معنی رفیص - جستجوی لغت در جدول جو

رفیص(رَ)

لغت نامه دهخدا

رفیع

(پسرانه)

مرتفع، بلند، ارزشمند، عالی

فرهنگ نامهای ایرانی

رخیص

ارزان، کم بها

فرهنگ فارسی عمید

رفیق

یار، دوست، همراه

فرهنگ فارسی عمید

رفیع

بلند، مرتفع، کنایه از بلندپایه، بلندمرتبه، باارزش

فرهنگ فارسی عمید

رفیه

فراخ عیش، فراخ زندگانی، تن آسا

فرهنگ فارسی عمید

قفیص

(قَ)

آهنی که در متاع فدان باشد و حلقۀ آن. (منتهی الارب). عیان الفدان و حلقته. (اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

رصیص

(رَ)

بیضه ها یکی بر دیگری نهاده، روی بند زنان که نزدیک بچشم باشد. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

رفیه

(رَ هْ)

فراخ عیش تن آسا. (ناظم الاطباء). فراخ عیش تن آسان. (آنندراج) (منتهی الارب) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

رفیل

(رُفَ)

رفیل بن مسلمه است و بسوی آن منسوب است نهر رفیل. (منتهی الارب). او ایرانی بود و بر دست عمر مسلمانی گرفت و عضدالدین بن رئیس الرؤسا وزیر مستضی ٔ و پدران او از احفاد رفیل باشند. (یادداشت مؤلف). رجوع به تجارب السلف صص 317- 318 و ابن مسلمه شود

لغت نامه دهخدا

رفیق

(رَ)

یا رفیق رزق سلوم. رفیق بن موسی رزق سلوم، متولدبسال 1308 هجری قمری و مقتول بسال 1334 هجری قمری از ادبا و گویندگان و حقوقدانان و از آزادیخواهان عرب در عصر ترک بود. در حمص به دنیا آمد و پس از کسب دانش مدتی به رهبانیت گروید ولی بعد، از آن روگردان شد و به نوشتن مقالات در روزنامه ها و مجلات پرداخت. تألیفاتی نیز دارد که از آن جمله است: ’حیوه البلاد فی علم الاقتصاد’ - ’حقوق الدّول’ او بزبانهای روسی و انگلیسی و ترکی و فرانسه آشنایی کامل داشت. رفیق قصائد و شعرهای بلندی در استقلال طلبی و میهن خواهی دارد. وی را در بیروت اعدام کردند. (از اعلام زرکلی چ جدید ص 3)

لغت نامه دهخدا

رفیف

(رَ)

نام کاخی بوده است در اول عراق از ناحیۀ موصل به عهد متوکل و گویند بدون اجازه و مهر متوکل خلیفۀ عباسی کسی به دیدن آن نایل نمی شد. (از معجم البلدان ج 4)

لغت نامه دهخدا

رفیف

(تَ)

درخشیدن و روشن گردیدن گونۀ کسی، رف لونه رفاً و زفیفاً. (منتهی الارب). مصدر به معنی رف ّ. درخشیدن. (یادداشت مؤلف) (ناظم الاطباء). درخشیدن و تلألؤ رنگ کسی یا چیزی. (از اقرب الموارد) ، درخشیدن لون نبات از سیرابی. (المصادر زوزنی) ، رف الطائر رفاً و رفیفاً، و زف الطائر زفاً و رفیفاً، بال گشودن پرنده. (از نشوءاللغه ص 19). رجوع به رف شود، نیک کوشش کردن در خدمت کسی. (از منتهی الارب) ، به گرد گرفتن کسی را، رف القوم. فی المثل: من حفنا او رفنا فلیقتصد، ای من تعطف علینا و احاطنا، مکیدن شتر کره شیر مادر را، گرامی داشتن کسی را. (از منتهی الارب) ، شادی نمودن. (از منتهی الارب). (از اقرب الموارد) ، بال جنباندن و گستردن مرغ وقت فرودآمدن. (از منتهی الارب) ، جنبیدن و به اهتزاز درآمدن شاخه های گیاه. (از اقرب الموارد)

درخشیدن و روشن گردیدن گونۀ کسی، رف لونه رفاً و زفیفاً. (منتهی الارب). مصدر به معنی رَف ّ. درخشیدن. (یادداشت مؤلف) (ناظم الاطباء). درخشیدن و تلألؤ رنگ کسی یا چیزی. (از اقرب الموارد) ، درخشیدن لون نبات از سیرابی. (المصادر زوزنی) ، رف الطائر رفاً و رفیفاً، و زف الطائر زفاً و رفیفاً، بال گشودن پرنده. (از نشوءاللغه ص 19). رجوع به رف شود، نیک کوشش کردن در خدمت کسی. (از منتهی الارب) ، به گرد گرفتن کسی را، رف القوم. فی المثل: من حفنا او رفنا فلیقتصد، ای من تعطف علینا و احاطنا، مکیدن شتر کره شیر مادر را، گرامی داشتن کسی را. (از منتهی الارب) ، شادی نمودن. (از منتهی الارب). (از اقرب الموارد) ، بال جنباندن و گستردن مرغ وقت فرودآمدن. (از منتهی الارب) ، جنبیدن و به اهتزاز درآمدن شاخه های گیاه. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

رفیغ

(رَ)

عیش فراخ و خوش. گویند: عیش رفیغ. (از ناظم الاطباء). عیش فراخ و خوش. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

رفیع

(رَ)

دهی است از دهستان پاطاق بخش سرپل ذهاب شهرستان قصرشیرین. سکنۀ آن 150 تن. آب آن ازسرآب ماراب است. محصولات عمده آنجا غلات و لبنیات و توتون و صیفی است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)

لغت نامه دهخدا

رفیع

(رَ)

یارفیع لنبانی، رفیع الدین مسعود لنبانی اصفهانی، شاعر معروف ایرانی در اواخر قرن ششم هجری قمری است. مولداو لنبان اصفهان است. وی فخرالدین زید بن حسن حسینی از خاندان نقبای ری و قم و رکن الدین مسعود بن صاعد ازآل صاعد (اصفهانی) و عمیدالدین اسعد بن نصر وزیر اتابک سعد زنگی را مدح گفته. دیوان او را شامل ده هزار بیت نوشته اند ولی آنچه موجود است کمتر از این شمار است. (فرهنگ فارسی معین بخش اعلام). عوفی در ضمن شرح حال وی اشعاری نیز نقل کرده است که از آن جمله است:
یار گلرخ ز در درآمد مست
دسته ای از گل شکفته بدست
چهره بی خنده همچو گل خندان
چشم بی باده همچو نرگس مست
گرد عارض ز خط بنفشه ستان
زلف را داده چون بنفشه شکست
همچو سوسن زبان خود بگشاد
به حدیثی دلم چو غنچه ببست
گرچه ننشست همچو سرو از پای
ایستاده به باغ دل بنشست
گفتم ای دل چه گویمش دل گفت
از ظریفیش هر چه گویی هست.
(از لباب الالباب چ ادوارد براون ج 2 ص 400).
رجوع به فهرست کتاب خانه سپهسالار ج 2 ص 9 و 603 و سبک شناسی ج 3 ص 168 و شدالازار ص 526 و احوال و اشعار رودکی ج 3 ص 1041 و آثار البلاد ذیل مادۀ لنبان و آتشکدۀ آذر چ دکتر شهیدی ص 182 و تذکره الشعراء چ لیدن ص 157، 155 و قاموس الاعلام ترکی ج 3 و صبح گلشن ص 183 و ریحانه الادب ج 3 ص 410 و تذکرۀ خوشگو و فرهنگ سخنوران شود
یا رفیع گنجوی. از شعرای قرن سیزدهم هجری قمری آذربایجان است. (دانشمندان آذربایجان ص 160 به نقل از حدیقه الشعراء)

لغت نامه دهخدا

رفیع

(ر)

یا رفیع جیلانی (گیلانی). رفیع الدین محمد بن فرج گیلانی متوفی به سال 1160 هجری قمری از شارحین نهج البلاغه و یکی ازعلما و زهاد بود و در شهر مشهد مقدس تدریس می نمود وصاحب فهرست معارف نوشته که این شرح (شرح نهج البلاغه) جامع میان شرح ابن ابی الحدید و شرح ابن میثم بحرانی است. (فهرست کتابخانه سپهسالار ج 2 صص 133- 134)

لغت نامه دهخدا

رفیض

(رَ)

شتر به چراگذاشته شده. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد) ، خوی. (منتهی الارب) (آنندراج). عرق. (از اقرب الموارد) ، نیزۀ شکسته. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد) ، شی ٔ رفیض، ای متروک. (منتهی الارب). برانداخته. (یادداشت مؤلف). چیز متروک. (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

رفیف

(رَ)

آسمان خانه و سقف. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از آنندراج). سقف. (از اقرب الموارد). آسمانه، درخت تر جنبان و غیر آن. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد) ، فراخ سالی. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج). خصب. یقال: ارض ذات رفیف، ای خصب. (اقرب الموارد) ، سوسن. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج) (از تاج العروس) ، روزن. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج). روشن (روزن). (از اقرب الموارد) ، جامۀ تنگ، ذات الرفیف، کشتیهای بهم بسته در دریا جهت عبور ملوک و امرا. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج). در شعر اعشی دو یا سه کشتی بهم بسته برای عبور پادشاه، گویند مقصود او در شعر بساتین است. (از اقرب الموارد).
- رفیف الاخلاق، نیکخوی. از رفیف به معنی گیاه در اهتزاز بسبب سرسبزی و نضارت. (از اقرب الموارد). خوش خوی. خوش خلق

لغت نامه دهخدا

رخیص

(رَ)

ارزان. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج) (غیاث اللغات) (فرهنگ سروری) (دهار). کم بها. ارزان، مقابل گران. (یادداشت مؤلف) :
نحاس و صفر مس و روی آنک است سرب
حلی است زیور و غالی گران رخیص ارزان.
ابونصر فراهی (نصاب الصبیان).
، نرم و نازک از جامه. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج) ، گیاه نرم و نازک. (از اقرب الموارد) ، مرگ زودکش. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (آنندراج). مرگ سریع. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

فریص

(فَ)

شریک آب. (منتهی الارب). من یفارصک فی الشرب و النوبه. (اقرب الموارد) ، جمع واژۀ فریصه. (منتهی الارب) ، رگهای گردن. (از اقرب الموارد). رجوع به فریصه شود

لغت نامه دهخدا