معنی اسپریس - جستجوی لغت در جدول جو

اسپریس(اَ)

لغت نامه دهخدا

اسپ ریس، میدان اسب دوانی، چوگان بازی یا رژه و تاخت و تاز با اسب

گیاهی علفی از خانوادۀ باقلا با ساقه های نازک و گل های صورتی به شکل پروانه که به عنوان خوراک دام مصرف می شود، یونجه، سپست، سبیس، اسپست، آسپست

فرهنگ فارسی عمید

اسپ ریس

میدان اسب دوانی، چوگان بازی یا رژه و تاخت و تاز با اسب

فرهنگ فارسی عمید

اسپری

سپری، به سررسیده، پایان یافته، به آخررسیده، تمام شده، پایان پذیر، برای مثال کم بیش دهر پیر نخواهد شد اسپری / تا کی امید بیشی و تا کی غم کمی (ناصرخسرو - ۴۵۸)

فرهنگ فارسی عمید

سپریس

(سِ)

مخفف اسپریس است که میدان اسب دوانی باشد. (برهان). میدان. (مهذب الاسماء). رجوع به اسپ ریس، اسپرس، سپرس، اسپریز، اسپ رز شود

لغت نامه دهخدا

اسریس

(اَ)

بمعنی آسریس است. (شعوری). اسبریس. رجوع به آسریس شود. و ظاهراً مجعول است

لغت نامه دهخدا

اسپرس

(اِ پِ رِ)

قسمی گیاه برای علیق ستور و آن غیر یونجه است، نیست شده. معدوم گردیده. معدوم. (رشیدی). ناچیز. منقرض. مرده:
کم و بیش دهر چونکه بخواهد شد اسپری
تا کی امید بیشی و تا کی غم کمی ؟
ناصرخسرو.
آنکه قوم نوح را از تندباد لاتذر
در دو دم کرد از زمین آسیب قهرش اسپری...
انوری.
، عبور کردن، نیست گردانیدن. (برهان)

لغت نامه دهخدا

اسپری

(اِ پَ)

سپری. آخر. (جهانگیری). به آخرآمده. (اوبهی). به انجام رسیده. (رشیدی). آخرشده. بنهایت رسیده. (برهان).
- اسپری شدن و گشتن، بپایان رفتن و به آخر رسیدن. تمام شدن. کامل شدن. خاتمه یافتن. مضی:
چو آن پاسخ نامه شد اسپری
زنی بود کو شد به پیغمبری.
فردوسی.
چو این پاسخ نامه گشت اسپری
فرستاده آمد بسان پری.
فردوسی.
مرا گر زمانه شده ست اسپری
زمانم ز بخشش فزون نشمری.
فردوسی.
چه صد سال شاهی بود چه هزار
چه شصت وچه سی و چه ده یا چهار
چو شد اسپری روز هر دو یکی است
گر افزون بود سال و گر اندکی است.
فردوسی.
چو تیر اسپری شد سوی نیزه گشت
چو دریای خون شد همه کوه و دشت.
فردوسی.
شد این داستان بزرگ اسپری
به پیروزی روز و نیک اختری.
اسدی.
اسپری شد این کتاب به پیروزی و نیک اختری و فرخی بدست ابوالهیجاء اردشیر بن دیلمشاه (دیمسپار؟) النجمی و القطبی الشاعر، اندر اواخر شهراﷲ المبارک رمضان سال بر پانصد و هفت از هجرت پیغامبر محمد المصطفی صلی اﷲ علیه و سلم. (خاتمۀ کتاب ترجمان البلاغه نسخۀ خطی متعلق به کتاب خانه فاتح اسلامبول).
آخر نه چو مدت اسپری گشت
آن هفت هزار سال بگذشت.
نظامی.
- اسپری کردن، بپایان رسانیدن:
بخواندم ز هر کشوری لشکری
من این جنگ و کین را کنم اسپری.
فردوسی.
بفرمان دادار این نامه (شهنامه) را
کنم اسپری شاه خودکامه را.
فردوسی.

