معنی اخصم - جستجوی لغت در جدول جو

اخصم

لغت نامه دهخدا

اخمص

قسمتی از کف پا، بین پنجه و پاشنه، که به زمین نمی رسد

فرهنگ فارسی عمید

اخشم

ویژگی کسی که حس شامه اش خوب نیست و بوها را تشخیص نمی دهد

فرهنگ فارسی عمید

اخرم

در علم عروض ویژگی پایه ای که در آن مفاعیلن به مفعولن تغییر یافته است، کسی که بینی اش را سوراخ کرده یا شکافته باشند، بریده بینی

فرهنگ فارسی عمید

اخدم

(اَ دَ)

هر اسب که سپیدی ساقش کوتاه گشته گرداگرد خرده گاه وی شده باشد. (منتهی الارب) (آنندراج). اسبی که پای وی بجای خلخال سپید بود، دیوانه شدن اشتر، مبتلا شدن مرد به آشوب چشم یعنی درد چشم و رمد

لغت نامه دهخدا

اخدم

(اَ دَ)

نام قریه ای است تابع قضاء حیفاء در لواء عکا، و از آنجا تا حیفا دو ساعت و نیم راه است و در اوائل قرن 19م. در حدود صد خانوار در آنجا سکنی داشته اند. رجوع به منجم العمران فی المستدرک علی معجم البلدان ج 1 ص 163 شود، یافتن. دریافتن. درک کردن. فراگرفتن، اخذ کردن از، برداشت کردن

لغت نامه دهخدا

اخمص

(اَ مَ)

باریکی کف پا. باریکی کف پای که بزمین نرسد. میان پای و کف پائی که بر زمین نیاید. آنجا از زیر قدم که بر زمین ننشیند. میان کف پا که با زمین ملحق نشود.

لغت نامه دهخدا

اخکم

(اَ کَ)

کم غربال و جز آن. اطار. (السامی). چنبر دف و غربال. (مجمعالفرس سروری)

لغت نامه دهخدا

اخطم

(اَ طَ)

درازبینی. (مهذب الاسماء) (منتهی الارب) ، رفتن نرم. (آنندراج) ، تن آسانی کردن. (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

اخرم

(اَ رَ)

کوهی در دیار بنی سلیم که ببلاد ربیعه بن عامر بن صعصعه پیوندد. کوهی است در چهارمیلی زمین نجد.

لغت نامه دهخدا

اخصوم

(اُ)

گوشه یعنی دستۀ جوال. اخسوم، اخضر تربه، وادیست که در آن سیلهائی که از سراه فرودآیند جمع شود. (معجم البلدان) ، و گویند آبگیریست که طول آن سه و عرض وی یکروزه راه است، و گویند اخضر و اخضرین موضعی است بالجزیره نمر بن قاسط را، و مواضع بسیار عربیه و عجمیه بنام اخضر خوانده شده است. (معجم البلدان) ، بستانی گوید: اخضر، هوارسی است به اقصی مغرب افریقیه واقع در14 درجه و 44 دقیقۀ عرض شمالی و آنرا فرناند پرتقالی بسال 849 هجری قمری کشف کرد و در مسافت 500 هزارگزی مغرب آن، بین 13 درجه و 17 دقیقه عرض شمالی و 24 درجه و 27 دقیقۀ طول غربی موقع جزائر رأس الاخضر و جزیرهالملح و جز آنهاست و سکنۀ این جزیره 80000 تن و آن مختص پرتقالیانست و کادا بسال 861 هجری قمری آنرا کشف کرده است. (ضمیمۀ معجم البلدان) ، کوهی است بطائف. (منتهی الارب) ، در الجزایر در ایالت وهران نام کوهی و نام ولایتی است و در نزدیکی بن غازی نیز نام کوهی است. (قاموس الاعلام ترکی)

گوشه یعنی دستۀ جوال. اُخسوم، اَخضر تُربه، وادیست که در آن سیلهائی که از سراه فرودآیند جمع شود. (معجم البلدان) ، و گویند آبگیریست که طول آن سه و عرض وی یکروزه راه است، و گویند اخضر و اخضرین موضعی است بالجزیره نمر بن قاسط را، و مواضع بسیار عربیه و عجمیه بنام اخضر خوانده شده است. (معجم البلدان) ، بستانی گوید: اخضر، هوارسی است به اقصی مغرب افریقیه واقع در14 درجه و 44 دقیقۀ عرض شمالی و آنرا فرناند پرتقالی بسال 849 هجری قمری کشف کرد و در مسافت 500 هزارگزی مغرب آن، بین 13 درجه و 17 دقیقه عرض شمالی و 24 درجه و 27 دقیقۀ طول غربی موقع جزائر رأس الاخضر و جزیرهالملح و جز آنهاست و سکنۀ این جزیره 80000 تن و آن مختص پرتقالیانست و کادا بسال 861 هجری قمری آنرا کشف کرده است. (ضمیمۀ معجم البلدان) ، کوهی است بطائف. (منتهی الارب) ، در الجزایر در ایالت وهران نام کوهی و نام ولایتی است و در نزدیکی بن غازی نیز نام کوهی است. (قاموس الاعلام ترکی)

لغت نامه دهخدا

اخصن

(اَ صُ)

جمع واژۀ خصین، جغرافیون عرب این نام را اکثر بمحیط کبیر و گاه بدریای سفید (مدیترانه) داده اند. (قاموس الاعلام ترکی).
- دریای اخضر، مجازاً آسمان:
دریای اخضر فلک و کشتی هلال
هستند غرق نعمت حاجی قوام ما.
حافظ.
- ، یکی از شعب خمسۀ بحرالهند

جَمعِ واژۀ خصین، جغرافیون عرب این نام را اکثر بمحیط کبیر و گاه بدریای سفید (مدیترانه) داده اند. (قاموس الاعلام ترکی).
- دریای اخضر، مجازاً آسمان:
دریای اخضر فلک و کشتی هلال
هستند غرق نعمت حاجی قوام ما.
حافظ.
- ، یکی از شعب خمسۀ بحرالهند

لغت نامه دهخدا

اخصف

(اَ صَ)

تهیگاه سپید، از اسپ و گوسفند. اسب و گوسفندی که دو طرف تهیگاه او سپید باشد. اسب سپیدپهلو. (مهذب الاسماء).

لغت نامه دهخدا

اخصف

(اَ صَ)

موضعی است

لغت نامه دهخدا

اخصب

(اَ صَ)

نعت تفضیلی از خصب. فراخ تر. ارهم. امرع.
- امثال:
اخصب من صبیحه لیلهالظلمه، وذلک انّه اصابت النّاس ببغداد لیله ریح جأت بما لم تأت به قطّ و ذلک فی ایّام المهدی فالقی ساجداً و هویقول اللهم ّ احفظنا واحفظ فینا نبیک صلّی اﷲ علیه وآله و لاتشمت بنا اعدأنا من الامم و ان کنت یا رب ّ اخذت النّاس بذنبی فهذه ناصیتی بیدک فارحمنا یا ارحم الراحمین. فی دعاء کبیر حفظ منه. هذا! فلما اصبح تصدّق بالف الف درهم و اعتق ماءه رقبه و احج ّ مائه رجل ففعل مثل ذلک جل ّ قوّاده و بطانته والخیزران و من اشبه هؤلاء فکان النّاس بعد ذلک اذا ذکروا الخصب قالوا اخصب من صبیحه لیلهالظلمه. (مجمع الامثال میدانی)

