- خطاپوشی (خَ)
جرم پوشی. اغماض گناه. (یادداشت بخط مؤلف)
معنی خطاپوشی - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
سکوت، سخن نگفتن، برای مثال دو چیز طیرۀ عقل است دم فروبستن / به وقت گفتن و گفتن به وقت خاموشی (سعدی - ۵۳) ، از میان رفتن شعله، گرمی، روشنایی یا جریان برق چیزی
(پَ)
لغت نامه دهخدا
شفیق. رحیم، کسی که از گناه و جرم اغماض می کند. (ناظم الاطباء). جرم پوش. (یادداشت بخط مؤلف). پوشندۀ خطا. (آنندراج) :
گر رحمت حق هست عطاباش و خطاپوش
تو رحمت حق بر همه آفاق عطائی.
خاقانی.
ای فلک بر درتو حلقه بگوش
هم خطاپوش و هم خطائی پوش.
نظامی.
پیر پیمانه کش ما که ندارد زر و زور
خوش عطابخش و خطاپوش خدایی دارد.
حافظ.
آب رو می رود ای ابر خطاپوش ببار
که بدیوان عمل نامه سیاه آمده ایم.
حافظ.
پیر ما گفت خطا بر قلم صنع نرفت
آفرین بر نظر پاک خطاپوشش باد.
حافظ
گر رحمت حق هست عطاباش و خطاپوش
تو رحمت حق بر همه آفاق عطائی.
خاقانی.
ای فلک بر درتو حلقه بگوش
هم خطاپوش و هم خطائی پوش.
نظامی.
پیر پیمانه کش ما که ندارد زر و زور
خوش عطابخش و خطاپوش خدایی دارد.
حافظ.
آب رو می رود ای ابر خطاپوش ببار
که بدیوان عمل نامه سیاه آمده ایم.
حافظ.
پیر ما گفت خطا بر قلم صنع نرفت
آفرین بر نظر پاک خطاپوشش باد.
حافظ
نام طایفه ای بوده است که در ناحیۀ شمال شرقی یعنی از کنار رود اترک تا ساحل رود خانه آراسپی را برای اقامت و یورت اختیار کرده بودند و نام طبرستان از اسم این طایفه مشتق شده است و در ابتدا طاپورستان می گفته اند یعنی ولایتی که طایفۀ طاپور در آن مقیمند، بعد طاپورستان طبرستان شده و در مسکوکات سلاطین مستقل مازندران که تا خلافت بنی عباس بهیچ سلطنتی اطاعت نمیکردند، پادشاه طاپورستان نقش است، (التدوین)
(پَ / پِ کَ دَ / دِ)
لغت نامه دهخدا
پاک کننده خطا. زائل کننده خطا:
آب رو می رود ای ابر خطاشوی ببار
که بدیوان عمل نامه سیاه آمده ایم.
حافظ
آب رو می رود ای ابر خطاشوی ببار
که بدیوان عمل نامه سیاه آمده ایم.
حافظ
هاشمی، متخلص به خاموشی، شاه محمد قزوینی شرح حال او را نوشته و مطلع یکی از غزلیات و عده ای از اشعارش را که در عصر سلطان سلیم خان عثمانی سروده آورده است، (از الذریعه الی تصانیف الشیعه تألیف آقابزرگ طهرانی جزء 1 قسم 9ص 285)، شاه محمد چنین آرد: مولانا هاشمی پرهوش بود واز این جهت خاموشی تخلص می نمود و این مطلع ازوست:
عالم فانی که در وی شادمانی کمتر است
حاصلش گر گنج قارونست خاکش بر سر است،
(مجالس النفایس چ تهران ص 394)
عالم فانی که در وی شادمانی کمتر است
حاصلش گر گنج قارونست خاکش بر سر است،
(مجالس النفایس چ تهران ص 394)
عدم تکلم، (ناظم الاطباء)، سخن ناگفتن، بی سخنی، بی کلام بودن، بدون حرف بودن، خموشی، خامشی، امساک از کلام، سکت، (دهار)، سکات، (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (اقرب الموارد) (تاج العروس)، سکوت (دهار) (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (اقرب الموارد) (تاج العروس)، صمت، (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (اقرب الموارد) (تاج العروس)، صمته، (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (اقرب الموارد) (تاج العروس) (دهار)، صموت، نصته، (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (اقرب الموارد) (تاج العروس)، نطو، (منتهی الارب) :
چه نیکو داستانی زد یکی دوست
که خاموشی ز نادان سخت نیکوست،
(ویس و رامین)،
