- شپورغان (شَ)
صورتی از شبرقان و شبورقان و شبورغان است. رجوع به شبرقان در لغتنامه و شپورغان در تاریخ مبارک غازانی صفحات 26، 46، 47، 48، 52، 54، 73 و 350 شود
معنی شپورغان - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
فولاد، فلزی بسیار سخت و شکننده مرکب از آهن و قریب ۲% کربن، در ۱۳۰۰ تا ۱۴۰۰ درجه حرارت ذوب می شود، برای ساختن فنر، کارد، شمشیر و چیزهای دیگر به کار می رود، پولاد، شابرن، شابرقان
سیورغال، بمعنی روزینه مشهور است و این لفظغلط است چرا که در کتب یافته نشد و در مدار نوشته سیورغال مدد معاش و در لغات ترکی بمعنی انعام نوشته است، (از غیاث) (از آنندراج)، رجوع به سیورغال شود
مخفف شورستان، شوره ستان، نمک زار، (یادداشت مؤلف)، شوره زار، زمین شوره، شوره کات
در شواهد زیر ظاهراً مراد شوره زارهای میان مسکن نعمان بن منذر (حیره) و مدائن است:
که از کشور شورسان بود مرز
کسی خاک او را ندانست ارز،
فردوسی،
ره شورسان تا در طیسفون
زمین خیره شد زیر نعل اندرون،
فردوسی
که از کشور شورسان بود مرز
کسی خاک او را ندانست ارز،
فردوسی،
ره شورسان تا در طیسفون
زمین خیره شد زیر نعل اندرون،
فردوسی
(شِ)
لغت نامه دهخدا
نام یکی از دهستان های هفتگانه بخش شاهپور شهرستان خوی. آب آن ازرودخانه و چشمه است. از 15 آبادی تشکیل شده و جمعیت آن در حدود 2245 تن و محصول آن غلات، توتون، روغن، پشم و لبنیات است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 4)
(شُ رُ)
لغت نامه دهخدا
صاحب برهان گوید: در قدیم الایام نام شهر بلخ بوده و در این وقت نام قصبه ای است نزدیک به بلخ مشهور به شبرغان. اما قسمت نخست گفتۀاو بر اساسی نیست. رجوع به شبورغان و شبرقان شود
(وَ)
لغت نامه دهخدا
نام پدر زنگه است از پهلوانان داستانی ایران باستان (هر چند که ممکن است ’ان’ کلمه علامت نسبت بنوت باشد). رجوع به زنگۀ شاروان شود
دهی است از بخش حومه شهرستان قوچان، سکنۀ آن 315 تن، آب آن از چشمه است، (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9)
نام شهر کنوج (قنوج)، (جهانگیری)، فوران، (رشیدی)، رجوع به پور و رجوع به پورا شود، دهی است بخراسان، (رشیدی)
جمع پور، پسران، خلیفه، جانشین، یادگار، (برهان)
در حال شوریدن، صفت بیان حالت از شوریدن، شورنده، شوراننده، (یادداشت مؤلف)، رجوع به شوریدن و شورانیدن شود
(وَ)
لغت نامه دهخدا
شابوران. شابورن. شابورگان. شاپورگان. شابورق. شابورقان. شاپوراک. شابرقان. آهن سخت. فولاد نر. فولاد ذکر. حدیدالصلب، چه فولاد دو نوع است کانی، که آن را شاوران گویند و عملی که از نرم آهن با بعضی ادویۀ حریفه (؟) سازند. (از یادداشت مؤلف بنقل از الجماهر فی معرفه الجواهر تألیف بیرونی)
(شی وَ)
لغت نامه دهخدا
خاکشی (اعم از خاکشی حوض یا خاکشی خوردنی). (یادداشت مؤلف). اسم ترکی خبه است. (تحفۀ حکیم مؤمن). خاکشیر، جانورکهایی که در آبهای راکدمانده پدید آید برنگ سرخ و زرد. (یادداشت مؤلف)
(وَ)
لغت نامه دهخدا
نام شهری و ولایتی است از شروان. (برهان قاطع). نام شهری بوده است نزدیک به گنجه و در هند او را شابران نیزگفته اند. گویند چاه بیژن در آن حدود بوده. (آنندراج از انجمن آرا). شابران. (شرفنامۀ منیری). شاوران وشابران شهری است نزدیک گنجه و دربند. (فرهنگ رشیدی) : شاوران، قصبۀ شیروان است، جایی است بدریا نزدیک وبا نعمت بسیار و سنگ محک بهمه جهان از آنجا برند. (حدود العالم چ ستوده ص 164). رجوع به شابران شود
(سُ)
لغت نامه دهخدا
دهی است از دهستان نازلو از بخش حومه شهرستان ارومیه واقع در 26 هزارگزی شمال خاوری ارومیه، دارای راه ارابه رو است. هوای آن معتدل و دارای 335 تن سکنه است. آب آنجا از نازلوچای تأمین میشود. محصول آن غلات، توتون، چغندر، حبوبات، کشمش و شغل اهالی زراعت و صنایع دستی آنان جوراب بافی و راه آن ارابه رو است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4)
نام شهر پور، و پور رای کنّوج (قنوج) است، (انجمن آرای ناصری)، صاحب برهان این نام را بر متوطنان شهر کنوج اطلاق کرده است، چه پور نام رای شهر کنوج نیز هست
بمعنی درصد، و سنجش را بکار رود، صد چند
گدایان شوخ چشم را گویند، گدایان شوخ، (آنندراج)
دهی جزء دهستان ارنگه بخش کرج شهرستان تهران، واقع در 11000 گزی شمال کرج و 54 هزار و سیصدگزی تهران متصل براه کرج به چالوس، در درۀ رود کرج، سردسیر، دارای 221 تن سکنه، آب آن از رود کرج، محصول آنجا غلات و میوه و لبنیات، شغل اهالی زراعت است و دبستانی دارد، (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 1)
ده کوچکی از دهستان کوهبنان بخش راور شهرستان کرمان، واقع در 92 هزارگزی شمال باختری راور و 170 هزارگزی شمال راه فرعی راور به یزد، دارای 40 تن سکنه، (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 8)
ده کوچکی از دهستان کوهبنان بخش راور شهرستان کرمان، واقع در 92 هزارگزی شمال باختری راور و 170 هزارگزی شمال راه فرعی راور به یزد، دارای 40 تن سکنه، (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 8)
دهی از دهستان قره باغ بخش مرکزی شهرستان شیراز در هفده هزارگزی جنوب باختر شیراز، محلی جلگه و دارای آب و هوای معتدل ولی مالاریایی است، سکنۀ آن 175 تن، مذهب اهالی تشیع و زبانشان فارسی است، آب آن از قنات تأمین می شود و محصول آن: غلات، برنج، انواع صیفی و شغل مردم آن زراعت است، راه فرعی به آن منتهی می شود، (فرهنگ جغرافیائی ایران ج 7)
پولاد طبیعی و معرب آن شابورقان است، (از مفردات قانون ابوعلی سینا)، ذکر، اسطام، و رجوع به شابورقان و شابرقان شود
نام کتاب مانی نقاش است که بعهد شاپور پسر اردشیر ظهور و دعوی پیغمبری و آوردن آیین تازه کرد، (انجمن آرا) (آنندراج)، نام یکی از کتابهای مانی نقاش بوده که بنام شاپور پادشاه ساسانی نوشته بود، (فرهنگ نظام)، شاپور (اول) نسبت به مانویان اظهار مساعدت و خیرخواهی کرده است و بهمین مناسبت مانی یکی از کتب عمده خود را بنام او کرده و شاپورگان خوانده است، (ایران در زمان ساسانیان ص 220)، کتاب شاپورگان بلغت جنوب غربی ایران یعنی پهلوی ساسانی نگاشته شده، (ایران در زمان ساسانیان ص 215) (فرهنگ ایران باستان پورداود ج 1)، و حاکی از مطالب متعلقه بمبداء و معاد بود، بعضی قسمتهای شاپورگان در ضمن قطعات مکشوفۀ تورفان به دست آمده است، (ایران در زمان ساسانیان ص 223)
محلی است ازآن بنی یربوع در اود یا وادیی است در دیار سلیم و گویند کوهی است طرف چپ عقیق و کوه مزبورمشرف بر سد بلندی است، چشمه های فراوان دارد که در آنها ماهی سیاهی به اندازۀ یک ذراع یافت می شود و آن ماهی پاکیزه ترین نوع ماهی است، (از معجم البلدان)
مرغزار شوران محلی ظاهراً از نواحی هرات وامیر قتلغشاه بعد از قتل امیر نوروز در هرات کوچ کرده و در اینجا فرودآمده است، (تاریخ غازان ص 116)
قریه ای است در بلوک ورامین تهران، (یادداشت مؤلف)
مرغزار شوران محلی ظاهراً از نواحی هرات وامیر قتلغشاه بعد از قتل امیر نوروز در هرات کوچ کرده و در اینجا فرودآمده است، (تاریخ غازان ص 116)
قریه ای است در بلوک ورامین تهران، (یادداشت مؤلف)
آهن خشک، خشک، پولاد، شابرقان، شابرن، شابورگان، فولاد