معنی صحاک - جستجوی لغت در جدول جو

صحاک

لغت نامه دهخدا

ضحاک

(پسرانه)

بسیار خنده کننده، از شخصیتهای ستمگر شاهنامه، ایرانیان از گذاشتن این نام روی پسران پرهیز می کنند

فرهنگ نامهای ایرانی

صحاب

صاحب ها، مالک ها، ملازم ها، معاشرها، یاران و دوستان، هم صحبت ها، جمع واژۀ صاحب

فرهنگ فارسی عمید

صحاح

صحیح ها، درست ها، جمع واژۀ صحیح

فرهنگ فارسی عمید

ضحاک

بسیار خندان، برای مثال زشت آن زشت است و خوب آن خوب و بس / دائم آن ضحاک و این اندر عبس (مولوی - ۱۰۲۵)

فرهنگ فارسی عمید

صحاف

صحفه ها، بشقاب ها، کاسه های بزرگ، جمع واژۀ صحفه

فرهنگ فارسی عمید

صکاک

چک نویس، قباله نویس، کسی که قباله های شرعی را بنویسد

فرهنگ فارسی عمید

صحاف

کسی که کتاب را ته بندی و جلد می کند، آنکه شغلش صحافی است، کسی که در خواندن صحیفه خطا کند، کتاب فروش

فرهنگ فارسی عمید

صحاح

تندرستی، سلامتی، تندرست بودن

فرهنگ فارسی عمید

صحاح

(صِ)

صحاح سته. نام شش کتاب حدیث اهل سنت و جماعت که فقها و اصحاب حدیث بر آن اعتماد دارند و ارکان اساسی علم حدیث است و آن شش عبارت است از: الجامع الصحیح تألیف محمد بن اسماعیل بخاری (متوفی 256 هجری قمری) صحیح تألیف ابوالحسن مسلم بن حجاج نیشابوری (متوفی 261) ، سنن تألیف ابن ماجه (متوفی 273) ، جامع تألیف ترمذی (متوفی 279) سنن ابی داود (متوفی 275) ، و سنن تألیف نسائی (متوفی 303). (از تاریخ ادبیات ایران تألیف دکتر صفا 67- 68) : وائمۀ متقدم تتبع بسیار کرده اند و بعضی (احادیث نبوی) را بازگزیده و آن را صحاح میخوانند. (رشیدی)
صحاح اللغه. نام کتاب لغتی است تألیف اسماعیل بن حماد جوهری. رجوع به اسماعیل... شود:
در دارالکتب چو بازکند
نسختی از صحاح بفرستد.
خاقانی

لغت نامه دهخدا

صحاب

(صِ)

جمع واژۀ صاحب. (غیاث اللغات). و جمع آن در فارسی ’صحابان’ است:
نبی آفتاب و صحابان چو ماه
بهم بستنی یکدگر راست راه.
فردوسی

لغت نامه دهخدا

صحنک

(صَ نَ)

طبق کوچک و رکابی و آن تصغیر صحن است که طبق بزرگ باشد. (غیاث اللغات) :
بی مغز قشریان که همه مقتدا شدند
چون صحنک غلافی چینی نما شدند.
نصیرای بدخشانی (از آنندراج).
و رجوع به صحن شود

لغت نامه دهخدا

صحاح

(صِ)

جمع واژۀ صحیح. (اقرب الموارد) :
همه خواندند بر تو چیز نماند
یاد ناکرده از صحاح و کسور.
ناصرخسرو.
، جمع واژۀ صحاح. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

صحار

(صَ)

قصبۀ عمان است از جانب جبل و آن شهری است بزرگ و خوش هوا و پرمیوه و بنای آن با آجر و ساج است و در آن ناحیت چنان شهری نیست و گفته اند نسبت آن به صحاربن ارم بن سام بن نوح علیه السلام است و بشاری گوید صحار قصبۀ عمان است که بر دریای چین شهری بزرگ تر از آن نیست. شهری است معمور و پرجمعیت و زیبا وچاه های گوارا و هوا و آبهای خوش دارد و مناره ای بلند و زیبا در آخر بازارهای آن باشد، و صحار دهلیز چین و خزانۀ مشرق و عراق است... و مسلمانان به سال 12 هجری قمری در خلافت ابوبکر آن را به صلح گرفتند. (معجم البلدان). و رجوع به اخبار الصین و الهند ص 7 شود

