراج). آب دزدک، یعنی نی و یا چیز دیگری مانند آن که میان کاواک باشدو در میان آن چوبی قرار داده اند که چون سر آن نی رادر آب گذارند و چوب را به جانب خود کشند نی پر از آب می شود و همین که بر آن چوب فشار وارد آورند و آن را دفع کنند آب به قوت خارج می گردد. (ناظم الاطباء)
(مَ طَ خَ / مَ طُ خَ)
لغت نامه دهخدا
بطیخ زار. (منتهی الارب) (از محیطالمحیط). بطیخ زار و فالیز خربزه. (آنندراج) (ناظم الاطباء). پالیز. (دهار). فالیز خربزه. (غیاث) :
ای ضیاءالحق حسام الدین درآر
این سر خر را از این بطیخ زار
تا سر خر چون بمرد از مسلخه
نشو دیگر باشدش زین مبطخه.
مولوی (مثنوی چ خاور ص 277).
، فالیز خیار و کدو و جز آن. (از ناظم الاطباء)
ای ضیاءالحق حسام الدین درآر
این سر خر را از این بطیخ زار
تا سر خر چون بمرد از مسلخه
نشو دیگر باشدش زین مبطخه.
مولوی (مثنوی چ خاور ص 277).
، فالیز خیار و کدو و جز آن. (از ناظم الاطباء)
(مَ زَخْ خَ)
لغت نامه دهخدا
فرج زن. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). شرم زن، زن. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). مزخّه
(ضَ)
لغت نامه دهخدا
به دست زدن. (منتهی الارب) (آنندراج). با دست زدن. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، بسیار خوردن. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، انگبین لیسیدن. (منتهی الارب) (آنندراج). لیسیدن انگبین. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، به دلوآب چاه برکشیدن. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد). با دول آب کشیدن. (ناظم الاطباء) ، معیوب و آلوده و زشت کردن آبروی کسی را. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)
مطیه در فارسی: چارپا سواری حیوان سواری چون اسب و استر و اشتر: من بنده از فلان ناحیت میایم آواز نوبت جهانداری و آوازه مکارم و معالی توشنیدم بر مطیه شوق سوار شدم و زمام صبر از دست رفته اینجا تاختم
