بنا، ساختمان، بنای عالی، برای مثال هرکه آمد عمارتی نو ساخت / رفت و منزل به دیگری پرداخت ی وآن دگر پخت همچنین هوسی / واین عمارت به سر نبرد کسی (سعدی - ۵۲)، ساختن، آباد کردن
بنا، ساختمان، بنای عالی، برای مِثال هرکه آمد عمارتی نو ساخت / رفت و منزل به دیگری پرداخت ی وآن دگر پخت همچنین هوسی / واین عمارت به سر نبرد کسی (سعدی - ۵۲)، ساختن، آباد کردن
ابن غراب. تابعی بود. (منتهی الارب). او را از بنی حمیر و تابعی دانسته اند. و ’ابن حجر’ گوید که در سنن ابوداود، حدیث وی به نقل ازعمه اش و از عائشه آمده است. رجوع به الاصابۀ ابن حجر، قسم چهارم از حرف عین، ترجمه شمارۀ 6809 شود ابن مخشی. در ’التجرید’ آمده است که وی از امرای لشکر اسلام بود و در غزوۀ یرموک شرکت داشت. (از الاصابۀ ابن حجر، قسم اول از حرف عین، ترجمه شمارۀ 5724). رجوع به عقدالفرید ابن عبدربه ج 3 ص 289 شود ابن معاذ بن زراره بن عمرو بن غنم بن عدی بن حارث بن مره بن ظفر انصاری ظفری، مکنی به ابونمله. صحابی بود. و نام او را ’عمار’ دانسته اند. رجوع به عمار انصاری (ابن معاذبن...) شود ابن علی بن احمد حکمی مذحجی یمنی شافعی، مکنی به ابومحمد. ملقب به نجم الدین. فقیه و مورخ و شاعر یمن در قرن ششم هجری. رجوع به عمارۀ یمنی (ابن علی بن احمد...) شود ابن مالک بن عمرو بن بثیره بن مشنؤبن قشربن تمیم بن عوذمناه بن تاج بن تیم بن اراشه بن عامر بن عبیله بن قسیل بن فران بن بلی. رجوع به عمارۀ بلوی شود ابن ابی حفصه، مکنی به ابوروح. محدث بود. رجوع به ابوروح (عمارهبن...) و سیره عمر بن عبدالعزیز ص 153 و 279 و ذکر اخبار اصبهان چ لیدن ج 2 ص 148 شود ابن عبدالله بن صیاد. وی تابعی بود. حمدالله مستوفی مینویسد که او بعد مروان الحمار نماند. رجوع به تاریخ گزیدۀ حمدالله مستوفی چ امیرکبیر ص 255 شود ابن احمد (یا محمد یا محمود) مروزی، مکنی به ابومنصور. از شعرای اواخر عهد سامانی و اوایل دورۀ غزنوی بود. رجوع به ابومنصور (عمارهبن...) شود ابن محمود (یا محمد یا احمد) مروزی، مکنی به ابومنصور. از شعرای اواخر عهد سامانی و اوایل دورۀ غزنوی. رجوع به ابومنصور (عمارهبن...) شود ابن حزن بن شیطان. وی صحابی بود. و ابن حجر اخباری از وی نقل میکند. رجوع به الاصابه ابن حجر، قسم اول از حرف عین، ترجمه شمارۀ 5707 شود ابن زیاد بن سفیان بن عبدالله بن ناشب عبسی. ملقب به وهاب و مشهور به دالق. از رؤسا و فرماندهان دورۀ جاهلیت. رجوع به عمارۀ عبسی شود ابن عمرو بن امیه بن خویلدبن عبدالله بن ایاس بن عبدبن ناشره بن کعب بن جدی بن ضمرۀ ضمری. صحابی بود. رجوع به عمارۀ ضمری شود ابن عمرو بن حزم نجاری انصاری. تابعی و از شریفان مدینه در قرن اول هجری. رجوع به عمارۀ نجاری (ابن عمرو بن حزم...) شود ابن حزم بن زید بن لوذان بن عمرو بن عبدعوف بن غنم بن مالک بن نجار نجاری انصاری. صحابی بود. رجوع به عمارۀ نجاری شود ابن راشد. ’ابوهریره’ وی را تابعی دانسته است. رجوع به الاصابۀ ابن حجر، قسم چهارم از حرف عین، ترجمه شمارۀ 6807 شود ابن غزیّه. محدث بود. در عیون الاخبار احادیثی از وی نقل شده است. رجوع به عیون الاخبار دینوری ج 1 ص 265 و 304 شود ابن أوس بن خالد بن عبید بن امیه بن عامر بن خطمۀ انصاری خطمی. صحابی بود. رجوع به عمارۀ انصاری (ابن أوس...) شود ابن عقیل بن بلال بن جریر بن عطیۀ کلبی یربوعی تمیمی. از شعرای یمامه در قرن سوم هجری. رجوع به عمارۀ کلبی شود ابن رویبه. صحابی بود. در الاصابۀ ابن حجر نام پدر او ’روبه’ آمده است. رجوع به عمارۀ ثقفی (ابن روبه...) شود ابن زاذان. محدث بود و در عیون الانباء حدیثی از وی نقل شده است. رجوع به عیون الانباء دینوری ج 2 ص 209 شود ابن عبیدالله خثعمی. صحابی بود. نام پدر او را ’عبید’ دانسته اند. رجوع به عمارۀ خثعمی (ابن عبید...) شود
ابن غراب. تابعی بود. (منتهی الارب). او را از بنی حمیر و تابعی دانسته اند. و ’ابن حجر’ گوید که در سنن ابوداود، حدیث وی به نقل ازعمه اش و از عائشه آمده است. رجوع به الاصابۀ ابن حجر، قسم چهارم از حرف عین، ترجمه شمارۀ 6809 شود ابن مخشی. در ’التجرید’ آمده است که وی از امرای لشکر اسلام بود و در غزوۀ یرموک شرکت داشت. (از الاصابۀ ابن حجر، قسم اول از حرف عین، ترجمه شمارۀ 5724). رجوع به عقدالفرید ابن عبدربه ج 3 ص 289 شود ابن معاذ بن زراره بن عمرو بن غنم بن عدی بن حارث بن مره بن ظفر انصاری ظفری، مکنی به ابونمله. صحابی بود. و نام او را ’عمار’ دانسته اند. رجوع به عمار انصاری (ابن معاذبن...) شود ابن علی بن احمد حکمی مَذحجی یمنی شافعی، مکنی به ابومحمد. ملقب به نجم الدین. فقیه و مورخ و شاعر یمن در قرن ششم هجری. رجوع به عمارۀ یمنی (ابن علی بن احمد...) شود ابن مالک بن عمرو بن بثیره بن مشنؤبن قشربن تمیم بن عوذمناه بن تاج بن تیم بن اراشه بن عامر بن عبیله بن قسیل بن فران بن بلی. رجوع به عمارۀ بلوی شود ابن ابی حفصه، مکنی به ابوروح. محدث بود. رجوع به ابوروح (عمارهبن...) و سیره عمر بن عبدالعزیز ص 153 و 279 و ذکر اخبار اصبهان چ لیدن ج 2 ص 148 شود ابن عبدالله بن صیاد. وی تابعی بود. حمدالله مستوفی مینویسد که او بعد مروان الحمار نماند. رجوع به تاریخ گزیدۀ حمدالله مستوفی چ امیرکبیر ص 255 شود ابن احمد (یا محمد یا محمود) مروزی، مکنی به ابومنصور. از شعرای اواخر عهد سامانی و اوایل دورۀ غزنوی بود. رجوع به ابومنصور (عمارهبن...) شود ابن محمود (یا محمد یا احمد) مروزی، مکنی به ابومنصور. از شعرای اواخر عهد سامانی و اوایل دورۀ غزنوی. رجوع به ابومنصور (عمارهبن...) شود ابن حزن بن شیطان. وی صحابی بود. و ابن حجر اخباری از وی نقل میکند. رجوع به الاصابه ابن حجر، قسم اول از حرف عین، ترجمه شمارۀ 5707 شود ابن زیاد بن سفیان بن عبدالله بن ناشب عبسی. ملقب به وهاب و مشهور به دالق. از رؤسا و فرماندهان دورۀ جاهلیت. رجوع به عمارۀ عبسی شود ابن عمرو بن امیه بن خویلدبن عبدالله بن ایاس بن عبدبن ناشره بن کعب بن جدی بن ضمرۀ ضمری. صحابی بود. رجوع به عمارۀ ضمری شود ابن عمرو بن حزم نجاری انصاری. تابعی و از شریفان مدینه در قرن اول هجری. رجوع به عمارۀ نجاری (ابن عمرو بن حزم...) شود ابن حزم بن زید بن لوذان بن عمرو بن عبدعوف بن غنم بن مالک بن نجار نجاری انصاری. صحابی بود. رجوع به عمارۀ نجاری شود ابن راشد. ’ابوهریره’ وی را تابعی دانسته است. رجوع به الاصابۀ ابن حجر، قسم چهارم از حرف عین، ترجمه شمارۀ 6807 شود ابن