قصبۀ عمان است از جانب جبل و آن شهری است بزرگ و خوش هوا و پرمیوه و بنای آن با آجر و ساج است و در آن ناحیت چنان شهری نیست و گفته اند نسبت آن به صحاربن اِرم بن سام بن نوح علیه السلام است و بشاری گوید صحار قصبۀ عمان است که بر دریای چین شهری بزرگ تر از آن نیست. شهری است معمور و پرجمعیت و زیبا وچاه های گوارا و هوا و آبهای خوش دارد و مناره ای بلند و زیبا در آخر بازارهای آن باشد، و صحار دهلیز چین و خزانۀ مشرق و عراق است... و مسلمانان به سال 12 هجری قمری در خلافت ابوبکر آن را به صلح گرفتند. (معجم البلدان). و رجوع به اخبار الصین و الهند ص 7 شود

لغت نامه دهخدا

صحار

(صُ)

نام فرزند ارم بن سام بن نوح است. (مجمل التواریخ و القصص)
مردی از عبدالقیس است. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

صحار

(صُ)

اسمی است مشتق از صحر. یقال هؤلاء صحار، یعنی بنوالصحراء. و آنان از بنی قضاعهاند که در بیابان نجد جای گرفتند. زهیر بن جناب گوید:
ستمنعها فوارس من بلی ّ
و تمنعها الفوارس من صحار.
(معجم البلدان).
، عرق اسبان یا تب آنها. (منتهی الارب)

اسمی است مشتق از صحر. یقال هؤلاء صحار، یعنی بنوالصحراء. و آنان از بنی قضاعهاند که در بیابان نجد جای گرفتند. زهیر بن جناب گوید:
ستمنعها فوارس ُ من بلی ّ
و تمنعها الفوارس من صُحار.
(معجم البلدان).
، عرق اسبان یا تب آنها. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

صحاف

(صَحْ حا)

مصحف فروش. (ربنجنی) (معجم البلدان) ، آنکه کتاب را بخیه زند و جلد کند. جلدساز کتاب. ترتیب دهنده صحف، فروشندۀ صحف، کسی که در خواندن صحیفه خطا کند. (اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

صحاف

(صِ)

فراهم آمدنگاه کوچک، آب را. (از منتهی الارب). جای جمع شدن آب. (غیاث اللغات) ، جمع واژۀ صحیفه:
از صحاف مثنوی این پنجم است
در بروج چرخ جان چون انجم است.
(مثنوی).
این جمع در منتهی الارب و اقرب الموارد و تاج العروس و دزی دیده نشدولی در فرهنگ ناظم الاطباء آمده است
جمع واژۀ صحفه. (منتهی الارب) (ترجمان علامۀ جرجانی)

فراهم آمدنگاه کوچک، آب را. (از منتهی الارب). جای جمع شدن آب. (غیاث اللغات) ، جَمعِ واژۀ صحیفه:
از صحاف مثنوی این پنجم است
در بروج چرخ جان چون انجم است.
(مثنوی).
این جمع در منتهی الارب و اقرب الموارد و تاج العروس و دزی دیده نشدولی در فرهنگ ناظم الاطباء آمده است
جَمعِ واژۀ صَحفَه. (منتهی الارب) (ترجمان علامۀ جرجانی)

لغت نامه دهخدا

شحاک

(شِ)

چوبی است که در دهان بره و بزغاله در عرض کنند تا شیر نمکد. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

تحاک

(اِ)

خاریدن و سودن یکی مر دیگری را. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) (قطر المحیط)

لغت نامه دهخدا

صکاک

(صِ)

جمع واژۀ صک. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

ضحاک

خنده کننده، بسیار خندان خندنده، روشن چون راه پارسی تازی گشته آژی دهاک دهاک بیور اسپ نام فرمانروایی ستمگر و خونریز که در اوستا و شاهنامه آمده او را ده آک یا (ده عیب) می گفته اند زیرا که این آک های دهگانه بر تن و روان او چیره بوده: زشت پیکری، کوتاهی، باد سری، بی شرمی، شکمبارگی، بد زبانی، ستمگری، شتابزدگی، بد دلی، دروغ گویی نوشته اند که هنگام زادن دو دندان پیشین داشته چنان که گویی می خندد و چون پدر و مادرش تازی بوده اند نام ضحاک یا خندنده را بر او نهاده اند بسیار خنده کننده بسیار خند

فرهنگ لغت هوشیار

صحاب

جمع صاحب، یاران همنشینان جمع صاحب همنشینان، اصحاب پیغمبر ص. توضیح جمع این کلمه در فارسی صحابان است: نبی آفتاب و صحابان چو ماه بهم نسبتی (بستنی) یکدیگر راست راه

فرهنگ لغت هوشیار

صکاک

چک نویس، کسی که قباله های شرعی نویسد از ریشه پارسی چک نویس چک برات، نامه قباله، جمع اصک صکوک صکاک. یا لیله صک. شب برات شب نیمه شعبان، نوشتن چک را. کسی که قباله های شرعی نویسد قباله نویس چک نویس

فرهنگ لغت هوشیار