معنی صاهله - جستجوی لغت در جدول جو

صاهله

لغت نامه دهخدا

اهله

هلال ها، ماه از شب اول ماه قمری تا سه شب که در آسمان به شکل کمان دیده می شود، ماه نوها، جمع واژۀ هلال

فرهنگ فارسی عمید

واهله

(هَِ لَ)

نام زن نوح (ع). (آنندراج) (غیاث اللغات) (از لطایف اللغات)

لغت نامه دهخدا

صاهل

(هَِ)

نعت فاعلی از صهیل، شیهۀ اسب، (اصطلاح منطق) فصل مقوم است نوع فرس را همچنان که ناطق فصل است مر انسان را و نابح کلب را و ناهق خر را، شتر که دست و پا را بسیار بر زمین زند و بگزد و بانگ نکندبهیچ یکی (کسی را نخواند) از جهت عزت نفس خود در اندرون او بانگی باشد مانند بانگ باد. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

صاهل

(هَِ)

روزی است از ایام عرب. (معجم البلدان)

لغت نامه دهخدا

اهله

(اَ لَ)

کسان.

لغت نامه دهخدا

اهله

(اَ هَِ لَ)

مال. (ناظم الاطباء). گویند: انهم لاهل اهله. (منتهی الارب) ، بی آرام کردن کسی را. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). بی آرام کردن کار کسی را. (آنندراج) ، سخت پیر شدن. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

اهله

(اَ هَِلْ لَ)

جمع واژۀ هلال یعنی ماه نو. (آنندراج) (منتهی الارب) (غیاث اللغات) (ناظم الاطباء) (ترجمان القرآن ترتیب عادل بن علی)

لغت نامه دهخدا

صاله

(صالْ لَ)

بلا و سختی. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

واهله

(هَِ لَ)

وهله. اول از هر چیزی. (از منتهی الارب). اول شی ٔ. وهله. وهله. (المنجد). گویند: لقیته اول واهله، ای وهله

لغت نامه دهخدا

ناهله

(هَِ لَ)

آینده و روندۀ در آب خور. (منتهی الارب) (آنندراج). گروه آینده و رونده در آبخور. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از معجم متن اللغه). ج، نهال، نواهل، ماده شتر نخست آب خورنده. (ناظم الاطباء). تأنیث ناهل است. رجوع به ناهل شود

لغت نامه دهخدا

ضاهله

(هَِ لَ)

عین ٌ ضاهله، چشمۀ کم آب. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

باهله

(هَِ لَ)

نام زنی از همدان که فرزندانش به او منسوب هستند. (از ناظم الاطباء). و ابوامامۀ باهلی به او منسوب است. (منتهی الارب). او دختر اعصر بوده است. (از انساب سمعانی). زنی از همدان بود که به معن بن اعصر بن سعد بن قیس عیلان (ظ: غیلان) تعلق داشت و فرزندانش به او منسوبند و اینکه گویند که باهله دختر اعصر بود از نمونۀ آن است که گویند تمیم بنت مر بود چه تذکیر برای حی و تأنیث برای قبیله به یک صورت است. (از تاج العروس)

لغت نامه دهخدا

باهله

(هَِ لَ)

قبیله ای است از قیس همدان. (آنندراج). و آن نام زنی از قبیلۀ همدان بوده است. فرزندانش به وی منسوبند و از آن قبیله است ابوامامۀ باهلی. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). نام قبیله ای از قبائل تازی. گویند این قبیله برخلاف قاعده کلیۀ اعراب به انتساب غیرمستقیم خود را به دائی و خاله منسوب سازند. (از انساب سمعانی) :
نبشته سوی مهتر باهله
که گر لشکر آید مکنشان یله.
فردوسی.
عنان را بدان باره کرده یله
همی راند ناکام تا باهله.
فردوسی.
فاتک در باب سعید بن سلم باهلی گفته است:
وان من غایه حرص الفتی
طلابه المعروف فی باهله
کبیرهم و غدو مولودهم
تلعنه من قبحه القابله.
(عیون الاخبار ص 37 ج 4)

لغت نامه دهخدا

باهله

(هَِ لَ)

باهل. زن بی شوهر. (آنندراج) (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا