- مضطرب
دچار اضطراب، جنبنده، لرزان، آشفته
معنی مضطرب - جستجوی لغت در جدول جو
- مضطرب (مُ طَ رِ)
جنبنده و حرکت نماینده. (آنندراج). متحرک و مواج و جنبنده. (ناظم الاطباء) : عرب غالباً این بحر در حالات حفیظت حروب و شرح مفاخر اسلاف و صفت رجولیت خویش و قوم خویش گویند و در این اوقات آواز مضطرب و حرکات سریع تواندبود و رجز در اصل لغت اضطراب و سرعت است. (المعجم چ دانشگاه ص 71) ، دودل و تباه. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). آشفته و پریشان و شوریده و مشوش و غمناک و دلتنگ و سرگشته و حیران و بی قرار و متزلزل. (ناظم الاطباء) : چون بوالحسن عبدالجلیل از آن ناحیت بازگشت و خراسان مضطرب شد صواب چنان دید که باکالنجار را استمالت کند. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 511). روی به ری نهاده و بیم از آن است که می داند خراسان مضطرب است از سلجوقیان و مدد به ما نتوانند رسانید. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 530).
ای شده بدخواه تو مضطرب اضطراب
همچو بداندیش تو ممتحن امتحان.
خاقانی.
مضطرب از دولتیان دیار
ملک بر او شیفته چون روزگار.
نظامی.
- حدیث مضطرب السند، حدیثی که طریق آن جید نباشد. (از منتهی الارب). در اصطلاح درایه حدیثی است که در متن یا سند آن اختلاف باشد، به این طریق که هر بار طوری نقل شده باشد، چه آنکه اختلاف از لحاظ روات متعدد باشد یا از راوی واحد یا از مؤلفان یااز کاتبان باشد به نحوی که واقع مشتبه شده باشد و این اختلاف گاه موجب اختلاف در حکم متن است و گاه در اعتبار سند. (از فرهنگ علوم نقلی تألیف سجادی). و رجوع به کشاف اصطلاحات الفنون و احمد بن موسی بن طاوس شود.
- مضطرب شدن، پریشان و آشفته و متزلزل شدن: سلطان از خبر واقعۀ عم مضطرب و غمناک شد. (ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 343).
- مضطرب گردیدن، مضطرب شدن. مضطرب گشتن: کار به دو جوان رسید و در سر یکدیگر شدند و آن ولایت و نواحی مضطرب گردید. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 362).
- مضطرب گشتن، مضطرب شدن. آشفته گشتن. مضطرب گردیدن. پریشان گردیدن: آن نواحی مضطرب گشته و شاه ملک آنجا شده و وی دشمن بزرگ است سلجوقیان را. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 453). شیر در... فکرت بود مضطرب گشته... (کلیله ودمنه).
چون بدو، ره نی و، بی او صبر نی
مضطرب گشتیم و مضطر سوختیم.
عطار (دیوان چ تفضلی ص 450).
- مضطرب العنانی، شکست خورده و تنها. (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (از ناظم الاطباء).
، رمح مضطرب، نیزۀ دراز راست. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) ، رجل مضطرب، ای مستقیم القد. (منتهی الارب). مرد راست قد. (ناظم الاطباء)
ای شده بدخواه تو مضطرب اضطراب
همچو بداندیش تو ممتحن امتحان.
خاقانی.
مضطرب از دولتیان دیار
ملک بر او شیفته چون روزگار.
نظامی.
- حدیث مضطرب السند، حدیثی که طریق آن جید نباشد. (از منتهی الارب). در اصطلاح درایه حدیثی است که در متن یا سند آن اختلاف باشد، به این طریق که هر بار طوری نقل شده باشد، چه آنکه اختلاف از لحاظ روات متعدد باشد یا از راوی واحد یا از مؤلفان یااز کاتبان باشد به نحوی که واقع مشتبه شده باشد و این اختلاف گاه موجب اختلاف در حکم متن است و گاه در اعتبار سند. (از فرهنگ علوم نقلی تألیف سجادی). و رجوع به کشاف اصطلاحات الفنون و احمد بن موسی بن طاوس شود.
