منسوب به دزفول. از مردم دزفول. اهل دزفول. - لهجۀ دزفولی، لهجه ای است ایرانی که در دزفول بدان تکلم کنند. و آن ظاهراً از بقایای ’خوزی’ است که قدما از آن نام برده اند
منسوب به دزفول. از مردم دزفول. اهل دزفول. - لهجۀ دزفولی، لهجه ای است ایرانی که در دزفول بدان تکلم کنند. و آن ظاهراً از بقایای ’خوزی’ است که قدما از آن نام برده اند
مرکّب از: دول + یای مصدری، حیله بازی و بی شرمی و بدسرشتی، حیزی، هیزی، مخنثی، بغایی، (یادداشت مؤلف)، دغابازی، (شرفنامۀ منیری)، مکر و فریب، (آنندراج)، فریب و مکر و حیله، (ناظم الاطباء) : همان که بودی از این پیش شادگونۀ من کنون شده ست دواج تو ای به دولی فاش، عسجدی
مُرَکَّب اَز: دول + یای مصدری، حیله بازی و بی شرمی و بدسرشتی، حیزی، هیزی، مخنثی، بغایی، (یادداشت مؤلف)، دغابازی، (شرفنامۀ منیری)، مکر و فریب، (آنندراج)، فریب و مکر و حیله، (ناظم الاطباء) : همان که بودی از این پیش شادگونۀ من کنون شده ست دواج تو ای به دولی فاش، عسجدی
دفل، که گیاهی باشد. (از منتهی الارب). گیاهی است تلخ مزه با گلی چون گل سرخ و میوۀ آن چون ’خروب’ باشد. الف آن الحاق راست لذا در حال نکره بودن تنوین می پذیرد، و برخی الف آنرا برای تأنیث میدانند و آنرا تنوین ندهند. (از اقرب الموارد). خرزهره، و گویند آن سریانی است و بعضی گویند عربی است. (ازبرهان). جوزهرج. حبن. حبین. سم الحمار. (برهان). عصل. (منتهی الارب). رجوع به خرزهره شود: دفلی است دشمن من و من شهدجان نواز چون شهد طعم حنظل و خوره کجا بود. دقیقی. یکی پرّان تر از صرصر، دوم بّران تر از خنجر سیم شیرین تر از شکّر، چهارم تلخ چون دفلی. منوچهری
دفل، که گیاهی باشد. (از منتهی الارب). گیاهی است تلخ مزه با گلی چون گل سرخ و میوۀ آن چون ’خروب’ باشد. الف آن الحاق راست لذا در حال نکره بودن تنوین می پذیرد، و برخی الف آنرا برای تأنیث میدانند و آنرا تنوین ندهند. (از اقرب الموارد). خرزهره، و گویند آن سریانی است و بعضی گویند عربی است. (ازبرهان). جوزهرج. حَبَن. حَبین. سم الحمار. (برهان). عصل. (منتهی الارب). رجوع به خرزهره شود: دفلی است دشمن من و من شهدجان نواز چون شهد طعم حنظل و خوره کجا بود. دقیقی. یکی پرّان تر از صرصر، دوم بّران تر از خنجر سیُم شیرین تر از شکّر، چهارم تلخ چون دفلی. منوچهری
محل فرودآمدن سپاه و مردم پادشاه و امیر (؟). (آنندراج) ، که در حال نزول است. مقابل صعودی. - قوس نزولی، که رو به پائین دارد. که در حال تنزل و فرودآمدن است. که به تدریج فرودآید. ، پول نزولی، در تداول، پولی که در مقابل پرداخت ربح و ربا از کسی وام گرفته باشند. قرضی که بایدنزولش را بپردازند
محل فرودآمدن سپاه و مردم پادشاه و امیر (؟). (آنندراج) ، که در حال نزول است. مقابل صعودی. - قوس نزولی، که رو به پائین دارد. که در حال تنزل و فرودآمدن است. که به تدریج فرودآید. ، پول نزولی، در تداول، پولی که در مقابل پرداخت ربح و ربا از کسی وام گرفته باشند. قرضی که بایدنزولش را بپردازند
