- بختیشوع
ابن یوحنا (یحیی). از اطبای دربار عباسی در خدمت المقتدر بالله و الراضی بالله بود و بسال 329 هجری قمری درگذشت. (قاموس الاعلام ترکی). رجوع به تجارب الامم ج 2 ص 323 و 456 و تاریخ علوم عقلی ص 56 شود
معنی بختیشوع - جستجوی لغت در جدول جو
- بختیشوع (بُ)
ابن جورجیس. طبیب، به جندی شاپور معاصر مهدی وموسی الهادی عباسی. در خدمت ابوالعباس سفاح می زیست و طبیب خاص او بود و سپس بخدمت جعفر منصور پیوست و او را تألیفات مهم است. (طبقات قاضی صاعد اندلسی).
ابوجعفر منصور دوانیقی در سال 148 هجری قمری به بیماری معده گرفتار شد و طبیبان درگاه در علاج فروماندند وی را به رئیس بیمارستان گندی شاپور یعنی بختیشوع پسر جورجیس راهبری کردند، جورجیس با واگذاشتن ریاست بیمارستان به پسر خود بختیشوع بخدمت خلیفه درآمد و به اصرار خلیفه چندی در بغداد بماند. جورجیس در 152 هجری قمری بیمار شد و به گندی شاپور بازگشت، در این هنگام منصور از او خواست که پسر خود بختیشوع را بجای خویش به بغداد فرستد، اما جورجیس رضا نداد و شاگرد خویش عیسی بن شهلانی را فرستاد. بختیشوع پسر جورجیس یکبار در دورۀ مهدی و بعد از آن درعهد هارون در سال 171 به بغداد رفت و به معالجۀ خلفا اختصاص یافت. (تاریخ علوم عقلی ص 23 و 52 و 53). ورجوع به اعلام زرکلی و عیون الاخبار و ضحی الاسلام ص 108 و 129 و 297 و سبک شناسی ج 1 ص 152 و غزالی نامه ص 90 و الجماهر ص 218 و 165 و چهارمقالۀ نظامی و تعلیقات آن و القفطی و العقدالفرید ج 1 ص 68 و 69 و ج 7 ص 277 و الاوراق ص 75 شود:
یافته از ره اصول و فروع
بخت ایشوع و رای بختیشوع.
نظامی
ابوجعفر منصور دوانیقی در سال 148 هجری قمری به بیماری معده گرفتار شد و طبیبان درگاه در علاج فروماندند وی را به رئیس بیمارستان گندی شاپور یعنی بختیشوع پسر جورجیس راهبری کردند، جورجیس با واگذاشتن ریاست بیمارستان به پسر خود بختیشوع بخدمت خلیفه درآمد و به اصرار خلیفه چندی در بغداد بماند. جورجیس در 152 هجری قمری بیمار شد و به گندی شاپور بازگشت، در این هنگام منصور از او خواست که پسر خود بختیشوع را بجای خویش به بغداد فرستد، اما جورجیس رضا نداد و شاگرد خویش عیسی بن شهلانی را فرستاد. بختیشوع پسر جورجیس یکبار در دورۀ مهدی و بعد از آن درعهد هارون در سال 171 به بغداد رفت و به معالجۀ خلفا اختصاص یافت. (تاریخ علوم عقلی ص 23 و 52 و 53). ورجوع به اعلام زرکلی و عیون الاخبار و ضحی الاسلام ص 108 و 129 و 297 و سبک شناسی ج 1 ص 152 و غزالی نامه ص 90 و الجماهر ص 218 و 165 و چهارمقالۀ نظامی و تعلیقات آن و القفطی و العقدالفرید ج 1 ص 68 و 69 و ج 7 ص 277 و الاوراق ص 75 شود:
یافته از ره اصول و فروع
بخت ایشوع و رای بختیشوع.
