معنی دیکدان - جستجوی لغت در جدول جو

دیکدان

لغت نامه دهخدا

بیکران

بی کرانه، بی پایان، نامحدود

فرهنگ فارسی عمید

دیدان

خوی، عادت، روش

فرهنگ فارسی عمید

دیگدان

جای گذاشتن دیگ، دیگ پایه، اجاق

فرهنگ فارسی عمید

دوکدان

جای گذاشتن دوک در ماشین نخ ریسی، جعبه ای که در آن دوک های نخ ریسی را بگذارند

فرهنگ فارسی عمید

دیدان

(دَ)

ددان. مطابق العلا. نام محلی است در حجاز عربستان سعودی که در تورات از آن یاد شده است و العلا واحه ای است در قسمت شمالی حجاز عربستان سعودی که در قدیم پاسگاه اصلی شمالی دولت سبا بود و در اطراف آن کتیبه های فراوان مربوط به تمدن عرب قبل از اسلام کشف شده است. (از دائره المعارف فارسی). شهر زیبایی بوده است در راه بلقا از ناحیۀ حجاز. (از معجم البلدان)

لغت نامه دهخدا

دیدان

(دَ یَ)

ددن. دد. دداً. دید. بازی. (منتهی الارب). لهو و لعب. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

دیدان

نام اول ماه از زمستان، (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

دیدان

دهی است از دهستان باراندوزچای بخش حومه شهرستان ارومیه با 241 تن سکنه، (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4)

لغت نامه دهخدا

دیدان

جمع واژۀ دوده، (تاج العروس)، کرمان، کرمها:
سده و دیدان و استسقاء و سل
کسر و ذات الصدر و لدغ و درد دل،
مولوی،
رجوع به دودۀ شود

لغت نامه دهخدا

دیگدان

دیگپایه، ظرف دیگ، (غذا)، مانند گلابدان که ظرف گلاب است، (از آنندراج ذیل دیگپایه)، سه پایه، اثافی، سه لنگه، سفع: منصب، دیگدان آهنی، (منتهی الارب)، معرب آن دقدان در دیقان، ای اثافی القدر، (یادداشت مؤلف)، دخس، پنهان شدن چیزی در خاک همچو دیگدان و خاکستر، (منتهی الارب) :
شنیدم که از نقره زد دیگدان
ز زر ساخت آلات خوان عنصری،
خاقانی،
اگرزنده بودی در این دور بخل
خسک ساختی دیگدان عنصری،
خاقانی،
، اجاق و آتشدان، (ناظم الاطباء) : سخو، آتش از دیگدان بیرون کردن، (تفلیسی)، السخو، خاکستر و آتش از دیگدان بیرون کردن تا جای آتش فراخ شود، (تاج المصادر بیهقی)، معرس، (دهار) (مهذب الاسماء)، سخی النار، افروخت آتش را زیر دیگ به بیرون آوردن خاکستر از دیگدان، (منتهی الارب) :
ز دیگدان لئیمان چو دود بگریزند
نه دست کفچه کنند از برای کاسۀ آش،
سعدی،
با مردم زشت نام همراه مباش
کز صحبت دیگدان سیاهی خیزد،
سعدی،
حضرت خواجۀ ما قدس اﷲ روحه در قصر عارفان بودند و در منزلی دیگدان میساختند بداس احتیاج شدهرچند طلب کردند نیافتند، (انیس الطالبین ص 90)، گفتم یاران حالی طعام خورده اند و دیگدان گرم است هر طعام که مرغوب است بطبخ آن قیام نمایم، (رشحات علی بن حسین کاشفی)،
- دیگدان سرد، اجاق سرد، اجاق بی آتش،
- ، کنایه از مردم بخیل وخسیس، (برهان) (ناظم الاطباء) (از انجمن آرا) (آنندراج) :
بلطف سخن تیزرو بود مرد
ولی دیگدانش عجب بود سرد،
سعدی،
،
اسم چند ستاره است که عرب آن را اثافی گوید و مقابل رأس القدر واقع شده است، (یادداشت مرحوم دهخدا)