متوفی به سال 787 هجری قمری، از علمای حدیث و از فضلای عهد امیر مبارزالدین و پسرش شاه شجاع است. وی مؤلف تاریخی است به اسم مواهب الهیه که شامل وقایع دوران فرمانروایی آل مظفر تا سال 766 می باشد. این کتاب چون دارای نثری متکلف و مغلق بود در سال 823 شخصی به نام محمود گیتی آن را ساده کرده دنبالۀ وقایع را نیز تا انقراض آل مظفر آورده است. (از تاریخ مغول اقبال ص 527). و رجوع به همین مأخذ و تاریخ گزیده چ لندن ص 613، 614، 650 و 686 و ترجمه تاریخ ادبیات براون (از سعدی تا جامی) ص 176، 188، 383 و 384 شود
متوفی به سال 787 هجری قمری، از علمای حدیث و از فضلای عهد امیر مبارزالدین و پسرش شاه شجاع است. وی مؤلف تاریخی است به اسم مواهب الهیه که شامل وقایع دوران فرمانروایی آل مظفر تا سال 766 می باشد. این کتاب چون دارای نثری متکلف و مغلق بود در سال 823 شخصی به نام محمود گیتی آن را ساده کرده دنبالۀ وقایع را نیز تا انقراض آل مظفر آورده است. (از تاریخ مغول اقبال ص 527). و رجوع به همین مأخذ و تاریخ گزیده چ لندن ص 613، 614، 650 و 686 و ترجمه تاریخ ادبیات براون (از سعدی تا جامی) ص 176، 188، 383 و 384 شود
منسوب به شهر زاول، زابلستانی، مقامی است در موسیقی و رجوع به آهنگ، در لغت نامه شود، یکی از جملۀ هفت زبان پارسی که اکنون متروک است. (برهان قاطع) (ناظم الاطباء) : فرهنگ نویسان، زبانهای ایرانی، پهلوی، دری، پارسی و سغدی را با لهجه هائی که آنها را متروک خوانده اند: هروی، سکزی، زاولی و تعداد آنها را (پس از حذف بجای زبان سریانی که غیر ایرانی بود) به 7 رسانیده در یک ردیف نام برده اند. (از مقدمۀ برهان قاطع چ دکتر معین ص 30). و در حاشیۀ ج 2 ص 1001 از کتاب مذکور ذیل زاول آمد: مارکوارت گوید (شهرستانهای ایرانشهر ص 890) : در زاولستان لهجه های ایرانی مخصوصی تکلم میشد که آن را زاولی گویند و ما آثاری از آن در دست نداریم
منسوب به شهر زاول، زابلستانی، مقامی است در موسیقی و رجوع به آهنگ، در لغت نامه شود، یکی از جملۀ هفت زبان پارسی که اکنون متروک است. (برهان قاطع) (ناظم الاطباء) : فرهنگ نویسان، زبانهای ایرانی، پهلوی، دری، پارسی و سغدی را با لهجه هائی که آنها را متروک خوانده اند: هروی، سکزی، زاولی و تعداد آنها را (پس از حذف بجای زبان سریانی که غیر ایرانی بود) به 7 رسانیده در یک ردیف نام برده اند. (از مقدمۀ برهان قاطع چ دکتر معین ص 30). و در حاشیۀ ج 2 ص 1001 از کتاب مذکور ذیل زاول آمد: مارکوارت گوید (شهرستانهای ایرانشهر ص 890) : در زاولستان لهجه های ایرانی مخصوصی تکلم میشد که آن را زاولی گویند و ما آثاری از آن در دست نداریم
لقب محمد بن عبدالرحمان بن محمد، مکنی به ابوالعباس. از محدثان قرن سوم و چهارم هجری و از اهالی سرخس بوده است که در عصر خود امام و پیشوای خراسان بشمار می آمد و به سال 325 هجری قمری درگذشت. او راست: معجم، در حدیث و الاّداب. (از الاعلام زرکلی ج 7 ص 62 از شذرات الذهب و المستطرفه و التبیان). محدث در نظر مسلمانان به عنوان یک فرد متخصص در علم حدیث شناخته می شود که تلاش دارد تا روایات پیامبر اسلام را بدون کم و کاست به نسل های بعدی منتقل کند. این افراد با بهره گیری از دانش رجال و درایه حدیث، توانایی تشخیص صحت احادیث را دارند و در صورت صحت، این احادیث را ثبت و نقل می کنند تا از تحریف یا تغییر در سنت نبوی جلوگیری شود.