- مضطرب شدن، پریشان و آشفته و متزلزل شدن: سلطان از خبر واقعۀ عم مضطرب و غمناک شد. (ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 343).
- مضطرب گردیدن، مضطرب شدن. مضطرب گشتن: کار به دو جوان رسید و در سر یکدیگر شدند و آن ولایت و نواحی مضطرب گردید. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 362).
- مضطرب گشتن، مضطرب شدن. آشفته گشتن. مضطرب گردیدن. پریشان گردیدن: آن نواحی مضطرب گشته و شاه ملک آنجا شده و وی دشمن بزرگ است سلجوقیان را. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 453). شیر در... فکرت بود مضطرب گشته... (کلیله ودمنه).
چون بدو، ره نی و، بی او صبر نی
مضطرب گشتیم و مضطر سوختیم.
عطار (دیوان چ تفضلی ص 450).
- مضطرب العنانی، شکست خورده و تنها. (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (از ناظم الاطباء).
، رمح مضطرب، نیزۀ دراز راست. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) ، رجل مضطرب، ای مستقیم القد. (منتهی الارب). مرد راست قد. (ناظم الاطباء)
- مضطرب
جنبنده و حرکت نماینده، متحرک اضطراب
- مضطرب ((مُ طَ رِ))
آشفته، پریشان
- مضطرب
دلواپس، پریشان، سرآسیمه، آسیمه سر
- مضطرب
آشفته، بی آرام، بی تاب، بی قرار، پریشان حال، پریشان فکر، دچاراضطراب، دستخوش اضطراب، دلتنگ، دلواپس، سراسیمه، سرگردان، سرگشته، شوریده، غمناک، مشوش، ناآرام، ناراحت، نگران
متضاد: آرام
متضاد: آرام
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(مُ طَ رِ)
لغت نامه دهخدا
شی ٔ مضطرح، در گوشه و جانب فکنده. یقال: اضطرح الشی ٔ، اذا رمی به فی ناحیه. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد). چیز در گوشه و کنار افکنده. (ناظم الاطباء)
(مُ طَ / مُ طَرْ ری)
لغت نامه دهخدا
درماندگی و بیچارگی:
دست رباب و سر یکی بسته به ده رسن گلو
زیر خزینۀ شکم کاسۀ سر ز مضطری.
خاقانی (دیوان چ سجادی ص 427).
و رجوع به مضطر شود
دست رباب و سر یکی بسته به ده رسن گلو
زیر خزینۀ شکم کاسۀ سر ز مضطری.
خاقانی (دیوان چ سجادی ص 427).
و رجوع به مضطر شود
(مَ رِ)
لغت نامه دهخدا
جمع واژۀ مضرب. خیمه هاو چادرهای بزرگ. (از اقرب الموارد) : سپاه، دست از قتل بازداشتند و با مضارب و منازل خویش آمدند. (ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 104) ، حیله ها و تدابیر جنگی. (از ذیل اقرب الموارد)
(مُ طَ رِ)
لغت نامه دهخدا
اندک اندک فراهم آورندۀ شیر درمشک و گذارندۀ آن تا بخسبد و ترش گردد. (منتهی الارب) (آنندراج). آنکه اندک اندک شیر را در مشک فراهم می کند و می گذارد تا بخسبد و ترش گردد. (ناظم الاطباء).