لغت نامه دهخدا

اسفریس

(اَ)

نام محله ای به اصفهان که میدانی منسوب بدانست ونیز محمد بن محمد بن عبدالرحمن بن عبدالوهاب المدینی المیدانی از آنجاست. (از ابوموسی از تاج العروس).

لغت نامه دهخدا

اسپراس

(اَ)

رجوع به اسپریس شود

لغت نامه دهخدا

استریس

باب استریس، ربض زرنج را سیزده در است از آنجمله باب مینا (میتا؟)... پس باب استریس. (مسالک الممالک اصطخری چ لیدن صص 239- 241). و شاید مصحف ’اسپریس’ باشد بمعنی میدان اسب دوانی. (تاریخ سیستان ص 159 ح) ، باران خواستن. (غیاث). باران بدعا خواستن. آب و نزول باران خواستن. (منتهی الارب). باران خواستن امت هر گاه که باریدن وی بتأخیر افتد. (تعریفات جرجانی) ، سقاء جستن، گرد آمدن آب زرد در شکم: استسقی بطنه. (منتهی الارب) ، علت استسقاء گرفتن. (تاج المصادر بیهقی) (مجمل اللغه). علتی است که در بیمار ورم و آماس آورد. حبن ذیابیطس. نام مرضی که بیمار آب بسیارخواهد. خشکامار (خشک آماز). نام مرضی که در آن شکم روز به روز بزرگتر میشود. (غیاث). این علت را در هند جلندر گویند. (آنندراج). بیماری است مادی و آنرا سه نوع است: طبلی و زقی و لحمی. (منتهی الارب). آماس کردن شکم و غیر آن از اعضاء. و آن بر سه گونه باشد: استسقای زقی، استسقای طبلی، استسقای لحمی. و استسقاء ازآن رو نامند که بیمار همیشه احساس تشنگی کند. رجوع به زقی، طبلی، لحمی شود. مؤلف کشاف اصطلاحات الفنون آرد: استسقاء، فی اللغه طلب السّقی. و اعطاء ما یشربه. و الاسم السقیاء بالضم. و شرعاً طلب انزال المطر من الله تعالی علی وجه مخصوص عند شدّه الحاجه بان یحبس المطر عنهم و لم تکن لهم اودیه و انهار و آبار یشربون منها و یسقون مواشیهم و زروعهم. کذا فی جامعالرموز. و عندالاطباء هو مرض ذوماده بارده غریبه تدخل فی خلل الاعضاء. فتربو بها الاعضاء. امّا الظّاهره من الاعضاء کلها کما فی اللحمی. و امّا المواضع الخالیه من النّواحی الّتی فیها تدبیر الغذاء و الاخلاط کفضاء البطن التی فیها المعده و الکبد و الامعاء و امّا فضاء مابین الثرب و الصفاق و اقسامه ثلاثه: اللحمی ّ و الزقی ّ و الطبلی المسمّی بالاستسقاء الیابس (خشک آماز) ایضاً. لان ّ الماده الموجبه لها اما ذات قوام او لا. الثانی. الطبلی و الاوّل اما ان یکون شامله لجمیع البدن و هو اللحمی. و الاّ فهو الزقی و بالجمله فالزقی استسقاءتنصب فیه المائیه الی فضاء الجوف سمی به تشبیهاً لبطن صاحبه بالزق المملو ماء و لهذا یحس صاحبه خفخفه الماء عند الحرکه و اللحمی استسقاء یغشو فیه الماء مع الدّم الی جمله الأعضاء فیحتبس فی خلل اللحم فیربو. سمّی به لازدیاد لحم صاحبه من حیث الظّاهر بخلاف السمن فانه ازدیاد حقیقه و هذا تربل یشبه الازدیاد الحقیقی. و الطبلی ما یغشو فیه العاده الریحیه فی فضاء الجوف مجفّفه فیها. و لاتخلو تلک المواضع مع الرّیاح عن قلیل رطوبه ایضاً. و ایضاً الاستسقاء ینقسم الی مفردو مرکب. لان تحققه اما ان یکون من نوعین فصاعداً او لا. الثانی المفرد و الاوّل المرکب امّا من اللحمی و الزقی او من اللحمی و الطبلی او الزقی و الطبلی او من الثلاثه. هکذا یستفاد من بحرالجواهر و حدودالامراض - انتهی:
حیات را چه گوارنده تر ز آب ولیک
کسی که بیشترش خورد بکشد استسقاش.
سنائی.
بحرص ار شربتی خوردم مگیر از من که بد کردم
بیابان بود و تابستان و آب سرد و استسقا.
سنائی.
چون برد آب شور، استسقاء.
سنائی.
ز یاد صولت او خاک خواهد استغفار
ز تف هیبت او آب گیرد استسقاء.
انوری.
چو کاسه بازگشاده دهان به جوع الکلب
چو کوزه پیش نهاده شکم ز استسقاء.
خاقانی.
که آشامد کدوئی آب ازو سرد
کز استسقا نگردد چون کدو زرد.
نظامی.
سده و دیدان و استسقاء و سل
کسر و ذات الصدر و لدغ و درد دل.
مولوی.
، تشنگی. (غیاث).
- صلوه استسقاء، نماز باران خواستن.
انواع استسقاء این است:
- استسقاءالدماغ، ام الصبیان.
- استسقاءالعین، استسقاء چشم.
- استسقاء بطن.
- استسقاء بیضه.
- استسقاء تخم دان.
- استسقاء جلدی.
- استسقاء جلدی عام، استسقاء لحمی عام.
- استسقاء چشم. رجوع به استسقاءالعین شود.
- استسقاء خشکاماز.
- استسقاء خصیه، آب در خصیه. ادره. قیل الماء. باد خصیه. آماس مائی در ضفن.
- استسقاءدماغ. رجوع به ترکیب استسقاءالدماغ شود.
- استسقاء دماغی.
- استسقاء دماغی مولودی، ام الصّبیان.
- استسقاء رحم.
- استسقاء ریه.
- استسقاء زقی، و آن استسقائی باشد که شکم بیمار به خیکی پر از آب ماند و آواز آب از آن آید گاه جنبش ویا انتقال از سوئی به سوئی و بیمار را تشنگی بسیار باشد.
- استسقاء شفاف.
- استسقاء صدری.
- استسقاء طبلی، استسقاء یابس. و آن استسقائی است که شکم بیمار چون طبلی پر از باد باشد.
- استسقاء غشاء خارجی قلب.
- استسقاء کلیه.
- استسقاء لحمی، وآن استسقائی باشد که شامل همه تن باشد یعنی جملۀ بدن بیمار بیاماسد.
- استسقاء لحمی جفن.
- استسقاء لحمی عام. رجوع به استسقاء جلدی عام شود.
- استسقاء مجرای فقرات.
- استسقاء محبن، استسقاء یابس. رجوع به استسقاء طبلی شود.
- استسقاء مفصل.
- استسقاء مفصلی.
- استسقاء مقله. رجوع به استسقاء چشم و استسقاءالعین شود.
- استسقاء نخاع.
- استسقاء نخاع از فرط مباشرت.
- استسقائی.
- استسقاء یابس. رجوع به استسقاء طبلی شود