لقب محمد بن عبدالرحمان بن محمد، مکنی به ابوالعباس. از محدثان قرن سوم و چهارم هجری و از اهالی سرخس بوده است که در عصر خود امام و پیشوای خراسان بشمار می آمد و به سال 325 هجری قمری درگذشت. او راست: معجم، در حدیث و الاَّداب. (از الاعلام زرکلی ج 7 ص 62 از شذرات الذهب و المستطرفه و التبیان). محدث در نظر مسلمانان به عنوان یک فرد متخصص در علم حدیث شناخته می شود که تلاش دارد تا روایات پیامبر اسلام را بدون کم و کاست به نسل های بعدی منتقل کند. این افراد با بهره گیری از دانش رجال و درایه حدیث، توانایی تشخیص صحت احادیث را دارند و در صورت صحت، این احادیث را ثبت و نقل می کنند تا از تحریف یا تغییر در سنت نبوی جلوگیری شود.
شهر دزفول، آن را دسبول نیز گویند. (ابن بطوطه). آن را اندیمشک گفته اند، از اقلیم سیم است. اردشیر بابکان ساخت بر دو جانب آب جندی شاپور نهاده است. بر جانب شرقی بالای شهر جویی در سنگ بریده اند در زیر شهر با رود رسانیده اند و دولابی بزرگ بر آن جوی ساخته چنانکه پنجاه گز آب بالایی اندازد و مدار شهر بدان آب است وشهری وسط است، مواضع بسیار از توابع اوست. (از نزهه القلوب مستوفی ج 3 ص 111). شهری است در خوزستان، اسم قدیمی آن اندامیش و در کنار آب دیز واقع است. جمعیت فعلی آن مخلوط از طوایف مختلف است. در روی تپه ای به ارتفاع 210 متر از رودخانه بنا شده و سردابهای عمیقی دارد که برای فصل گرما است. اهالی آن بواسطۀ شدت گرما شکسته و لاغر هستند. (از جغرافیای سیاسی کیهان). نام شهر از دز به معنی قلعه، و پل مأخوذ است و آن بمناسبت قلعه ای است که برای حفظ پل معروف رود دز ساخته شده بود. دزفول تا قرن ششم هجری اندالمشک یا اندامشک یا اندامش نام داشت، و تسمیۀ الروناش، قنطرهالروم، قنطرهالرود و قنطره دزفول (مانند شوشتر) مدتها تحت الشعاع جندی شاپور بود و پس از ویران شدن شهر اخیر، دزفول رونق بیشتر یافت، سپس به سبب عدم توجه به تعمیر شبکۀ عالی آبیاری عهد ساسانی، شهر و اطرافش آسیب بسیار دید. دزفول از هجوم مغول محفوظ ماند ولی بعدتحت فرمان ایلخانان درآمد. در مقابل امیر تیمور مقاومتی نشان نداد. نادرشاه چند بار به دزفول آمد و برای حفظ آن در مقابل لرها قلعۀ دزشاه را در چند کیلومتری شمال شرقی شهر بنا نهاد. در نیمۀ اول قرن نوزدهم میلادی زراعت نیل در اطراف دزفول رایج شد و بسرعت توسعه یافت و تا رواج رنگهای خارجی رونق بسیار داشت واز کالاهای تجاری عمده دیگر آن قلم نی بود که تا قسطنطنیه و هند صادر میشد. بر اثر وبای سخت سال 1247 هجری قمری در شوشتر، دزفول چندی کرسی خوزستان گردید. دزفول دارای 30 مسجد و تعدادی امامزاده و مقابر مقدسه است. مقبرۀ سلطان حسین در آبادی روبند شباهت تام به مقبرۀ دانیال در شوش دارد. (از دائره المعارف فارسی). شهر دزفول مرکز شهرستان دزفول در 146هزارگزی شمال اهواز و 10 هزارگزی اندیمشک واقع است و مختصات جغرافیائی آن بشرح ذیل است: طول 48 درجه و 24 دقیقه. عرض 32 درجه و 24 دقیقه. هوای شهر گرمسیر و درجۀ حرارت در وسط تابستان بیش از 50 درجۀ سانتیگراد است جمعیت شهر طبق سرشماری سال 1335 هجری شمسی 52121 تن و مذهب ساکنین مسلمان شیعه و زبان آنان فارسی است. در حدود یکهزار باب دکان و یک دبیرستان و 9 دبستان دارد. آب آشامیدنی سکنه از رود خانه دز که بوسیلۀ لوله برداشته میشود تأمین میگردد. کلیۀ ادارات دولتی شهرستان در آن برقرار و پادگان نظامی آن در باختر رودخانه واقع است. از آثار قدیمی شهر آثار پلی است در روی رود خانه کنار شهر. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)
