مؤنث عادل. رجوع به عادل شود. - حکومت عادله، حکومتی که اساس آن بر عدالت بود. - فریضه عادله، یعنی عدل در قسمت. (منتهی الارب). - قیمت عادله در تداول، قیمت متعارف به نرخ معمول بازار
مؤنث عادل. رجوع به عادل شود. - حکومت عادله، حکومتی که اساس آن بر عدالت بود. - فریضه عادله، یعنی عدل در قسمت. (منتهی الارب). - قیمت عادله در تداول، قیمت متعارف به نرخ معمول بازار
با چیزی برابر آمدن. (تاج المصادر بیهقی) (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، هم وزن کردن و برابر گردانیدن چیزی را به چیزی. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، اندازه کردن میان دو چیز. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). و رجوع به معادله شود، با کسی سوار شدن در کجاوه. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، خمیدن و بازگردیدن از کسی. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). خمیدن. (از اقرب الموارد). توقف نمودن. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء)
با چیزی برابر آمدن. (تاج المصادر بیهقی) (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، هم وزن کردن و برابر گردانیدن چیزی را به چیزی. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، اندازه کردن میان دو چیز. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). و رجوع به معادله شود، با کسی سوار شدن در کجاوه. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، خمیدن و بازگردیدن از کسی. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). خمیدن. (از اقرب الموارد). توقف نمودن. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء)
برابری. هم چندی. هم سنگی. هم تنگی. توازن. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به معادله شود، (اصطلاح ریاضی) تساوی بین مقادیر معلوم و مجهول، به شرطی که تنها به ازای مقادیر خاصی از مجهول برقرار باشد. این مقادیر خاص که در معادله صدق می کنند ریشه های معادله هستند مثل معادلۀ 15 = x 3 که تنها به ازای 5 = x صحیح است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادله با مشتقات نسبی، معادلۀ ریاضی که بین یک تابع (از چند متغیر مستقل) و بعضی مشتقات نسبی متوالی آن برقرار است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ پوازوی ّ، رابطه ای است که برطبق آن می توان (V) حجم مایعی را که در هر ثانیه از لولۀ موینیه ای به طول L و شعاع a تحت فشار p جاری می شود به دست آورد. و رجوع به فرهنگ اصطلاحات علمی شود. - معادلۀ جبری، معادله ای که از تساوی دو عبارت جبری به دست آمده باشد و بجز شش عمل جبری شامل اعمال دیگر نباشد. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ جرم - انرژی، جرم و انرژی را در شرایط خاصی می توان به یکدیگر تبدیل کرد، رابطه ای که هم ارزی این دو کمیت را نشان دهد، رابطۀ اینشتین MC = E است که در آن C سرعت نور است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ حرکت، رابطۀ بین مسافت و زمان که برای بررسی وضع یک جسم متحرک نوشته می شود معادلۀ حرکت است. (از فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ درجۀ دوم، معادله ای که مجهول آن از درجۀ دوم است. تمام معادلات درجۀ دوم را می توان به صورت. 0= c+bx+ax2 نوشت. رابطۀ کلی ریشه های معادله درجۀ دوم: 4ac2a - b2 خ β b - = x مقدار مجهول را برحسب ضرایب معادله بیان می کند. درحالتی که 4ac-b2 (مبین معادله) مساوی صفر باشد، دو ریشه برابر می شود و در این صورت گویند معادله ریشه مضاعف دارد. ریشه مضاعف بوسیلۀ رابطۀ 2a b - =x معین می شود. وقتی که مبین مثبت باشد دو ریشه معادله حقیقی است و وقتی که مبین منفی باشدمعادله دو ریشه مختلط دارد. 4ac - b2 خ عدد موهومی است به صورت b2- 4ac