غَزیّه. محدث بود. در عیون الاخبار احادیثی از وی نقل شده است. رجوع به عیون الاخبار دینوری ج 1 ص 265 و 304 شود ابن أوس بن خالد بن عبید بن امیه بن عامر بن خطمۀ انصاری خطمی. صحابی بود. رجوع به عمارۀ انصاری (ابن أوس...) شود ابن عقیل بن بلال بن جریر بن عطیۀ کلبی یربوعی تمیمی. از شعرای یمامه در قرن سوم هجری. رجوع به عمارۀ کلبی شود ابن رویبه. صحابی بود. در الاصابۀ ابن حجر نام پدر او ’روبه’ آمده است. رجوع به عمارۀ ثقفی (ابن روبه...) شود ابن زاذان. محدث بود و در عیون الانباء حدیثی از وی نقل شده است. رجوع به عیون الانباء دینوری ج 2 ص 209 شود ابن عبیدالله خثعمی. صحابی بود. نام پدر او را ’عبید’ دانسته اند. رجوع به عمارۀ خثعمی (ابن عبید...) شود
آبکی است جاهلی که آن را کوههایی سفید بوده است. وبدنبال آن ’اغربه’ بود که آن را کوههایی سیاه بوده است. و سپس ’براق’ قرار داشت. (از معجم البلدان) (ازتاج العروس). رجوع به منتهی الارب و متن اللغه شود
آبکی است جاهلی که آن را کوههایی سفید بوده است. وبدنبال آن ’اغربه’ بود که آن را کوههایی سیاه بوده است. و سپس ’براق’ قرار داشت. (از معجم البلدان) (ازتاج العروس). رجوع به منتهی الارب و متن اللغه شود
قریه ای است در یمامه ازآن عبدالله بن دؤل. (از معجم البلدان یاقوت) (از تاج العروس) (از متن اللغه). و مؤلف منتهی الارب آن را به تخفیف یاء ضبط کرده است
قریه ای است در یمامه ازآن ِ عبدالله بن دؤل. (از معجم البلدان یاقوت) (از تاج العروس) (از متن اللغه). و مؤلف منتهی الارب آن را به تخفیف یاء ضبط کرده است
نام فخذی است از قبیلۀ عتیبه که ساکن الرکبه، واقع در شمال شرقی طائف میباشند. (از معجم قبائل العرب از الارتسامات اللطاف تألیف امیر شکیب ارسلان ص 271) نام فرقه ای است از حیده، از خریص، از خرصه، از فدعان. (از معجم قبائل العرب از عشائرالشام وصفی زکریا ج 2 ص 263) نام قبیله ای است که تابع قنفذه بوده است. (از معجم قبائل العرب عمر رضا کحاله از الرحله الیمانیه تألیف شرف برکاتی ص 65)
نام فخذی است از قبیلۀ عُتَیبه که ساکن الرکبه، واقع در شمال شرقی طائف میباشند. (از معجم قبائل العرب از الارتسامات اللطاف تألیف امیر شکیب ارسلان ص 271) نام فرقه ای است از حیده، از خریص، از خرصه، از فدعان. (از معجم قبائل العرب از عشائرالشام وصفی زکریا ج 2 ص 263) نام قبیله ای است که تابع قُنفُذه بوده است. (از معجم قبائل العرب عمر رضا کحاله از الرحله الیمانیه تألیف شرف برکاتی ص 65)
نام فرقه ای است از فرق فطحیّه که آن از فرق شیعه است. و عماریه اصحاب عمار بن موسی ساباطی میباشند. (از خاندان نوبختی تألیف عباس اقبال ص 260) نام بطنی است از ذوی منصور، از معقل در مغرب أقصی. ریاست این بطن با فرزندان مظفر بن ثابت بن مخلف بن عمران بوده است. (از معجم قبائل العرب عمر رضا کحاله از تاریخ ابن خلدون ج 6 ص 67)
نام فرقه ای است از فرق فَطحیّه که آن از فرق شیعه است. و عماریه اصحاب عمار بن موسی ساباطی میباشند. (از خاندان نوبختی تألیف عباس اقبال ص 260) نام بطنی است از ذوی منصور، از معقل در مغرب أقصی. ریاست این بطن با فرزندان مظفر بن ثابت بن مخلف بن عمران بوده است. (از معجم قبائل العرب عمر رضا کحاله از تاریخ ابن خلدون ج 6 ص 67)