شهر دزفول، آن را دسبول نیز گویند. (ابن بطوطه). آن را اندیمشک گفته اند، از اقلیم سیم است. اردشیر بابکان ساخت بر دو جانب آب جندی شاپور نهاده است. بر جانب شرقی بالای شهر جویی در سنگ بریده اند در زیر شهر با رود رسانیده اند و دولابی بزرگ بر آن جوی ساخته چنانکه پنجاه گز آب بالایی اندازد و مدار شهر بدان آب است وشهری وسط است، مواضع بسیار از توابع اوست. (از نزهه القلوب مستوفی ج 3 ص 111). شهری است در خوزستان، اسم قدیمی آن اندامیش و در کنار آب دیز واقع است. جمعیت فعلی آن مخلوط از طوایف مختلف است. در روی تپه ای به ارتفاع 210 متر از رودخانه بنا شده و سردابهای عمیقی دارد که برای فصل گرما است. اهالی آن بواسطۀ شدت گرما شکسته و لاغر هستند. (از جغرافیای سیاسی کیهان). نام شهر از دز به معنی قلعه، و پل مأخوذ است و آن بمناسبت قلعه ای است که برای حفظ پل معروف رود دز ساخته شده بود. دزفول تا قرن ششم هجری اِندالمِشک یا اندامشک یا اندامش نام داشت، و تسمیۀ الروناش، قنطرهالروم، قنطرهالرود و قنطره دزفول (مانند شوشتر) مدتها تحت الشعاع جندی شاپور بود و پس از ویران شدن شهر اخیر، دزفول رونق بیشتر یافت، سپس به سبب عدم توجه به تعمیر شبکۀ عالی آبیاری عهد ساسانی، شهر و اطرافش آسیب بسیار دید. دزفول از هجوم مغول محفوظ ماند ولی بعدتحت فرمان ایلخانان درآمد. در مقابل امیر تیمور مقاومتی نشان نداد. نادرشاه چند بار به دزفول آمد و برای حفظ آن در مقابل لرها قلعۀ دزشاه را در چند کیلومتری شمال شرقی شهر بنا نهاد. در نیمۀ اول قرن نوزدهم میلادی زراعت نیل در اطراف دزفول رایج شد و بسرعت توسعه یافت و تا رواج رنگهای خارجی رونق بسیار داشت واز کالاهای تجاری عمده دیگر آن قلم نی بود که تا قسطنطنیه و هند صادر میشد. بر اثر وبای سخت سال 1247 هجری قمری در شوشتر، دزفول چندی کرسی خوزستان گردید. دزفول دارای 30 مسجد و تعدادی امامزاده و مقابر مقدسه است. مقبرۀ سلطان حسین در آبادی روبَند شباهت تام به مقبرۀ دانیال در شوش دارد. (از دائره المعارف فارسی). شهر دزفول مرکز شهرستان دزفول در 146هزارگزی شمال اهواز و 10 هزارگزی اندیمشک واقع است و مختصات جغرافیائی آن بشرح ذیل است: طول 48 درجه و 24 دقیقه. عرض 32 درجه و 24 دقیقه. هوای شهر گرمسیر و درجۀ حرارت در وسط تابستان بیش از 50 درجۀ سانتیگراد است جمعیت شهر طبق سرشماری سال 1335 هجری شمسی 52121 تن و مذهب ساکنین مسلمان شیعه و زبان آنان فارسی است. در حدود یکهزار باب دکان و یک دبیرستان و 9 دبستان دارد. آب آشامیدنی سکنه از رود خانه دز که بوسیلۀ لوله برداشته میشود تأمین میگردد. کلیۀ ادارات دولتی شهرستان در آن برقرار و پادگان نظامی آن در باختر رودخانه واقع است. از آثار قدیمی شهر آثار پلی است در روی رود خانه کنار شهر. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)
ده کوچکی است از دهستان بهمئی گرمسیر، بخش کهکیلویه شهرستان بهبهان. واقع در 28هزارگزی شمال باختری لک لک مرکز دهستان و 18 هزارگزی راه شوسۀ سلطان آباد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)
ده کوچکی است از دهستان بهمئی گرمسیر، بخش کهکیلویه شهرستان بهبهان. واقع در 28هزارگزی شمال باختری لک لک مرکز دهستان و 18 هزارگزی راه شوسۀ سلطان آباد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)
