کسی که دارای پایین ترین درجۀ نظامی است، کنایه از سپاهی، لشکری، نظامی پیاده در ورزش شطرنج کسی که از جان و سر خود گذشته و آمادۀ جانبازی باشد مقابل سربسته، آنچه سرش باز باشد مانند بطری و قوطی و پاکت یا چیز دیگر، سرگشاده مقابل سرپوشیده، جایی که سقف نداشته باشد، روباز مثلاً استخر سرباز سرباز گمنام: سربازی ناشناخته که جسد او را از میان کشته شدگان در جنگ انتخاب کنند و به عنوان نمایندۀ سربازانی که در راه وطن جان داده اند به خاک بسپارند و آرامگاه او را تجلیل کنند
کسی که دارای پایین ترین درجۀ نظامی است، کنایه از سپاهی، لشکری، نظامی پیاده در ورزش شطرنج کسی که از جان و سر خود گذشته و آمادۀ جانبازی باشد مقابلِ سربسته، آنچه سرش باز باشد مانند بطری و قوطی و پاکت یا چیز دیگر، سرگشاده مقابلِ سرپوشیده، جایی که سقف نداشته باشد، روباز مثلاً استخر سرباز سرباز گمنام: سربازی ناشناخته که جسد او را از میان کشته شدگان در جنگ انتخاب کنند و به عنوان نمایندۀ سربازانی که در راه وطن جان داده اند به خاک بسپارند و آرامگاه او را تجلیل کنند
نمودنی باشد، یعنی چیزی که بنظر درآید و نمودی داشته باشد. (برهان) (آنندراج). نمایش و هر چیزی که نمودی داشته باشد و بنظر درآید، افسون. جادو. شعبده. (ناظم الاطباء). ظاهراً ساخته فرقۀ آذرکیوان است
نمودنی باشد، یعنی چیزی که بنظر درآید و نمودی داشته باشد. (برهان) (آنندراج). نمایش و هر چیزی که نمودی داشته باشد و بنظر درآید، افسون. جادو. شعبده. (ناظم الاطباء). ظاهراً ساخته فرقۀ آذرکیوان است
قوت فکریه و این قوتی باشد عاقله که حصول فکر او است. (برهان). ظاهراً برساختۀ فرقۀ آذرکیوان است. فکر. خیال. تفکر. قوه متفکره. (ناظم الاطباء) (از حاشیۀ برهان قاطع چ معین)
قوت فکریه و این قوتی باشد عاقله که حصول فکر او است. (برهان). ظاهراً برساختۀ فرقۀ آذرکیوان است. فکر. خیال. تفکر. قوه متفکره. (ناظم الاطباء) (از حاشیۀ برهان قاطع چ معین)
سندباد مجوس مقتول 137 هجری قمری وی پس از قتل ابومسلم به امر منصور خلیفه که یکی از طرفداران او بود علم طغیان برافراشت. اگرچه وی ظاهراً آیین جدیدی نیاورد و معروف و مجوس بود. و نحوۀ اعتقاد او هم به ابومسلم معلوم نیست، مع ذلک عده ای بسیار از پیروان ادیان و مذاهب مختلف تحت لوای او جمع شدند. سنباد قصد خود را برای پیشروی بسوی حجازو انهدام کعبه اعلام نمود، و از نیشابور حرکت کرد. قومس و قم و ری را متصرف شد و گروه بسیار از مزدکیان و مجوسان طبرستان گرد او جمع شدند. عده اتباع او رادر حدود 100000 تن نوشته اند. شورش او فقط 70 روز طول کشید و در این مدت فتوحات بسیار کرد و عاقبت یکی از سرداران منصور خلیفه بنام جوهر بن مراد او را در نزدیکی همدان شکست داد و 60000 تن از اتباع او را بقتل رسانید. (فرهنگ فارسی معین). رجوع به سندباد شود
سندباد مجوس مقتول 137 هجری قمری وی پس از قتل ابومسلم به امر منصور خلیفه که یکی از طرفداران او بود علم طغیان برافراشت. اگرچه وی ظاهراً آیین جدیدی نیاورد و معروف و مجوس بود. و نحوۀ اعتقاد او هم به ابومسلم معلوم نیست، مع ذلک عده ای بسیار از پیروان ادیان و مذاهب مختلف تحت لوای او جمع شدند. سنباد قصد خود را برای پیشروی بسوی حجازو انهدام کعبه اعلام نمود، و از نیشابور حرکت کرد. قومس و قم و ری را متصرف شد و گروه بسیار از مزدکیان و مجوسان طبرستان گرد او جمع شدند. عده اتباع او رادر حدود 100000 تن نوشته اند. شورش او فقط 70 روز طول کشید و در این مدت فتوحات بسیار کرد و عاقبت یکی از سرداران منصور خلیفه بنام جوهر بن مراد او را در نزدیکی همدان شکست داد و 60000 تن از اتباع او را بقتل رسانید. (فرهنگ فارسی معین). رجوع به سندباد شود