باب استریس، ربض زرنج را سیزده در است از آنجمله باب مینا (میتا؟)... پس باب استریس. (مسالک الممالک اصطخری چ لیدن صص 239- 241). و شاید مصحف ’اسپریس’ باشد بمعنی میدان اسب دوانی. (تاریخ سیستان ص 159 ح) ، باران خواستن. (غیاث). باران بدعا خواستن. آب و نزول باران خواستن. (منتهی الارب). باران خواستن امت هر گاه که باریدن وی بتأخیر افتد. (تعریفات جرجانی) ، سِقاء جستن، گرد آمدن آب زرد در شکم: استسقی بطنه. (منتهی الارب) ، علت استسقاء گرفتن. (تاج المصادر بیهقی) (مجمل اللغه). علتی است که در بیمار ورم و آماس آورد. حبن ذیابیطس. نام مرضی که بیمار آب بسیارخواهد. خشکامار (خشک آماز). نام مرضی که در آن شکم روز به روز بزرگتر میشود. (غیاث). این علت را در هند جلندر گویند. (آنندراج). بیماری است مادی و آنرا سه نوع است: طبلی و زقی و لحمی. (منتهی الارب). آماس کردن شکم و غیر آن از اعضاء. و آن بر سه گونه باشد: استسقای زقی، استسقای طبلی، استسقای لحمی. و استسقاء ازآن رو نامند که بیمار همیشه احساس تشنگی کند. رجوع به زقی، طبلی، لحمی شود. مؤلف کشاف اصطلاحات الفنون آرد: استسقاء، فی اللغه طلب السّقی. و اعطاء ما یشربه. و الاسم السُقیاء بالضم. و شرعاً طلب انزال المطر من الله تعالی علی وجه مخصوص عند شدّه الحاجه بان یحبس المطر عنهم و لم تکن لهم اودیه و انهار و آبار یشربون منها و یسقون مواشیهم و زروعهم. کذا فی جامعالرموز. و عندالاطباء هو مرض ذوماده بارده غریبه تدخل فی خلل الاعضاء. فتربو بها الاعضاء. امّا الظّاهره من الاعضاء کلها کما فی اللحمی. و امّا المواضع الخالیه من النّواحی الّتی فیها تدبیر الغذاء و الاخلاط کفضاء البطن التی فیها المعده و الکبد و الامعاء و امّا فضاء مابین الثرب و الصفاق و اقسامه ثلاثه: اللحمی ّ و الزقی ّ و الطبلی المسمّی بالاستسقاءِ الیابس (خشک آماز) ایضاً. لان ّ الماده الموجبه لها اما ذات قوام او لا. الثانی. الطبلی و الاوّل اما ان یکون شامله لجمیع البدن و هو اللحمی. و الاّ فهو الزقی و بالجمله فالزقی استسقاءتنصب فیه المائیه الی فضاءِ الجوف سمی به تشبیهاً لبطن صاحبه بالزق المملو ماء و لهذا یحس صاحبه خفخفه الماء عند الحرکه و اللحمی استسقاء یغشو فیه الماء مع الدّم الی جمله الأعضاء فیحتبس فی خلل اللحم فیربو. سمّی به لازدیاد لحم صاحبه من حیث الظّاهر بخلاف السمن فانه ازدیاد حقیقه و هذا تربل یشبه الازدیاد الحقیقی. و الطبلی ما یغشو فیه العاده الریحیه فی فضاء الجوف مجفّفه فیها. و لاتخلو تلک المواضع مع الرّیاح عن قلیل رطوبه ایضاً. و ایضاً الاستسقاء ینقسم الی مفردو مرکب. لان تحققه اما ان یکون من نوعین فصاعداً او لا. الثانی المفرد و الاوّل المرکب امّا من اللحمی و الزقی او من اللحمی و الطبلی او الزقی و الطبلی او من الثلاثه. هکذا یستفاد من بحرالجواهر و حدودالامراض - انتهی:
حیات را چه گوارنده تر ز آب ولیک
کسی که بیشترش خورد بکشد استسقاش.
سنائی.
بحرص ار شربتی خوردم مگیر از من که بد کردم
بیابان بود و تابستان و آب سرد و استسقا.
سنائی.
چون برد آب شور، استسقاء.
سنائی.
ز یاد صولت او خاک خواهد استغفار
ز تف هیبت او آب گیرد استسقاء.
انوری.
چو کاسه بازگشاده دهان به جوع الکلب
چو کوزه پیش نهاده شکم ز استسقاء.
خاقانی.
که آشامد کدوئی آب ازو سرد
کز استسقا نگردد چون کدو زرد.
نظامی.
سده و دیدان و استسقاء و سل
کسر و ذات الصدر و لدغ و درد دل.
مولوی.
، تشنگی. (غیاث).
- صلوه استسقاء، نماز باران خواستن.
انواع استسقاء این است:
- استسقاءالدماغ، ام الصبیان.
- استسقاءالعین، استسقاء چشم.
- استسقاء بطن.
- استسقاء بیضه.
- استسقاء تخم دان.
- استسقاء جلدی.
- استسقاء جلدی عام، استسقاء لحمی عام.
- استسقاء چشم. رجوع به استسقاءالعین شود.
- استسقاء خشکاماز.
- استسقاء خصیه، آب در خصیه. اُدْره. قیل الماء. باد خصیه. آماس مائی در ضفن.
- استسقاءدماغ. رجوع به ترکیب استسقاءالدماغ شود.
- استسقاء دماغی.
- استسقاء دماغی مولودی، ام الصّبیان.
- استسقاء رحم.
- استسقاء ریه.
- استسقاء زقی، و آن استسقائی باشد که شکم بیمار به خیکی پر از آب ماند و آواز آب از آن آید گاه جنبش ویا انتقال از سوئی به سوئی و بیمار را تشنگی بسیار باشد.
- استسقاء شفاف.
- استسقاء صدری.
- استسقاء طبلی، استسقاء یابس. و آن استسقائی است که شکم بیمار چون طبلی پر از باد باشد.
- استسقاء غشاء خارجی قلب.
- استسقاء کلیه.
- استسقاء لحمی، وآن استسقائی باشد که شامل همه تن باشد یعنی جملۀ بدن بیمار بیاماسد.
- استسقاء لحمی جفن.
- استسقاء لحمی عام. رجوع به استسقاء جلدی عام شود.
- استسقاء مجرای فقرات.
- استسقاء محبن، استسقاء یابس. رجوع به استسقاء طبلی شود.
- استسقاء مفصل.
- استسقاء مفصلی.
- استسقاء مقله. رجوع به استسقاء چشم و استسقاءالعین شود.
- استسقاء نخاع.
- استسقاء نخاع از فرط مباشرت.
- استسقائی.
- استسقاء یابس. رجوع به استسقاء طبلی شود

لغت نامه دهخدا

اسپریز

(اَ)

اسب رس. میدان و فضا و عرصه. (برهان). اسپریس. اسپرز. (سروری).

لغت نامه دهخدا

اسپریش

(اَ)

صورتی از اسبریس و مؤلف برهان قاطع گوید آن را با کیش قافیه آورده اند

لغت نامه دهخدا

اسب ریس

راهی که اسب به یک روز تواند پیمود، عرصه ای که اسب در آن تاخت کند میدان اسب دوانی اسب رس اسب رز اسپ ریس، میدان چوگان بازی و نمایش و رژه، میدان جنگ

فرهنگ لغت هوشیار

اسپرهم

هر گیاه خوشبو ریحان، هر گیاه، سبزه، میوه

فرهنگ لغت هوشیار

اسپ رس

اسب ریس

فرهنگ لغت هوشیار

اسپ ریز

راهی که اسب به یک روز تواند پیمود، عرصه ای که اسب در آن تاخت کند میدان اسب دوانی اسب رس اسب رز اسپ ریس، میدان چوگان بازی و نمایش و رژه، میدان جنگ

فرهنگ لغت هوشیار

اسپرسا

واحد اندازه گیری مسافت در ایران باستان و آن مسافتی بود که شخص رشید (یعنی کسی که به حد رشد رسیده باشد) در مدت دو دقیقه میتوانست بپیماید (این مقدار را بر حسب تجربه معین کرده بودند که از هنگام پیدا شدن اولین شعاع خورشید تا نمایان شدن قرص تمام آن برای پیمودن چنین مسافتی لازم است) بعضی آنرا معادل 147 متر و برخی 185 متر دانسته اند ولی طبق نوشته های هرودتس و کزنفون واراتستنس مقیاس مذکور را باید از 150 تا 189 متر دانست. سی اسپر سا معادل یک پرثنها (فرسنگ) بود

فرهنگ لغت هوشیار

اسپرسپ

راهی که اسب به یک روز تواند پیمود، عرصه ای که اسب در آن تاخت کند میدان اسب دوانی اسب رس اسب رز اسپ ریس، میدان چوگان بازی و نمایش و رژه، میدان جنگ

فرهنگ لغت هوشیار

اسپرسف

راهی که اسب به یک روز تواند پیمود، عرصه ای که اسب در آن تاخت کند میدان اسب دوانی اسب رس اسب رز اسپ ریس، میدان چوگان بازی و نمایش و رژه، میدان جنگ

فرهنگ لغت هوشیار

اسپرغم

هر گیاه خوشبو ریحان، هر گیاه، سبزه، میوه

فرهنگ لغت هوشیار

اسپرکی

منسوب به اسپرک رنگی که از اسپرک میسازند

فرهنگ لغت هوشیار

اسپرلوس

کاخ، کوشک، قصر: (چه نقصان دیدی از کهبه تو بی دین که گردی گرد اسپرلوس شاهان ک) (عسجدی)

فرهنگ لغت هوشیار

اسپ ریس

راهی که اسب به یک روز تواند پیمود، عرصه ای که اسب در آن تاخت کند میدان اسب دوانی اسب رس اسب رز اسپ ریس، میدان چوگان بازی و نمایش و رژه، میدان جنگ

فرهنگ لغت هوشیار

اسپری

سپری آخرشده به آخر آمده به پایان رسیده به نهایت رسیده، نیست شده معدوم گردیده معدوم ناچیز منقرض مرده

فرهنگ لغت هوشیار

اسپراس

اسپریس

فرهنگ لغت هوشیار

اسپرس

گیاهی از دسته اسپرس ها از تیره پروانه واران. ساقه ایست بارتفاع 30 تا 60 سانتی متر و برگهایش جفت جفت و دراز و نوک تیزند. گلهایش صورتی کم رنگ و دارای خطوط ارغوانی است. میوه اش محتوی یک تخم است و در اراضی آهکی خوب میروید. این گیاه مصرف علیق دارد اسپست عرن انوبروخیس اونوبروخیس

فرهنگ لغت هوشیار

اسپرس

((اِ پِ رِ))

گیاهیست از دسته پروانه پرها با ساقه های نازک و برگ هایی که از سه برگچه تشکیل می شود. برای خوراک دام از آن استفاده می کنند

فرهنگ فارسی معین

اسپری

((اِ پَ))

سپری، پایان یافته، نابود شده، معدوم

فرهنگ فارسی معین

اسپری

((اِ پِ رِ))

وسیله ای حاوی مایع که با فشار دکمه آن مایع درونش به صورت ذرات ریز خارج می شود، افشانه (واژه فرهنگستان)، مایعی که به شکل پودر از این ظرف بیرون پاشیده می شود

فرهنگ فارسی معین

اسپری

افشانه

فرهنگ واژه فارسی سره

اسپرس

مرتعی در نزدیکی روستای زانوس رستاق کجور

فرهنگ گویش مازندرانی

اسپری

نوعی پرنده ی سفید مهاجر، پرستوی دریایی

فرهنگ گویش مازندرانی

اسپریک

پرستوی دریایی

فرهنگ گویش مازندرانی

معنی اسپریس - جستجوی لغت در جدول جو

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما