- تاده (دِ)
یکی از حواریون مسیح. نویسندگان کلیسایی گویند، که آبگار پادشاه خسرون معاصر مسیح (ع) بود. او بمرضی علاج ناپذیرمبتلا گردید و توسط آنانیاس یکی از پیروان مسیح نامه ای برای او ارسال داشت. عیسی (ع) شخصی را ’تاده’نام نزد وی فرستاد و آبگار و مرضای دیگر از او شفا یافتند. این خبر از اوسویوس نویسندۀ کلیسایی است و نویسندگان دیگر کلیسایی نیز بعدها آن را ذکر کرده اند ولی اکنون عموماً این خبر را صحیح نمیدانند. بعض نویسندگان کلیسایی نوشته اند که جواب مسیح (ع) بنامۀ آبگار و صورت عیسی (ع) مدتها در ادس بوده و این اشیاء را در زمان سلطنت لوکاپن (در حدود 920 میلادی) به قسطنطنیه نقل کردند، تا زمان امپراطور میشل پافلاگونی در آن شهر بود و پس از آن مفقود گردید. موسی خورن گوید (کتاب 2، فصل 29) که جواب نامۀ آبگار را طوماس نامی از حواریون عیسی (ع) نوشت. ترجمه ارمنی نامۀ عیسی با ترجمه یونانی روایت اوسویوس مغایرت کلی ندارد و از اینجا باید استنباط کرد که هر دو ترجمه یک اصل بوده که به مسیح (ع) نسبت میداده اند. موسی خورن گوید که آبگار سی وهشت سال سلطنت کرد و بدست تاده حواری عیسی که او را شفا داد دین مسیح را اختیار کرد. (تاریخ ارمنستان فصل 30) (ایران باستان ج 3 ص 2633)
