معنی سیزده در فرهنگ فارسی عمید

عدد ۱۳، عدد بعد از دوازده

معنی سیزده در لغت نامه دهخدا

عدد ترتیبی. ده بعلاوۀ سه. (ناظم الاطباء)

معنی سیزده در فرهنگ لغت هوشیار

دوازده بعلاوه یک ده به علاوه سه. (13)

معنی سیزده در فرهنگ فارسی معین

دوازده به علاوه یک (13)، سیزده به در روز: سیزدهم فروردین. می گویند نحس است و باید به دشت و صحرا رفت و نحسی آن را به در کرد

معنی سیزده - جستجوی لغت در جدول جو

سیزده

فرهنگ فارسی عمید

سیزده

لغت نامه دهخدا

سیزده

فرهنگ لغت هوشیار

سیزده

فرهنگ فارسی معین

سزیده

سزاوار، شایسته

فرهنگ فارسی عمید

سیزدهم

آنکه یا آنچه در مرتبۀ سیزده واقع شده باشد، سیزدهمین

فرهنگ فارسی عمید

سیزده به در

مراسمی که در روز سیزدهم فروردین در ایران برگزار می شود و مردم به خارج شهر و به باغ و صحرا می روند و آن روز را به شادی، تفریح و با انواع بازی ها می گذرانند و به اصطلاح نحسی سیزده را در می کنند

فرهنگ فارسی عمید

سیده

سید، بانو، خانم

فرهنگ فارسی عمید

سبزده

آسمان، سبزتشت، سبزکوشک

فرهنگ فارسی عمید

سرزده

به طور ناگهانی و بی خبر، کسی که ناگهانی و بی خبر و گستاخانه به جایی وارد شود، سرکوفته
سرزده رفتن: ناگهانی به جایی رفتن

فرهنگ فارسی عمید

الفونس سیزدهم

(اَ فُ سِ دَ هَُ)

از هنگام ولادت پادشاه اسپانیا بود برای استقرار رژیم جمهوری از پادشاهی چشم پوشید (1931 میلادی) او کشورخود را به مغرب شمالی توسعه داد و1941 میلادی درگذشت، آبستن گردانیدن (1886- 1941 میلادی). گویند: القح الفحل الناقه، یعنی شتر نر شترماده را آبستن کرد. (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (از آنندراج). آبستن کردن. حامله کردن، آبستن گردانیدن باد درخت و ابر را. (از منتهی الارب) (از آنندراج) (از اقرب الموارد) ، فتنه انگیختن و موجب فتنه شدن. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

بطلمیوس سیزدهم

(بَ لَ سِ دَ هَُ)

اولت. از 47 تا 43 قبل از میلاد در مصر پادشاهی کرد. (از ناظم الاطباء). پادشاه سیزدهم از بطالسه است، پسر بطلمیوس یازدهم و بطفل ملقب شد. مصریان او را از مصر بیرون کردند و او با سفارش یومپه نزد گابی نیوس سردار رومی که در سوریه بود رفت تا با کمک او بمصر بازگردد و پول فراوان نیز همراه برد (در حدود دوازده هزار تالان) و موفق شد بمصر بازگردد. وی در یازده سالگی شوهر دوم کلئوپاتر شد و پس از چهار سال احتمالاً در اثر مسمومیت درگذشت. (از ایران باستان چ 2 جیبی ص 2291 و 2292 و قاموس الاعلام ترکی)

لغت نامه دهخدا

اشک سیزدهم

(اَ)