- مصطرب ساق، این ترکیب در عبارت ذیل از مجمل التواریخ و القصص آمده است اما در لغت معنای مناسبی ندارد و نسخۀ مجمل التواریخ نیز از اعتبار قدمت برخوردار نیست و احتمالاً مضطرب ساق باشد: بزرگ ساعدی بودی (علی علیه السلام) و مصطرب ساق. (مجمل التواریخ و القصص ص 294)
- مصطرب ساق، این ترکیب در عبارت ذیل از مجمل التواریخ و القصص آمده است اما در لغت معنای مناسبی ندارد و نسخۀ مجمل التواریخ نیز از اعتبار قدمت برخوردار نیست و احتمالاً مضطرب ساق باشد: بزرگ ساعدی بودی (علی علیه السلام) و مصطرب ساق. (مجمل التواریخ و القصص ص 294)
(مُ طَ رِ)
لغت نامه دهخدا
آتش فروزان. (از آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). آتش افروخته شده و شعله دار. (ناظم الاطباء) ، هویداشدۀ سپیدی در موی و پیری دررسیده. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جانسون)
(مُ طَ رِ)
لغت نامه دهخدا
تنگ معاش. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). آنکه به تنگی و سختی زیست می کند. (ناظم الاطباء) ، مفتری و دروغ گوی. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). و رجوع به خطربه شود
(مُ تَ طَرْ رِ)
لغت نامه دهخدا
طرب آورنده و شادمان کننده. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). کسی که از روی شعف یا رنج و الم به چالاکی می جنبد و کسی که شادمانی میکند. (ناظم الاطباء) ، سرودگوی. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). و رجوع به تطرب شود
(مُ طَ رِ بَ)
لغت نامه دهخدا
زنی را گویند که عادت ماهانۀ خود را فراموش کرده باشد یا آنکه عادت معینی نداشته باشد و یا در هر ماه مکرر عادت شود و وقت معینی نداشته باشد و یا در هر ماه عدد ایام یا مدت قاعدگی آن متفاوت باشد. (از فرهنگ علوم تألیف سجادی)
مضطربه در فارسی مونث مضطرب: بنگرید به مضطرب و ردشتان (دشتان حیض) ردشتان به زنی یا دختری گفته می شود که دشتان تنبان (نا منظم) دارد مونث مضطرب، زنی که عادت زنانه خود را فراموش کرده باشد یا زنی که عادت معین نداشته باشد و یا در هر ماه مکرر عادت شود و وقت معین نداشته باشد و یا در هر ماه عدد ایام ومدت قاعدگی وی متفاوت باشد
سرود گوی، آنکه دیگری را به خوش صدایی و غنا بطرب آورد، رامشگر، رامشی
استخوان، مغز استخوان، شمشیر، دم شمشیر خر گاه کلان، زننده بسیار زننده، زد ابزار ابزار زدن زنشگاه جای زدن، تاژ گاه (تاژ خیمه) این واژه را فارسی گویان مضرب گویند ز نشمان در اندوزه (حاصل ضرب) : درانگارش جامه رنگین دو به هم زن سخن چین شمشیر، تیزی شمشیر، جمع مضارب. مکان زدن، جایی که در خیمه بر پا کنند: در آن مدت که اراضی بیلقان مرکز اعلام فرقد فرسای و مضرب خیام عساکر گیتی گشای بود، حاصل ضرب هر عددی است در عدد دیگر نسبت بان دو عدد مثلا حاصل ضرب 6 در 8 چهل و هشت سات پس 48 مضرب 6 یا 8 میباشد. یا مضرب مشترک. هر گاه عددی بر چند عدد بخش پذیر باشد آنرا مضرب مشترک همه آن اعداد گویند مانند 20 که بر 4 2 10 5 قابل قسمت است. یا کوچکترین مضرب مشترک. ممکن است چند عدد مضربهای مشترک متعدد داشته باشند در این صورت مضرب مشترکی را که از همه کوچکتر است کوچکترین مضرب مشترک گویند، جمع مضارب. توضیح مضرب که اسم مکان ضرب باشد بکسر راء است مانندمنزل ولی معمولا آنرا بفتح راء خوانند چنانکه در مضرب مشترک و امثال آن. جامه دوخته شده با نقش و خطوط الوان. دو بهم زن سخن چین: ... بلکه از متسوقان و مضربان وعاقبت نانگران و جوانان کار نادیدگان نیز کارها رفته است نارفتنی
