آبخورد، آبشخور، در کشاورزی مقدار قابلیت زمین برای جذب آب، آن قسمت از اجسام شناور که در آب قرار می گیرد، کنار رودخانه، تالاب، سرچشمه و محلی که از آنجا آب بردارند یا آب بخورند، برای مثال وز آن آبخور شد به جای نبرد / پراندیشه بودش دل و روی زرد (فردوسی - ۲/۱۸۴ حاشیه) ، نوشیدن آب، کنایه از بهره، نصیب، روزی، برای مثال در عیش نقد کوش که چون آبخور نماند / آدم بهشت روضۀ دارالسلام را (حافظ - ۳۰)
آبخورد، آبشخور، در کشاورزی مقدار قابلیت زمین برای جذب آب، آن قسمت از اجسام شناور که در آب قرار می گیرد، کنار رودخانه، تالاب، سرچشمه و محلی که از آنجا آب بردارند یا آب بخورند، برای مِثال وز آن آبخور شد به جای نبرد / پراندیشه بودش دل و روی زرد (فردوسی - ۲/۱۸۴ حاشیه) ، نوشیدن آب، کنایه از بهره، نصیب، روزی، برای مِثال در عیش نقد کوش که چون آبخور نماند / آدم بهشت روضۀ دارالسلام را (حافظ - ۳۰)
مبخوص القدمین، مرد کم گوشت در پا. فی صفته صلی اﷲ علیه و آله: انه کان مبخوص العقبین، ای قلیل لحمها. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، برکنده چشم. (از منتهی الارب). و رجوع به ’بخص’ و مبخوس شود
مبخوص القدمین، مرد کم گوشت در پا. فی صفته صلی اﷲ علیه و آله: انه کان مبخوص العقبین، ای قلیل لحمها. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، برکنده چشم. (از منتهی الارب). و رجوع به ’بخص’ و مبخوس شود
نکویی کرده شده. (غیاث) (آنندراج). مأخوذ از تازی، نیکویی کرده شده و پسندیده، مقبول در نزد خدا. (ناظم الاطباء). پذیرفته شده. قبول شده. مقبول. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : در گهش کعبه شد که طاعت خلق چون به سنت کنند مبرور است. مسعودسعد. - حج مبرور، حج مقبول. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). ، مرحوم. (ناظم الاطباء). شادروان: مرحوم مغفور مبرور جنت مکان خلد آشیان فلان... (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) ، گفتار راست. (ناظم الاطباء). - بیع مبرور، بیعی که در آن شبهه و خیانت و دروغ نباشد. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء)
نکویی کرده شده. (غیاث) (آنندراج). مأخوذ از تازی، نیکویی کرده شده و پسندیده، مقبول در نزد خدا. (ناظم الاطباء). پذیرفته شده. قبول شده. مقبول. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : در گهش کعبه شد که طاعت خلق چون به سنت کنند مبرور است. مسعودسعد. - حج مبرور، حج مقبول. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). ، مرحوم. (ناظم الاطباء). شادروان: مرحوم مغفور مبرور جنت مکان خلد آشیان فلان... (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) ، گفتار راست. (ناظم الاطباء). - بیع مبرور، بیعی که در آن شبهه و خیانت و دروغ نباشد. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء)
مأخوذ از می خور فارسی بمعنی خرابات، (از ناظم الاطباء)، معرب می خوار یا آنکه عربی و مشتق از ’مخرت السفینه’ می باشد بدان جهت که مردم آمد و رفت مینمایند، ج، مواخر و مواخیر، (از منتهی الارب)، خرابات، ج، مواخیر، (مهذب الاسماء) (منتهی الارب) (از زمخشری)، مجلس فسق، (زمخشری) (از اقرب الموارد)، جایی که در آن شراب نوشند و قمار کنند، خرابات نشین، (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)، آنکه بسوی خرابات رود، (ناظم الاطباء)، آنکه بسوی خرابات برد، (منتهی الارب)
مأخوذ از می خور فارسی بمعنی خرابات، (از ناظم الاطباء)، معرب می خوار یا آنکه عربی و مشتق از ’مخرت السفینه’ می باشد بدان جهت که مردم آمد و رفت مینمایند، ج، مواخر و مواخیر، (از منتهی الارب)، خرابات، ج، مواخیر، (مهذب الاسماء) (منتهی الارب) (از زمخشری)، مجلس فسق، (زمخشری) (از اقرب الموارد)، جایی که در آن شراب نوشند و قمار کنند، خرابات نشین، (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)، آنکه بسوی خرابات رود، (ناظم الاطباء)، آنکه بسوی خرابات برد، (منتهی الارب)
خرابات را گویند که شراب خانه و بوزه خانه و قمارخانه باشد، (برهان) (آنندراج)، میخانه، میکده، خرابات، (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : علم داری مرو به عادت و رسم کعبه با تست بگذر از ماخور، امیر حسینی سادات (یادداشت ایضاً)
خرابات را گویند که شراب خانه و بوزه خانه و قمارخانه باشد، (برهان) (آنندراج)، میخانه، میکده، خرابات، (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : علم داری مرو به عادت و رسم کعبه با تست بگذر از ماخور، امیر حسینی سادات (یادداشت ایضاً)
محل آب خوردن و آب برداشتن جانور و آدمی از نهر و جز آن. ورد. مورد. منهل. سقایه. شرعه. شریعه. عطن. مشرب. مشرع. معطن. منزل. آبشخور. آبشخورد. آبخورد: سر فروبردم میان آبخور از فرنج منش خشم آمد مگر. رودکی. وزآن آبخور شد بجای نبرد پراندیشه بودش دل و روی زرد. فردوسی. گل و آب سیاه تیره همی از چه معنیش آبخور باشد؟ مسعودسعد. پس نشان داد کآن درخت کجاست گفت از آن آبخور که خانی ماست. نظامی. نیست در سوراخ کفتار ای پسر رفت تازان او بسوی آبخور. مولوی. ، روزی. قسمت. نصیب: ترسم که برآید ز جهان آبخور من کز شهر برآورد جهان آبخور تو. قطران. در عیش نقد کوش که چون آبخور نماند آدم بهشت روضۀ دارالسلام را. حافظ. خواست دلم تا که بمسجد شود کابخورش جانب میخانه برد. ؟ (از فرهنگ جهانگیری). ، ظرفی که بدان آب خورند. سقایه: پیراهنت دریده و استاد درزیی چون کوزه گر ز کنج همی آبخور کنی. رشیداعور. - آبخورهای ریشه، آبکش های آن: چون بیخ آبخور ندارد نه برگش سبز بماند و نه شاخش تر بماند. (تفسیر ابوالفتوح رازی)
محل آب خوردن و آب برداشتن جانور و آدمی از نهر و جز آن. ورد. مورد. منهل. سَقایه. شرعه. شریعه. عطن. مشرب. مشرع. معطن. منزل. آبشخور. آبشخورد. آبخورد: سر فروبردم میان آبخور از فرنج مَنْش خشم آمد مگر. رودکی. وزآن آبخور شد بجای نبرد پراندیشه بودش دل و روی زرد. فردوسی. گل و آب سیاه تیره همی از چه معنیش آبخور باشد؟ مسعودسعد. پس نشان داد کآن درخت کجاست گفت از آن آبخور که خانی ماست. نظامی. نیست در سوراخ کفتار ای پسر رفت تازان او بسوی آبخور. مولوی. ، روزی. قسمت. نصیب: ترسم که برآید ز جهان آبخور من کز شهر برآورد جهان آبخور تو. قطران. در عیش نقد کوش که چون آبخور نماند آدم بهشت روضۀ دارالسلام را. حافظ. خواست دلم تا که بمسجد شود کابخورش جانب میخانه برد. ؟ (از فرهنگ جهانگیری). ، ظرفی که بدان آب خورند. سِقایه: پیراهنت دریده و استاد درزیی چون کوزه گر ز کنج همی آبخور کنی. رشیداعور. - آبخورهای ریشه، آبکش های آن: چون بیخ آبخور ندارد نه برگش سبز بماند و نه شاخش تر بماند. (تفسیر ابوالفتوح رازی)
آبگیر، جای تامین آب آبیاری، آن بخش از بدنه وسیله شناور که در زیر آب قرار میگیرد محل آب خوردن سرچشمه و کنار رود و امثال آن که از آنجا آب بر گیرند و نوشند، مشربه آبخوری، قسمت نصیب روزی
آبگیر، جای تامین آب آبیاری، آن بخش از بدنه وسیله شناور که در زیر آب قرار میگیرد محل آب خوردن سرچشمه و کنار رود و امثال آن که از آنجا آب بر گیرند و نوشند، مشربه آبخوری، قسمت نصیب روزی