نظامی
- بختیشوع (بُ)
بختیشوع و یوشعبخت از اعلام مرکبه و یک جزء آن بخت است از ترکیبات زبان فارسی. مستشرق آلمانی نلدکه دروقایع زمان اردشیر بابکان گوید: بخت یعنی نجات داد یا رها کرد و جزء دیگر ظاهراً از ترکیباتی است که به تقلید اسلوب عیسویان در زبان فارسی معمول شده است... و بختیشوع یعنی عیسی نجات داد. (از حواشی چهارمقاله ص 406). نجات یافتۀ عیسی. (از فرهنگ فارسی معین)
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
پسر بزرگ، یکی از پادشاهانی است که با کدرلاعمر همعهد شد. (سفر پیدایش 14: 1- 9) (قاموس کتاب مقدس)
(بُ)
لغت نامه دهخدا
بختیشوع بن جبرئیل بن بختیشوع بن جورجیس. متوفی در سنۀ 256 هجری قمری در اواخر عمر مأمون از اطباء خاص او بود و بعد از مأمون خلفای دیگر را نیز تا مهتدی خدمت نمود. (حواشی چهارمقالۀ نظامی ص 406). از او کتاب ’فی الحجامه’ به صورت سؤال و جواب ماند وحنین بن اسحاق آنرا ترجمه نمود. (از قاموس الاعلام).
ادوارد برون در تعلیقات بر ترجمه انگلیسی چهارمقاله آورده است: بعد از جبرئیل پسرش بختیشوع جای او را گرفت و الواثق بالله و المتوکل علی الله و المستعین بالله و المهتدی بالله را خدمت کرد، در اواخر عهد واثق بسبب کثرت مال از بغداد نفی و اموال او مصادره شد، اما در عهد متوکل بازبمقام سابق بازگشت. بروایت قفطی او همراه مأمون به روم رفت. وی بسال 256 درگذشت. (از تاریخ علوم عقلی ص 55) : بختیشوع یکی از نصارای بغداد بود، طبیبی حاذق و مشفقی صادق بود و مرتب به خدمت مأمون. (چهارمقاله نظامی عروضی ص 113). متوکل، بختیشوع طبیب را چندان املاک داد که هر سال ده هزار درم حاصل آمدی. (تاریخ گزیده ص 335). و رجوع به الوزراء و الکتاب ص 178 و عیون الاخبار و القفطی شود، لقبی است مر وزرای بعضی ممالک شرقی را. (آنندراج). لقب بزرگترین وزراء و صدراعظم. (ناظم الاطباء).
- نابخرد، نادان. رجوع به همین ماده شود
ادوارد برون در تعلیقات بر ترجمه انگلیسی چهارمقاله آورده است: بعد از جبرئیل پسرش بختیشوع جای او را گرفت و الواثق بالله و المتوکل علی الله و المستعین بالله و المهتدی بالله را خدمت کرد، در اواخر عهد واثق بسبب کثرت مال از بغداد نفی و اموال او مصادره شد، اما در عهد متوکل بازبمقام سابق بازگشت. بروایت قفطی او همراه مأمون به روم رفت. وی بسال 256 درگذشت. (از تاریخ علوم عقلی ص 55) : بختیشوع یکی از نصارای بغداد بود، طبیبی حاذق و مشفقی صادق بود و مرتب به خدمت مأمون. (چهارمقاله نظامی عروضی ص 113). متوکل، بختیشوع طبیب را چندان املاک داد که هر سال ده هزار درم حاصل آمدی. (تاریخ گزیده ص 335). و رجوع به الوزراء و الکتاب ص 178 و عیون الاخبار و القفطی شود، لقبی است مر وزرای بعضی ممالک شرقی را. (آنندراج). لقب بزرگترین وزراء و صدراعظم. (ناظم الاطباء).
- نابخرد، نادان. رجوع به همین ماده شود
(حَنْ نا)
لغت نامه دهخدا
ابن بختیشوع. یکی از پزشکان نامی سریانی مقیم دربار خلفای عباسی که آثار پزشکی زبانهای دیگر را به عربی نقل کرده اند. او پزشک مخصوص چند تن از خلفای عباسی بود که کتابهایی از سریانی و یونانی به عربی ترجمه کرد. از جملۀ تألیفات اوست: ’کتاب فی ما یحتاج الیه الطبیب من علم النجوم’. (از قاموس الاعلام ترکی). از دیگر آثار اوست: تقویم الادویه. وی در حدود سال 290 هجری قمری درگذشت.