دهی است از دهستان کوهدشت بخش طرهان شهرستان خرم آباد. دارای 180 تن سکنه. آب آن از چاه تأمین میشود. محصول آن غلات، لبنیات و پشم است. ساکنان این ده از طایفۀ امرائی، و چادرنشین میباشند. مزرعۀ داد درشت جزء این آبادی است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 6)
دهی است از دهستان کوهدشت بخش طرهان شهرستان خرم آباد. دارای 180 تن سکنه. آب آن از چاه تأمین میشود. محصول آن غلات، لبنیات و پشم است. ساکنان این ده از طایفۀ امرائی، و چادرنشین میباشند. مزرعۀ داد درشت جزء این آبادی است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 6)
دهی است از دهستان ارشق بخش مرکزی شهرستان خیاو. دارای 189 تن سکنه. آب آن از چشمه تأمین میشود. محصول آن غلات و حبوب است. این ده در دو محل بفاصله 2هزار گز واقع و بنام عمارتلوی علیا، و عمارتلوی سفلی مشهور است. سکنۀ عمارتلوی علیا 112 تن است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 4)
دهی است از دهستان ارشق بخش مرکزی شهرستان خیاو. دارای 189 تن سکنه. آب آن از چشمه تأمین میشود. محصول آن غلات و حبوب است. این ده در دو محل بفاصله 2هزار گز واقع و بنام عمارتلوی علیا، و عمارتلوی سفلی مشهور است. سکنۀ عمارتلوی علیا 112 تن است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 4)
مزار. زیارتگاه. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) : ز سمرقند بسی کس به دعای توشدند به زیارتگه کاشان و عبادتگه اوش. سوزنی. رفت از آنجا و برگ راه بساخت به زیارتگه مقدس تاخت. نظامی. زیارتگه اصل داران پاک ولی نعمت فرع داران خاک. نظامی. وزین حال اگر نیز گردان شوم زیارتگه نیکمردان شوم. نظامی. گرت در بیابان نباشد چهی چراغی بنه در زیارتگهی. سعدی (بوستان). بر سر تربت ما چون گذری همت خواه که زیارتگه رندان جهان خواهد بود. حافظ. رجوع به زیارتگاه شود
مزار. زیارتگاه. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) : ز سمرقند بسی کس به دعای توشدند به زیارتگه کاشان و عبادتگه اوش. سوزنی. رفت از آنجا و برگ راه بساخت به زیارتگه مقدس تاخت. نظامی. زیارتگه اصل داران پاک ولی نعمت فرع داران خاک. نظامی. وزین حال اگر نیز گردان شوم زیارتگه نیکمردان شوم. نظامی. گرت در بیابان نباشد چهی چراغی بنه در زیارتگهی. سعدی (بوستان). بر سر تربت ما چون گذری همت خواه که زیارتگه رندان جهان خواهد بود. حافظ. رجوع به زیارتگاه شود
نگاهبانی مسجدالحرام. یکی از مصالح و مؤسساتی بود که قبیلۀ قریش برای ادارۀ کعبه قرار داده بودند و منظور آن بود که متصدیان این مقام مراقبت کنند که کسی در آن محل مقدس یاوه سرایی و بدگویی نکند و فریاد نزند. رجوع به تاریخ تمدن اسلام جرجی زیدان ج 1 ص 21 و ترجمه تاریخ تمدن اسلام ج 1 ص 22 شود
نگاهبانی مسجدالحرام. یکی از مصالح و مؤسساتی بود که قبیلۀ قریش برای ادارۀ کعبه قرار داده بودند و منظور آن بود که متصدیان این مقام مراقبت کنند که کسی در آن محل مقدس یاوه سرایی و بدگویی نکند و فریاد نزند. رجوع به تاریخ تمدن اسلام جرجی زیدان ج 1 ص 21 و ترجمه تاریخ تمدن اسلام ج 1 ص 22 شود