معنی صرخد - جستجوی لغت در جدول جو

سرمازده شدن. (منتهی الارب) ، پشت ریش گردیدن اسب. (منتهی الارب). زخم شدن موضع زین، پاره پاره برآمدن مسکۀ مشک. (منتهی الارب) ، بازماندن دل کسی از کسی و سرد شدن. (منتهی الارب) ، درآمدن تیر و درگذشتن. (منتهی الارب). گذارده شدن تیر، خطا کردن تیر. از لغات اضداد است. (منتهی الارب) ، سرما یافتن

لغت نامه دهخدا

صرد

(صَ رِ)

معرب سرد. بسیار سرد.
- یوم صرد، شدیدالبرد. (اقرب الموارد).
، مرد توانا بر سرما. (منتهی الارب) ، سرمازده. (مهذب الاسماء). الضعیف علی البرد. (از اقرب الموارد) ، فرس صرد، اسب پشت ریش، لبن صرد، شیر پریشان و پراکنده شده که بهم نشود. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

صرد

(صُ)

ابن شمیل بن ملیل بن عبدالله بن ابی بکر بن کلاب کلابی. ادراک پیغمبر کرد، و نام فرزندش عبدالرحمان در کتب فتوح یاد شده و محدث مشهور (عبدبن سلیمان کلابی) شیخ بخاری از نوادگان اوست. ابن سعد او را در ترجمه عبده یاد کرده گوید: اسلام رادرک کرد و اسلام آورد. (الاصابه ج 3 ص 259 قسم سوم)

لغت نامه دهخدا

صرد

(صُ رَ)

ابن عبدالله ازدی. ابن حبان او را جرشی خوانده گوید: صحبت داشته. ابن اسحاق در مغازی گفته: صرد بنزد پیغمبر آمد و اسلام آورد و پیغمبر او را بر مسلمانان قوم خود امیر قرار داد و دستور جهاد مشرکان داد و سپس داستان دراز آن را نقل کرده گوید: و این به سال دهم هجرت بود. واقدی آرد: وقتی پیغمبر درگذشت صرد حاکم جرش بود. ابن شاهین و ابن سعد نیز او را یاد کرده اند. (الاصابه ج 3 ص 241 قسم اول). و در این سال (سال دهم هجرت) وفد ازد بریاست صرد با ده و اند تن بنزد پیغمبر آمد و اسلام آورد و پیغمبر او را بریاست مسلمانان قوم خود امارت داد و وی را بجنگ مشرکان فرمان داد. صرد طائفۀ خثعم را در شهر جرش یک ماه محاصره کرد و سپس بصورت فرار عقب نشست و همینکه آنها از حصار بیرون آمدند دوباره بازگشت و بسیاری از ایشان را بکشت. اما مردم جرش در این وقت دو تن نماینده بنزد پیغمبر فرستاده بودند که با وی مذاکره کنند، پیغمبر خبر حرکت صرد را به ایشان داد و چون بازگشتند دیدند همان روز که پیغمبر خبر داده است یاران ایشان کشته شده اند. پس بمدینه بازگشته همگی مسلمان شدند و پیغمبر از ایشان حمایت کرد. (امتاع الاسماع ص 505). و رجوع به قاموس الاعلام ترکی شود

لغت نامه دهخدا

صرد

(صُرَ)

مرغی است که گنجشک را شکار کند. بفارسی ورکاک است. (منتهی الارب). شیر گنجشک. (زمخشری). کرکسه. (ربنجنی). مرغی است بزرگ سر که گنجشک را صید کند. (غیاث). سبزگرا. بزک. کزند. ستوچه. کاک. (ترجمه شافیه غیاث). ج، صردان. (زمخشری) (مهذب الاسماء) (منتهی الارب). طائر ابیض البطن اخضرالظهر ضخم المنقار یصطاد العصافیر، یصفر لکل طائر یرید صیده و هو طائر صام ﷲ تعالی. (منتهی الارب). و یجمع علی صردان. قال ابن قتیبه: و سمی صرداً، حکایه لصوته. و سمی الواق بکسر القاف، و کنیته ابوکثیر. و هو طائر فوق العصفور نصفه ابیض و نصفه اسود، ضخم الرأس ضخم المنقار و البراثن، لایری الا فی شعفه او شجره بحیث لایقدر علیه احد، و له صفیر مختلف. و من شأنه انه یصید العصافیر و ما فی معناها، فیصفر لکل طیر یرید صیده بلغته، یدعوه الی التقرب منه، فیثب علیه فیأکله، و العرب تتشأم به تنفر من صیاحه و هو مما وردت الشریعه بالنهی عن قتله. (صبح الاعشی ج 2 ص 80) ، پشت اسب بعد از به شدن جراحت. سپیدی پشت ریش اسب که بعد از به شدن بماند. (منتهی الارب). نشان ریش اشتر. (مهذب الاسماء)

مرغی است که گنجشک را شکار کند. بفارسی ورکاک است. (منتهی الارب). شیر گنجشک. (زمخشری). کرکسه. (ربنجنی). مرغی است بزرگ سر که گنجشک را صید کند. (غیاث). سبزگرا. بزک. کزند. ستوچه. کاک. (ترجمه شافیه غیاث). ج، صردان. (زمخشری) (مهذب الاسماء) (منتهی الارب). طائر ابیض البطن اخضرالظهر ضخم المنقار یصطاد العصافیر، یصفر لکل طائر یرید صیده و هو طائر صام ﷲ تعالی. (منتهی الارب). و یجمع علی صردان. قال ابن قتیبه: و سمی صرداً، حکایه لصوته. و سمی الواق ِ بکسر القاف، و کنیته ابوکثیر. و هو طائر فوق العصفور نصفه ابیض و نصفه اسود، ضخم الرأس ضخم المنقار و البراثن، لایری الا فی شعفه او شجره بحیث لایقدر علیه احد، و له صفیر مختلف. و من شأنه انه یصید العصافیر و ما فی معناها، فیصفر لکل طیر یرید صیده بلغته، یدعوه الی التقرب منه، فیثب علیه فیأکله، و العرب تتشأم به تنفر من صیاحه و هو مما وردت الشریعه بالنهی عن قتله. (صبح الاعشی ج 2 ص 80) ، پشت اسب بعد از به شدن جراحت. سپیدی پشت ریش اسب که بعد از به شدن بماند. (منتهی الارب). نشان ریش اشتر. (مهذب الاسماء)

لغت نامه دهخدا

رخد

(رُ خَ)

نام شهری است به مجاورت سیستان. معرب آن رخج است. (یادداشت مؤلف). نام عامیانۀ شهر رخج است. (دهار). رخد ناحیتی است آبادان و با نعمت بسیار و او را ناحیتی است جدا و فنجوانی قصبۀ رخد است. (حدود العالم). و رجوع به فهرست تاریخ سیستان و دزی ج 1 ص 518 و احوال و اشعار رودکی ج 1 ص 377، 479، 481، 483 و رخج شود

لغت نامه دهخدا

صخد

(تَ هََ نْ نُ)

نیک گرم شدن روز و غیر آن. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

صخد

(تَ هََ نْ نُءْ)

سوختن چیزی را آفتاب. (منتهی الارب). گرمای آفتاب در کسی اثر کردن. (تاج المصادر بیهقی) ، بانگ کردن گنجشک، بانگ کردن کلاکموش. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

صاخد

(خِ)

خرمابن تنهاگانه (؟) پوست رفته. (منتهی الارب) ، حرﱡ صاخدٌ، گرمای سخت، واحدٌ فاحدٌ صاخد، از اتباع است. (منتهی الارب) ، یعنی تنها و ناتوان و بی برادر و فرزند. (اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

صیخد

(صَ خَ)

موضعی است در زمین یمن

لغت نامه دهخدا

صیخد

(صَ خَ)

چشمۀ آفتاب. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

صلخد

(صَ خَ)

جمل صلخد، شترقوی سخت یا تیزخاطر چالاک. ج، صلاخد. (منتهی الارب). رجوع به لغت ذیل، صلخاد، صلخدی ̍ و صلاخد شود

لغت نامه دهخدا

صلخد

(صِ لَ)

جمل صلخد، شتر قوی سخت یا تیزخاطر چالاک. (منتهی الارب). رجوع به لغت فوق شود

لغت نامه دهخدا

صراد

(صُ)

ابن صرد، مکنی به ابونعیم. تابعی است. تابعی عنوانی است که در تاریخ اسلامی به مسلمانان نسل دوم داده می شود، کسانی که پیامبر اسلام را ندیدند اما با صحابه معاشرت داشتند. تابعین از نظر علمی، دینی و اخلاقی در مرتبه بالایی قرار داشتند و بسیاری از آنان شاگرد مستقیم بزرگان صحابه بودند. نقش آن ها در تدوین احادیث، احکام فقهی و تفاسیر قرآنی غیرقابل انکار است و آثارشان تا به امروز مورد استفاده قرار می گیرد.

لغت نامه دهخدا

فرخد

(فَ خَ)

دهی است از دهستان تبادکان بخش حومه شهرستان مشهد، واقع در هیجده هزارگزی شمال خاوری مشهد، کنار راه عمومی مشهد به کلات. ناحیه ای است جلگه ای، معتدل و دارای 1449 تن سکنه است. از رودخانه مشروب میشود. محصول آنجا غلات است. اهالی به کشاورزی و مالداری گذران میکنند. راه اتومبیل رو دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 9)

لغت نامه دهخدا

صراد

(صُرْ را)

ابر تنک بی آب و باران. (منتهی الارب). ابر تنک بی آب. (مهذب الاسماء)

لغت نامه دهخدا

صلخد

(صِلْ لَ)

شتر قوی سخت یا تیزخاطر چالاک. (منتهی الارب). رجوع به صلخد، صلاخد و صلخاد شود

لغت نامه دهخدا

صراد

(صُ)

موضعی است در نزدیکی رحرحان، بنی ثعلبه بن سعد بن ذبیان را. (معجم البلدان)
نصر گوید: هضبه ای است به حریز حوأب در دیار کلاب. (معجم البلدان)