سیزدهم یا ارد اول. پس از برادر بتخت سلطنت تمام ایران نشست. برخی تاریخ جلوس او را 56 قبل از میلاد و برخی 55 قبل از میلاد نوشته اند ولی بظن قوی سال دوم صحیح تر است. وی نخستین شاه ایران بود که در زمان سلطنتش دولت ایران مجبور گردید با دولت روم دلیرانه پنجه نرم کند. زمان سلطنت وی مهمترین قسمت دورۀ پارتی تاریخ ایران است. در این دوران جنگ حران روی داد و هم در این روزگار جنگ تعرضی و حملۀ دولت پارت بطرف مغرب وقوع یافت و اگرچه در بادی امر پارتی ها پیشرفتهای سریعکردند ولی بعد این جنگ را باختند. دو جنگ مزبور این مسئله را که حدود دو دولتی که عالم آن روز را در حیطۀ اقتدار خود داشتند کجا باید باشد، حل کرد و رود فرات را حد فاصل قرار داد. در حقیقت این دو جنگ خبر داد که نتیجۀ روابط دولت ایران و روم با یکدیگر و اوضاع و احوالی که از این روابط حاصل خواهد شد چه خواهد بود. به روم گفته شد:: در کنار فرات بایست زیرا از عهدۀ ایران پارتی برنیائی. و به ایران پارتی: تو هم بایست، چه به حدود ایران هخامنش از طرف مغرب نرسی. سلطنت ارد یا اشک سیزدهم از 56 تا 37 قبل از میلاد بود

لغت نامه دهخدا

سیزده بدر

(دَهْ بِدَ)

رسم تفرج و گردش که روز سیزدهم فروردین ایرانیان راست. (یادداشت بخط مؤلف). روز سیزدهم از سال نو ایرانیان بیرون روند و نحوست دور کنند

لغت نامه دهخدا

سیده

(سَیْ یِ دَ)

مؤنث سید. رجوع به سید شود

لغت نامه دهخدا

سیاده

(تَ نَ نُ)

مهتر شدن. (تاج المصادر بیهقی) (منتهی الارب) (دهار) (مهذب الاسماء). بزرگی. سرداری. (آنندراج). رجوع به سیادت شود

لغت نامه دهخدا

سرزده

(دَ / دِ)

کنایه از ملامت کرده شده. (آنندراج). سرزنش کرده شده. (رشیدی). خجل، ناگاه و بی طلب و بی رخصت. (آنندراج). بی خبر. (غیاث). ناگاه و بی رخصت درآمده. (رشیدی). بی اجازۀ قبلی:
از نام من شدند به آواز و طرفه نیست
صبحی که دزد سرزده را تار و مار کرد.
خاقانی.
حرمت پیر مغان بر همه کس واجب است
سرزده داخل مشو میکده حمام نیست.
؟
- سرزده آمدن، بی خبر و ناگاه آمدن. (غیاث) :
دیشب رقیب سرزده آمده به بزم یار
من باده خوردم او عرق انفعال خورد.
شفیع اثر (از آنندراج).
- سرزده رفتن:
هرگز مرا بسوی خود آن بیوفا نخواند
دایم چو شمع سرزده رفتم به بزم او.
شفیع اثر (از آنندراج).
، سرکوفته، چون مار سرزده. (آنندراج) :
صائب چو مار سرزده پیچم به خویشتن
موری اگر بسهو شود پایمال من.
صائب.
، مغموم. مهموم. دماغ سوخته:
به آزرم من بی کس سرزده
یتیم و اسیر و تبه دل شده
بهرجا که بینی یتیم و اسیر
نوازش کن او را و انده پذیر.
شمسی (یوسف و زلیخا).
ما طفل وار سرزده و مرده مادریم
اقبال پهلوان عجم دایگان ماست.
خاقانی.
، گردن زده. (رشیدی) (آنندراج). بریده. مقراض شده:
ای پسری کآن دو زلف سرزده داری
و آتش رویت به زلف درزده داری
سرزده ای زلف تا به عشق رخ خویش
سرزده ما را به زلف سرزده داری.
سوزنی.
باد از حسام شاه چو کلک تو سرزده
آن را که سر نه بهر زمین بوس گام تست.
سوزنی.
ای ز تو در باغ فضل سرو هنر سرفراز
وز تو شده نخل جهل سرزده و بیخ کند.
سوزنی.
چون قلم سرزده گرییم به خوناب سیاه
زیوری چون قلم از دود جگر بربندیم.
خاقانی.
، حیران شده. پریشان شده. سرگردان:
کرده شیران حضرت تو مرا
سرزده همچو گاو آب آهنگ.
سنائی (دیوان چ مصفا ص 186)