نوعی لباس کلفت که گردن را میپوشاند یا پورپوان (لباس مردانه از قرن سیزدهم تا قرن هفدهم میلادی که از گردن تا زانو بود). غنباز از کلمه اسپانیایی گامباکس گرفته شده است که بنوعی لباس اطلاق میشود. ج، غنابز. در مشرق زمین، غنباز یا غنباز که گاهی قنباز نیز نویسند به قبایی کمابیش دراز شبیه رب د شامبر گویند. ج، غنبازات، غنابیز. (دزی ج 2 ص 228)
نوعی لباس کلفت که گردن را میپوشاند یا پورپوان (لباس مردانه از قرن سیزدهم تا قرن هفدهم میلادی که از گردن تا زانو بود). غنباز از کلمه اسپانیایی گامباکس گرفته شده است که بنوعی لباس اطلاق میشود. ج، غَنابِز. در مشرق زمین، غُنباز یا غِنباز که گاهی قُنباز نیز نویسند به قبایی کمابیش دراز شبیه رب د شامبر گویند. ج، غنبازات، غنابیز. (دزی ج 2 ص 228)
یکی از بخشهای پنجگانه شهرستان ایرانشهر. آب آن از یک رودخانه بنام رود سرباز است که از چندین شعبه تشکیل شده است. محصول عمده آن غلات، خرما، برنج، لبنیات. بخش سرباز از یک دهستان بنام دهستان سرباز تشکیل شده و مرکز بخش آبادی سرباز و دارای 78 آبادی بزرگ و کوچک است. جمعیت آن در حدود 9500 تن است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 8)
یکی از بخشهای پنجگانه شهرستان ایرانشهر. آب آن از یک رودخانه بنام رود سرباز است که از چندین شعبه تشکیل شده است. محصول عمده آن غلات، خرما، برنج، لبنیات. بخش سرباز از یک دهستان بنام دهستان سرباز تشکیل شده و مرکز بخش آبادی سرباز و دارای 78 آبادی بزرگ و کوچک است. جمعیت آن در حدود 9500 تن است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 8)
آنکه سر خود را ببازد، از عالم جانباز. (آنندراج) : در وفای عشق تو مشهور خوبانم چو شمع شب نشین کوی سربازان و رندانم چو شمع. حافظ. ، در بازیهای ورق، ورقی که بر آن صورت سربازی نقش است، یک فرد سپاهی یا یک تن لشکری. مقابل درجه دار. ترکیب ها: - سرباز آکتیو. سرباز گارد. سرباز نیروی دریایی. سرباز نیروی زمینی. سربازنیروی هوایی. سرباز وظیفه
آنکه سر خود را ببازد، از عالم جانباز. (آنندراج) : در وفای عشق تو مشهور خوبانم چو شمع شب نشین کوی سربازان و رندانم چو شمع. حافظ. ، در بازیهای ورق، ورقی که بر آن صورت سربازی نقش است، یک فرد سپاهی یا یک تن لشکری. مقابل درجه دار. ترکیب ها: - سرباز آکتیو. سرباز گارد. سرباز نیروی دریایی. سرباز نیروی زمینی. سربازنیروی هوایی. سرباز وظیفه
جمع واژۀ نبز. (از اقرب الموارد) (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج). لقبها. (آنندراج). رجوع به نبز شود، زن را با تازیانه زدن: انبق بالمراءه، زد او را بتازیانه. (از اقرب الموارد)
جَمعِ واژۀ نبز. (از اقرب الموارد) (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج). لقبها. (آنندراج). رجوع به نبز شود، زن را با تازیانه زدن: انبق بالمراءه، زد او را بتازیانه. (از اقرب الموارد)
شریک. (برهان قاطع) (آنندراج) (دهار) (مؤید الفضلاء) (هفت قلزم). شقیص. (منتهی الارب، ذیل ش ق ص). مشارک. سهیم. قسیم: گشاده بر ایشان بود راز من بهر کار باشند انباز من. فردوسی (شاهنامه چ بروخیم ج 1 ص 67). خداوند بی یار و انباز و جفت ازو نیست پیدا و پنهان نهفت. فردوسی. یکی نیست جز داور کردگار که او را نه انباز و نه جفت و یار. فردوسی. سپاس از خدا ایزد رهنمای که از کاف و نون کرد گیتی بپای یکی کش نه آزو نه انباز بود نه انجام باشد نه آغاز بود. فردوسی. ای میر ترا گندم دشتی است بسنده با نغنغکی چند تراانبازم. ابوالعباس. همه کار شاید بانباز و دوست مگر کار شاهی که تنها نکوست. اسدی. دل شاه ایمن بر آنکس نکوست که در هر بد و نیک انباز اوست. اسدی. مقرم بقرآن و پیغمبرت نه انباز گفتم ترا نه نظیر. ناصرخسرو. با هرچه آدمیست همی گویی در هر غمی کش افتد انبازم. مسعودسعد. تا عشق بود عقل روا نیست که یزدان در مملکت عاشقی انباز نخواهند. خاقانی. تو کیستی که بدین پایه دستگه که تراست بروز بخشش گویی من و توایم انباز. کمال الدین اسماعیل. همه تویی ّ و ورای همه دگر چه بود که در خیال درآرد کسی ترا انباز. مولوی. آن دو انبازان گازر را ببین هست در ظاهر خلافی زآن و زین. مولوی. مگو دشمن تیغزن بر در است که انباز دشمن به شهر اندر است. سعدی. آرزو می کندم در همه عالم صیدی که نباشند حریفان حسود انبازم. سعدی. خدا را که مانند و انباز و جفت ندارد شنیدی که ترسا چه گفت. (بوستان). انباز آوردن بخدای عز و جل، اشراک. (تاج المصادر بیهقی). - انبازآرنده، مشرک. (دهار). - بی انباز، بدون شریک: معاذاﷲ چنین نتواند الا خدای پاک بی انباز و یاور. ناصرخسرو. خدای راست بزرگی ّ و ملک بی انباز بدیگران که تو بینی بعاریت داده ست. سعدی. و رجوع به ماده های زیر شود:انباز داشتن. انباز شدن. انباز کردن. انباز گردانیدن. انباز گرفتن. انباز گشتن. انبازگوی. انبازگیر. انبازناک.
شریک. (برهان قاطع) (آنندراج) (دهار) (مؤید الفضلاء) (هفت قلزم). شقیص. (منتهی الارب، ذیل ش ق ص). مشارک. سهیم. قسیم: گشاده بر ایشان بود راز من بهر کار باشند انباز من. فردوسی (شاهنامه چ بروخیم ج 1 ص 67). خداوند بی یار و انباز و جفت ازو نیست پیدا و پنهان نهفت. فردوسی. یکی نیست جز داور کردگار که او را نه انباز و نه جفت و یار. فردوسی. سپاس از خدا ایزد رهنمای که از کاف و نون کرد گیتی بپای یکی کش نه آزو نه انباز بود نه انجام باشد نه آغاز بود. فردوسی. ای میر ترا گندم دشتی است بسنده با نغنغکی چند تراانبازم. ابوالعباس. همه کار شاید بانباز و دوست مگر کار شاهی که تنها نکوست. اسدی. دل شاه ایمن بر آنکس نکوست که در هر بد و نیک انباز اوست. اسدی. مقرم بقرآن و پیغمبرت نه انباز گفتم ترا نه نظیر. ناصرخسرو. با هرچه آدمیست همی گویی در هر غمی کش افتد انبازم. مسعودسعد. تا عشق بود عقل روا نیست که یزدان در مملکت عاشقی انباز نخواهند. خاقانی. تو کیستی که بدین پایه دستگه که تراست بروز بخشش گویی من و توایم انباز. کمال الدین اسماعیل. همه تویی ّ و ورای همه دگر چه بود که در خیال درآرد کسی ترا انباز. مولوی. آن دو انبازان گازر را ببین هست در ظاهر خلافی زآن و زین. مولوی. مگو دشمن تیغزن بر در است که انباز دشمن به شهر اندر است. سعدی. آرزو می کندم در همه عالم صیدی که نباشند حریفان حسود انبازم. سعدی. خدا را که مانند و انباز و جفت ندارد شنیدی که ترسا چه گفت. (بوستان). انباز آوردن بخدای عز و جل، اشراک. (تاج المصادر بیهقی). - انبازآرنده، مشرک. (دهار). - بی انباز، بدون شریک: معاذاﷲ چنین نتواند الا خدای پاک بی انباز و یاور. ناصرخسرو. خدای راست بزرگی ّ و ملک بی انباز بدیگران که تو بینی بعاریت داده ست. سعدی. و رجوع به ماده های زیر شود:انباز داشتن. انباز شدن. انباز کردن. انباز گردانیدن. انباز گرفتن. انباز گشتن. انبازگوی. انبازگیر. انبازناک.
شریک: ... وآخر البتگین بخاری و خمار تاش شرابی... را. . بگرفتند با چند تن از هنبازان خونیان، رفیق، همتامثل، دو یا چند تن که کاری را انجام دهند همکار: گفته اند که دیگ به هنبازان بسیار بجوش نیاید
شریک: ... وآخر البتگین بخاری و خمار تاش شرابی... را. . بگرفتند با چند تن از هنبازان خونیان، رفیق، همتامثل، دو یا چند تن که کاری را انجام دهند همکار: گفته اند که دیگ به هنبازان بسیار بجوش نیاید