لغت نامه دهخدا

دوکدان

حفش و سبد کوچکی که در آن دوک و گروهۀ ریسمان و پنبه گذارند، (ناظم الاطباء) (از انجمن آرا) (از آنندراج) (از فرهنگ جهانگیری) (برهان)، جعبه ای که در آن دوکهای نخ ریسی را جا دهند، (در چرخ جوراب بافی و غیره)، درج، (یادداشت مؤلف)، حفاش، (دهار) :
به پیش اندرون دوکدانی سیاه
نهاده هرآنچش فرستاده شاه،
فردوسی،
از آن هر یکی پنبه بردی به سنگ
یکی دوکدانی ز چوب خدنگ ...
به انگشت از آن سیب برداشتش
در آن دوکدان نرم بگذاشتش ...
همی تنگ شد دوکدان بر تنش
چو مشک سیه گشت پیراهنش،
فردوسی،
چو بنهاد بر نامه بر مهر شاه
بفرمود تا دوکدانی سیاه
بیارند با دوک و پنبه در اوی
نهاده بسی ناسزا رنگ و بوی،
فردوسی،
شهنشاه ما خیره سر شد بدان
که خلعت فرستادش از دوکدان،
فردوسی،
بیست دوکدان زرین جواهر در او نشانده،
(تاریخ بیهقی چ ادیب ص 535)،
بلی ولیک قلمدان ز دوکدان بگریخت
به عاقبت بتر آمد عمامه از معجر،
مسعودسعد،
زان در صف الست کمربسته ای چو چرخ
تا پنبه وار بازنشینی به دوکدان،
اثیرالدین اخسیکتی،
بهرام نیم که طیره گردم
چون چرخه و دوکدان ببینم،
خاقانی،
افسرده چو سایه و نشسته
در سایۀ دوکدان مادر،
خاقانی،
پنبه کن ای جان دشمن زان تنی
کو ز ترکش دوکدان خواهد نمود
خصم فرعونی نسب همچون زنان
دوکدان در زیر ران خواهد نمود،
خاقانی،
ای عزیز مادر و جان پدر تا کی ترا
این به زیر پنبه دارد و آن به زیر دوکدان،
خاقانی،
گر مردی خویشتن ببینم
اندر پی دوکدان نشینم،
عطار،
یارب چه فتنه بود که در سهم هیبتش
مریخ تیر خود را در دوکدان نهاد،
کمال اسماعیل،
، چرخه که بدان ریسمان پنبه ریسند، (غیاث)

حفش و سبد کوچکی که در آن دوک و گروهۀ ریسمان و پنبه گذارند، (ناظم الاطباء) (از انجمن آرا) (از آنندراج) (از فرهنگ جهانگیری) (برهان)، جعبه ای که در آن دوکهای نخ ریسی را جا دهند، (در چرخ جوراب بافی و غیره)، درج، (یادداشت مؤلف)، حِفاش، (دهار) :
به پیش اندرون دوکدانی سیاه
نهاده هرآنچش فرستاده شاه،
فردوسی،
از آن هر یکی پنبه بردی به سنگ
یکی دوکدانی ز چوب خدنگ ...
به انگشت از آن سیب برداشتش
در آن دوکدان نرم بگذاشتش ...
همی تنگ شد دوکدان بر تنش
چو مشک سیه گشت پیراهنش،
فردوسی،
چو بنهاد بر نامه بر مهر شاه
بفرمود تا دوکدانی سیاه
بیارند با دوک و پنبه در اوی
نهاده بسی ناسزا رنگ و بوی،
فردوسی،
شهنشاه ما خیره سر شد بدان
که خلعت فرستادش از دوکدان،
فردوسی،
بیست دوکدان زرین جواهر در او نشانده،
(تاریخ بیهقی چ ادیب ص 535)،
بلی ولیک قلمدان ز دوکدان بگریخت
به عاقبت بتر آمد عمامه از معجر،
مسعودسعد،
زان در صف الست کمربسته ای چو چرخ
تا پنبه وار بازنشینی به دوکدان،
اثیرالدین اخسیکتی،
بهرام نیم که طیره گردم
چون چرخه و دوکدان ببینم،
خاقانی،
افسرده چو سایه و نشسته
در سایۀ دوکدان مادر،
خاقانی،
پنبه کن ای جان دشمن زان تنی
کو ز ترکش دوکدان خواهد نمود
خصم فرعونی نسب همچون زنان
دوکدان در زیر ران خواهد نمود،
خاقانی،
ای عزیز مادر و جان پدر تا کی ترا
این به زیر پنبه دارد و آن به زیر دوکدان،
خاقانی،
گر مردی خویشتن ببینم
اندر پی دوکدان نشینم،
عطار،
یارب چه فتنه بود که در سهم هیبتش
مریخ تیر خود را در دوکدان نهاد،
کمال اسماعیل،
، چرخه که بدان ریسمان پنبه ریسند، (غیاث)

لغت نامه دهخدا

دیکداش

دهی است از دهستان برزند بخش گرمی شهرستان اردبیل با 150 تن سکنه، (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 4)

لغت نامه دهخدا

دیدان

خوی، عادت، روش

معنی دیکدان - جستجوی لغت در جدول جو

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما