معنی ذرعان در فرهنگ لغت هوشیار

دو گلۀ شتر که یکی از آنها می آید و دیگری میرود. (منتهی الارب) ، بامداد و شبانگاه. (مهذب الاسماء). یعنی از بامداد تا زوال یک صرع است و از زوال تا غروب صرع دیگر. (منتهی الارب) ، روز و شب. (منتهی الارب) ، دو حال و دو وضع. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

صرعان

(صِ)

دو مرد کشتی گیر. دو حریف. یقال: هما صرعان، ای حریفان. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

ذیعان

(تَ)

آشکاری. ذیع. ذیوع: ذیعان خبر، ذیع و ذیوع آن، پراکنده و فاش شدن آن. فاش و منتشر و گسترده گشتن خبر، آشکارا کردن. (تاج المصادربیهقی)

لغت نامه دهخدا

سرعان

(سَ رَ / سَ)

زه کمان، پی هر دو جانب استخوان پشت است بر شکل موی مجتمع پس آن را از گوشت پاک کنند و از آن زه کمانهای غربیّه سازند، یکی آن سرعانه، زه قوی و محکم. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) ، زه که از گوشت پشت سازند، پی که فراهم می آرد اطراف پرها را. (منتهی الارب) ، موی فراهم آمده در گردن اسب یا پاشنه، اوایل اسبان که سبقت گرفته باشند. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء).
- سرعان الناس، اوایل مردمان. (منتهی الارب).
- ، سبقت و پیشی گیرندگان در کاری. (منتهی الارب)

زه کمان، پی هر دو جانب استخوان پشت است بر شکل موی مجتمع پس آن را از گوشت پاک کنند و از آن زه کمانهای غربیّه سازند، یکی آن سرعانه، زه قوی و محکم. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) ، زه که از گوشت پشت سازند، پی که فراهم می آرد اطراف پرها را. (منتهی الارب) ، موی فراهم آمده در گردن اسب یا پاشنه، اوایل اسبان که سبقت گرفته باشند. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء).
- سَرعان الناس، اوایل مردمان. (منتهی الارب).
- ، سبقت و پیشی گیرندگان در کاری. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

سرعان

(سَ نَ)

گاهی خبر محض واقع شود و گاهی خبری که متضمن معنی تعجب بود و منه قولهم: لسرعان ما صنعت کذا، ای ما اسرع . (از ناظم الاطباء). اسم فعل است مبنی بر فتح. گاه خبر محض بود و گاه خبری که در آن معنی تعجب باشد. (از اقرب الموارد). سرعان ذا خروجاً، چه زود است بیرون آمدن این. (مهذب الاسماء). سرعان ذا خروجاً، ای سرع ذا خروجاً، فتحۀ سرع را به نون سرعان دادندپس مبنی بر فتح شد و سرعان گاهی خبر محض واقع شود وگاهی خبر متضمن معنی تعجب، چنانکه گویند: لسرعان ما صنعت کذا، ای ما اسرع . (منتهی الارب)

گاهی خبر محض واقع شود و گاهی خبری که متضمن معنی تعجب بود و منه قولهم: لسرعان ما صنعت کذا، ای ما اَسْرَع َ. (از ناظم الاطباء). اسم فعل است مبنی بر فتح. گاه خبر محض بود و گاه خبری که در آن معنی تعجب باشد. (از اقرب الموارد). سرعان ذا خروجاً، چه زود است بیرون آمدن این. (مهذب الاسماء). سَرْعان َ ذا خُروجاً، ای سَرُع َ ذا خروجاً، فتحۀ سَرُع َ را به نون سرعان دادندپس مبنی بر فتح شد و سرعان گاهی خبر محض واقع شود وگاهی خبر متضمن معنی تعجب، چنانکه گویند: لَسَرْعان َ ما صَنَعْت َ کذا، ای ما اَسْرَع َ. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

کرعان

(کِ)

جمع واژۀ کراع، بمعنی پشتۀ دراز و بیرون آمده از زمین سنگلاخ سوخته. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

فرعان

(فَ)

نام معمار خسروپرویز. (ولف) :
چو بشنید خسرو که فرعان گریخت
به گوینده بر خشم فرعان بریخت.
فردوسی (شاهنامه چ بروخیم ج 9 بیت 2762)
ابن اعرف. یکی از بنی مره، شاعر و دزد. (منتهی الارب)
ابن اعرف. یکی از بنی نزال است. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

فرعان

(فُ)

جمع واژۀ افرع. (منتهی الارب) (اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

ذراعان

(ذِ)

تثنیۀ ذراع. و مراد از آن در نزد منجمین ذراع الاسد المبسوطه وذراع الاسد المقبوضه است. رجوع به این دو کلمه شود

لغت نامه دهخدا

ذراعان

(ذِ)

نام دو پشته است. (معجم البلدان یاقوت)

لغت نامه دهخدا

ذربان

(ذَ)

موضعی است در شعر

لغت نامه دهخدا

ذربان

ابن عتیق بن تمیم الکاتب، مکنی به ابی القاسم، حافظ ابوطاهر سلفی در معجم الشعراء از او و وی از ابوحفص الزکرمی العروضی قطعه ای از شعر زکرمی را روایت کرده است، معجم الادباء یاقوت چ مارگلیوث ج 4 ص 119 س 6

لغت نامه دهخدا

ذرعات

(ذَ رِ)

ناقه های تیزرو و فراخ گام و دوردور گام گذارنده بر زمین، قوائم ذرعات، ای سریعات

لغت نامه دهخدا

ذرفان

(تَ صُ)

ذرف. رفتن اشک و جز آن. (زوزنی)

لغت نامه دهخدا

ذروان

(ذَرْ)

نام جایگاهی در شعر کثیر، نام حصنی به یمن نزدیک صنعاء، نام چاهی بنی زریق را بمدینه