Ai به این ترتیب معادلۀ درجۀ دوم همیشه دارای دو ریشه است (که ممکن است حقیقی، مختلط و یا مساوی باشند) (از فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ دیفرانسیل، معادله ای که شامل ضرایب دیفرانسیلی است. معادلۀ دیفرانسیل عادی معادله ای است که فقطدارای یک متغیر مستقل است. مرتبۀ معادلۀ دیفرانسیل مرتبۀ مشتق با بزرگترین مرتبۀ موجود در معادله است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ دیفرانسیل عادی، معادلۀ ریاضی که بین متغیر مستقل یا متغیر تابع و مشتقات آن برقرار است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ زمان، اختلاف بین زمان متوسط خورشیدی، زمانی که ساعت نشان میدهد، و زمان ظاهری خورشیدی است. زمان چرخش زمین بدور خود کاملاً برابر با فاصله زمان از یک ظهر تا ظهر دیگر نیست. این اختلاف نتیجۀحرکت زمین بدور خورشید برای تکمیل یک دایرۀ کامل در مدت یکسال و همچنین میل دایره البروج با استوای سماوی است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ شخصی، فاصله زمانی بین لحظۀ درک و لحظۀ ضبط یک حادثه است. درغالب مشاهده های فیزیکی، اشتباهی وارد می شود که نتیجۀ وجود فاصله بین لحظۀ حدوث یک امر فیزیکی و لحظۀدرک آن از طرف ناظر و لحظۀ ضبط بتوسط ناظر است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ شیمیایی، نمایش یک واکنش شیمیایی است که در آن عناصر بوسیلۀ علائم شیمیائی و اجسام مرکب بوسیلۀ فرمول مولکولی نمایش داده میشوند. یک معادلۀ شیمیائی نظم تازۀ بین اتمها را معرفی می کند مثلاً واکنش 2HCL ی CI2 + H2 نشان می دهد که در مولکولهای ئیدروژن و کلر اتصالهای بین اتمی شکسته و دو اتم مختلف، مولکول جدید HCI را می سازند. از ترکیب یک مولکول ئیدروژن و یک مولکول کلر دو مولکول گاز کلریدریک به دست می آید. به کمک یک معادلۀ شیمیائی می توان روابط وزنی اجزای اولیه و مواد حاصل و همچنین روابط حجمی در واکنشهای شامل گازها را نوشت. و نیز می توان اجرام هر یک از مواد اولیه و مواد حاصل را، از روی آن حساب کرد. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ گاز، معادله ای است بین فشار و حجم مقداری گازو دمای مطلق. برای یک مولکول گرم گاز کامل معادله به صورت RT = PV نوشته می شود. در این معادله p فشار، V حجم، T دمای مطلق و R ثابت گاز است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ وان در والس، معادلۀ RT= (b-v) (av2+p) این معادله برای یک مولکول گرم جسم در حالت گاز یا مایع بکار می رود. P فشار، V حجم، T دمای مطلق، R ثابت گازها، av2 برای تصحیح نیروی جاذبۀ نسبی بین مولکولها و b برای تصحیح حجم حقیقی خود مولکولهاست. این معادله خواص گازهای معمولی را بهتر از فرمول گازهای کامل RT = pv نشان میدهد. (فرهنگ اصطلاحات علمی)
برابری. هم چندی. هم سنگی. هم تنگی. توازن. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به معادله شود، (اصطلاح ریاضی) تساوی بین مقادیر معلوم و مجهول، به شرطی که تنها به ازای مقادیر خاصی از مجهول برقرار باشد. این مقادیر خاص که در معادله صدق می کنند ریشه های معادله هستند مثل معادلۀ 15 = x 3 که تنها به ازای 5 = x صحیح است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادله با مشتقات نسبی، معادلۀ ریاضی که بین یک تابع (از چند متغیر مستقل) و بعضی مشتقات نسبی متوالی آن برقرار است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ پوازوی ّ، رابطه ای است که برطبق آن می توان (V) حجم مایعی را که در هر ثانیه از لولۀ موینیه ای به طول L و شعاع a تحت فشار p جاری می شود به دست آورد. و رجوع به فرهنگ اصطلاحات علمی شود. - معادلۀ جبری، معادله ای که از تساوی دو عبارت جبری به دست آمده باشد و بجز شش عمل جبری شامل اعمال دیگر نباشد. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ جرم - انرژی، جرم و انرژی را در شرایط خاصی می توان به یکدیگر تبدیل کرد، رابطه ای که هم ارزی این دو کمیت را نشان دهد، رابطۀ اینشتین MC = E است که در آن C سرعت نور است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ حرکت، رابطۀ بین مسافت و زمان که برای بررسی وضع یک جسم متحرک نوشته می شود معادلۀ حرکت است. (از فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ درجۀ دوم، معادله ای که مجهول آن از درجۀ دوم است. تمام معادلات درجۀ دوم را می توان به صورت. 0= c+bx+ax2 نوشت. رابطۀ کلی ریشه های معادله درجۀ دوم: 4ac2a - b2 خ β b - = x مقدار مجهول را برحسب ضرایب معادله بیان می کند. درحالتی که 4ac-b2 (مبین معادله) مساوی صفر باشد، دو ریشه برابر می شود و در این صورت گویند معادله ریشه مضاعف دارد. ریشه مضاعف بوسیلۀ رابطۀ 2a b - =x معین می شود. وقتی که مبین مثبت باشد دو ریشه معادله حقیقی است و وقتی که مبین منفی باشدمعادله دو ریشه مختلط دارد. 4ac - b2 خ عدد موهومی است به صورت b2- 4ac Ai به این ترتیب معادلۀ درجۀ دوم همیشه دارای دو ریشه است (که ممکن است حقیقی، مختلط و یا مساوی باشند) (از فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ دیفرانسیل، معادله ای که شامل ضرایب دیفرانسیلی است. معادلۀ دیفرانسیل عادی معادله ای است که فقطدارای یک متغیر مستقل است. مرتبۀ معادلۀ دیفرانسیل مرتبۀ مشتق با بزرگترین مرتبۀ موجود در معادله است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ دیفرانسیل عادی، معادلۀ ریاضی که بین متغیر مستقل یا متغیر تابع و مشتقات آن برقرار است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ زمان، اختلاف بین زمان متوسط خورشیدی، زمانی که ساعت نشان میدهد، و زمان ظاهری خورشیدی است. زمان چرخش زمین بدور خود کاملاً برابر با فاصله زمان از یک ظهر تا ظهر دیگر نیست. این اختلاف نتیجۀحرکت زمین بدور خورشید برای تکمیل یک دایرۀ کامل در مدت یکسال و همچنین میل دایره البروج با استوای سماوی است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ شخصی، فاصله زمانی بین لحظۀ درک و لحظۀ ضبط یک حادثه است. درغالب مشاهده های فیزیکی، اشتباهی وارد می شود که نتیجۀ وجود فاصله بین لحظۀ حدوث یک امر فیزیکی و لحظۀدرک آن از طرف ناظر و لحظۀ ضبط بتوسط ناظر است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ شیمیایی، نمایش یک واکنش شیمیایی است که در آن عناصر بوسیلۀ علائم شیمیائی و اجسام مرکب بوسیلۀ فرمول مولکولی نمایش داده میشوند. یک معادلۀ شیمیائی نظم تازۀ بین اتمها را معرفی می کند مثلاً واکنش 2HCL ی CI2 + H2 نشان می دهد که در مولکولهای ئیدروژن و کلر اتصالهای بین اتمی شکسته و دو اتم مختلف، مولکول جدید HCI را می سازند. از ترکیب یک مولکول ئیدروژن و یک مولکول کلر دو مولکول گاز کلریدریک به دست می آید. به کمک یک معادلۀ شیمیائی می توان روابط وزنی اجزای اولیه و مواد حاصل و همچنین روابط حجمی در واکنشهای شامل گازها را نوشت. و نیز می توان اجرام هر یک از مواد اولیه و مواد حاصل را، از روی آن حساب کرد. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ گاز، معادله ای است بین فشار و حجم مقداری گازو دمای مطلق. برای یک مولکول گرم گاز کامل معادله به صورت RT = PV نوشته می شود. در این معادله p فشار، V حجم، T دمای مطلق و R ثابت گاز است. (فرهنگ اصطلاحات علمی). - معادلۀ وان دِر والس، معادلۀ RT= (b-v) (av2+p) این معادله برای یک مولکول گرم جسم در حالت گاز یا مایع بکار می رود. P فشار، V حجم، T دمای مطلق، R ثابت گازها، av2 برای تصحیح نیروی جاذبۀ نسبی بین مولکولها و b برای تصحیح حجم حقیقی خود مولکولهاست. این معادله خواص گازهای معمولی را بهتر از فرمول گازهای کامل RT = pv نشان میدهد. (فرهنگ اصطلاحات علمی)