پادشاهان بزرگ آن فرمایند که ایشان را خوشتر آمد و نرسد خدمتکاران ایشان را که اعتراض کنند و خاموشی بهتر با ایشان، (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 273)، خاموشی دوم سلامت است، (قابوسنامه)،
رو دست بشوی و جز بخاموشی
پاسخ مده ای پسرپیامش را،
ناصرخسرو،
دانستند که خاموشی او رضای آن است، (فارسنامۀ ابن بلخی)، و عقل مرد را به هشت خصلت بتوان شناخت ... هشتم در محافل خاموشی را شعار ساختن، (کلیله و دمنه)،
از برون لب بقفل خاموشی است
وز درون دل به بند ایمان است،
خاقانی،
خاموشی لعل او چو می بینی
جماشی چشم پرعتیبش بین،
خاقانی،
آخر گفتار تو خاموشی است
حاصل کار تو فراموشی است،
نظامی،
بدو گفتم ز خاموشی چه جویی
زبانت کو که احسنتی بگویی،
نظامی،
گفت پیغمبر که قولش کیمیاست
حرف واجب نقره، خاموشی طلاست،
مولوی،
نظر کردم بچشم رأی و تدبیر
ندیدم به ز خاموشی خصالی،
سعدی،
دو چیز طیرۀ عقل است دم فروبستن
بوقت گفتن و گفتن بوقت خاموشی،
سعدی،
اصطلاحات: خاموشی هم داستانی است، اصطلاحی است مر تحسین خاموشی را،
- امثال:
اگر گفتن سیم است خاموشی زر است،
حرف واجب نقره، خاموشی طلاست،
مولوی،
’خاموشی علامت رضاست’ یا ’خاموشی نشان رضاست’ چون رضایت یا عدم رضایت کسی را در امری خواهند اگر بوقت القاء آن امر به او، آن کس سکوت کرد این سکوت و خاموشی او حمل بر رضایت او میشود نه بعدم رضایت او و از آنجااین اصطلاح بوجود آمده است،
گفت پیغمبر که حرفش کیمیاست،
- برج خاموشی، کنایه از قبرستان است،
- مردگی و کشتگی چراغ یا شمع، مردگی آتش یا شعله، انطفاء
چه نیکو داستانی زد یکی دوست
که خاموشی ز نادان سخت نیکوست،
(ویس و رامین)،
پادشاهان بزرگ آن فرمایند که ایشان را خوشتر آمد و نرسد خدمتکاران ایشان را که اعتراض کنند و خاموشی بهتر با ایشان، (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 273)، خاموشی دوم سلامت است، (قابوسنامه)،
رو دست بشوی و جز بخاموشی
پاسخ مده ای پسرپیامش را،
ناصرخسرو،
دانستند که خاموشی او رضای آن است، (فارسنامۀ ابن بلخی)، و عقل مرد را به هشت خصلت بتوان شناخت ... هشتم در محافل خاموشی را شعار ساختن، (کلیله و دمنه)،
از برون لب بقفل خاموشی است
وز درون دل به بند ایمان است،
خاقانی،
خاموشی لعل او چو می بینی
جماشی چشم پرعتیبش بین،
خاقانی،
آخر گفتار تو خاموشی است
حاصل کار تو فراموشی است،
نظامی،
بدو گفتم ز خاموشی چه جویی
زبانت کو که احسنتی بگویی،
نظامی،
گفت پیغمبر که قولش کیمیاست
حرف واجب نقره، خاموشی طلاست،
مولوی،
نظر کردم بچشم رأی و تدبیر
ندیدم به ز خاموشی خصالی،
سعدی،
دو چیز طیرۀ عقل است دم فروبستن
بوقت گفتن و گفتن بوقت خاموشی،
سعدی،
اصطلاحات: خاموشی هم داستانی است، اصطلاحی است مر تحسین خاموشی را،
- امثال:
اگر گفتن سیم است خاموشی زر است،
حرف واجب نقره، خاموشی طلاست،
مولوی،
’خاموشی علامت رضاست’ یا ’خاموشی نشان رضاست’ چون رضایت یا عدم رضایت کسی را در امری خواهند اگر بوقت القاء آن امر به او، آن کس سکوت کرد این سکوت و خاموشی او حمل بر رضایت او میشود نه بعدم رضایت او و از آنجااین اصطلاح بوجود آمده است،
گفت پیغمبر که حرفش کیمیاست،
- برج خاموشی، کنایه از قبرستان است،
- مردگی و کشتگی چراغ یا شمع، مردگی آتش یا شعله، انطفاء
خموشی، سکوت، صمت
متضاد: شلوغی، گویایی، اطفا، تاریکی
متضاد: روشنایی، روشنی
متضاد: شلوغی، گویایی، اطفا، تاریکی
متضاد: روشنایی، روشنی
خویشتنداری، سکوت
