معنی مبخلی - جستجوی لغت در جدول جو

مبخلی

لغت نامه دهخدا

(مِ لا)

داس علف درو. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). داسی که بدان علف درو می کنند. (ناظم الاطباء) ، قلاب دروگری. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جانسون)

لغت نامه دهخدا

مبلی

(مُ بَلْ لی)

آن که ناقه را بر سر گور خداوندش بندد تا بمیرد. (آنندراج). آن که شتر بلیه را بر سر قبر صاحبش می بندد. (ناظم الاطباء) ، آن که لباس می پوشاند، کهنه کننده، پاره کننده، اتلاف کننده. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مبخل

(مُ بَخْ خَ)

مرد بسیار زفت. (منتهی الارب). بسیار امساک کننده. (از اقرب الموارد) : رجل مبخل، مرد بسیار زفت و بخیل. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مخلی

(مُ)

از ’خ ل و’، کسی که ویران می کند و خراب می نماید. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جانسون) ، کسی که تهی و خالی می کند و آنکه تهی می یابد. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد) ، آنکه خلوت می کند با کسی. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد) ، (از ’خ ل ی’) زمین علفناک و پرورندۀ ستور در آن زمین. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). ورجوع به اخلاء شود، آنکه عزلت می گزیند. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جانسون) ، مخصوص و غیرعمومی. واقع شده بطور خصوصی. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مخلی

(مُ خَلْ لا)

رها کرده شده و خالی کرده شده. (منتهی الارب) (غیاث) (آنندراج) (از اقرب الموارد). اجازه داده شده و آزادشده و رهاشده. (ناظم الاطباء). رجوع به ’مخلا’ شود.
- مخلی بالطبع، رها کرده شده با طبیعت یعنی بلاتکلیف و بی اندیشه. (غیاث) (آنندراج).
- ، مجازاً و در تداول، آرام وبی سر و صدا که در آنجا راحت بتوان زیست: حجرۀ مخلی بالطبع. گوشۀ مخلی بالطبع.
- مخلی کردن، خالی کردن. رهاکردن و آزاد ساختن: به وسیلت ایشاج وصلت و اشتباک قرابت شفیع شدند تا او را مخلی کردند و اقطاعاتی که داشت بر او مقرر گردانید. (جهانگشای جوینی ج 2 ص 37)

لغت نامه دهخدا

مخلی

(مُ خَلْ لی)

رهاکننده. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). کسی که آزاد می کندو رها می کند. (ناظم الاطباء). و رجوع به تخلیه شود

لغت نامه دهخدا

مبلی

(مُ)

کهنه کننده. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء) ، پاره کننده، اتلاف کننده، آزماینده، آن که سعادتمند می گرداند. (ناظم الاطباء) ، پاک کننده. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جانسون) ، آن که کفایت میکند و راضی و خشنود می سازد. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جانسون) ، صاف کننده و جلا دهنده. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

منخلی

(مُ خُ / مُ خَ لی ی)

آردبیزفروش. (مهذب الاسماء). منسوب به منخل. رجوع به منخل شود

لغت نامه دهخدا

مبخله

(مَ خَ لَ)

سبب بخل و منه الولد محببه مبخله. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد) (از محیطالمحیط). آن که سبب بخل و زفتی گردد و شخص را بزفتی بخواند. و منه الولد محببه مبخله. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مبتلی

(مُ تَ)

آزماینده، حقیقت دریابنده. (از منتهی الارب). و آنکه تحقیق میکند. (ناظم الاطباء) ، خبر پرسنده. (از منتهی الارب). آنکه خبر می پرسد. (ناظم الاطباء) ، اختیارکننده. (از منتهی الارب) ، آنکه سوگند میخورد. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مبتلی

(مُ تَ لا)

به بلاگرفتارشونده. (آنندراج) ، مهموم و بدبخت و بی نصیب و گرفتار مصیبت و تنگدستی. (ناظم الاطباء). گرفتار بلا. گرفتار. (فرهنگ فارسی معین) : من بعد از مدتی که به بلای جوع و عذاب گرسنگی مبتلی بوده ام. (انوار سهیلی)

لغت نامه دهخدا

مدخلی

(مُ خَ)

لئامت. پستی. بخل. فرومایگی. مدخل بودن:
آفتاب جودت ار نور افکند بر مدخلی
در زمان چون سایه بگریزد ز طبعش مدخلی.
سوزنی

لغت نامه دهخدا

متخلی

(مُ تَ خَلْ لی)

گذاشته و خالی. (آنندراج) ، رستگار و آزاد و رها شده. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جانسون). و رجوع به تخلی شود

لغت نامه دهخدا