نعت تفضیلی از خِصب. فراخ تر. اَرْهَم. اَمرَع.
- امثال:
اخصب من صبیحه لیلهالظلَمه، وذلک انّه اصابت النّاس ببغداد لیله ریح جأت بما لم تأت به قطّ و ذلک فی ایّام المهدی فالقی ساجداً و هویقول اللهم ّ احفظنا واحفظ فینا نبیک صلّی اﷲ علیه وآله و لاتشمت بنا اعدأنا من الامم و ان کنت یا رب ّ اخذت َ النّاس بذنبی فهذه ناصیتی بیدک فارحمنا یا ارحم الراحمین. فی دعاء کبیر حفظ منه. هذا! فلما اصبح تَصَدّق بالف الف درهم و اعتق ماءه رقبه و احج ّ مائه رجل ففعل مثل ذلک جُل ّ قوّاده و بطانته والخیزران و من اشبه هؤلاء فکان النّاس بعد ذلک اذا ذکروا الخصب قالوا اخصب من صبیحه لیلهالظلمه. (مجمع الامثال میدانی)

لغت نامه دهخدا

اخصام

(اَ)

جمع واژۀ خصم، بمعنی گوشۀ اندرونی دنبالۀ مشک که در مقابل دهانه باشدو جانب و ناحیه و گوشه یعنی دسته، پست گردن کردن پیری و مانند آن کسی را. پست گردن گردانیدن کسی را کلانسالی، فروتن گردانیدن. (تاج المصادر بیهقی) (زوزنی)

لغت نامه دهخدا

اخشم

(اَ شَ)

فراخ بینی.

لغت نامه دهخدا

اخرم

(اَ رَ)

نام یکی از پادشاهان روم. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

اخثم

(اَ ثَ)

پهن بینی. (مهذب الاسماء). پهن و سطبر بینی، برانگیختن کسی را بر مخادعه، پنهان کردن. (تاج المصادر بیهقی) ، در خزانه کردن. (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

اخرم

(اَ رَ)

بریده بینی. کفته بینی. دیوار بینی یا سر بینی اندکی بریده. (تاج المصادر بیهقی). دیواربینی بریده. (زوزنی). آنکه میانۀ دو سوراخ بینی او بریده باشند:
تیر تو تنین دم شده زو درع زال از هم شده
بل کوه قاف اخرم شده منقار عنقا ریخته.
خاقانی.

لغت نامه دهخدا

اخثم

(اَ ثَ)

از اعلام مردان عربست

لغت نامه دهخدا

اعصم

(اَ صَ)

آهوو بز کوهی که یک دست یا هر دو دستش سفید باشد و تمام اندام سیاه یا سرخ باشد. مؤنث: عصماء. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج). آنک یک دست وی سیاه بود و یکی سپید از حیوان. (تاج المصادر بیهقی). آن آهو که دست و پای سپید دارد. (مهذب الاسماء نسخۀ خطی). آن آهو یا بز کوهی که در یک دست یا هر دو دست آن سپیدی باشد و سایر اندام آن سرخ یا سیاه بود. مؤنث:عصماء. (از اقرب الموارد). از رنگهایی است در اسب که مخالف رنگ سایر اندام باشد و از اقسام تحجیل (سپیدی دست و پای اسب) باشد، پس اگر سپیدی تحجیل تنها دردستها باشد آنرا اعصم گویند، خواه مجاور باشد با رسغ (پیوند دست و پا) و خواه مجاور نباشد و تحجیل بر اسپیدی دو دست و یک دست گفته نمی شود مگر آنکه با سپیدی پاها یا سپیدی یک پا جمع گردد. و اگر در یک دست باشد گویند: اعصم الیدالیمنی، یا اعصم الیدالیسری. و اگر سپیدی در هر دو دست باشد، اعصم الیدین گویند. (از صبح الاعشی ج 2 ص 20).

آهوو بز کوهی که یک دست یا هر دو دستش سفید باشد و تمام اندام سیاه یا سرخ باشد. مؤنث: عَصماء. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج). آنک یک دست وی سیاه بود و یکی سپید از حیوان. (تاج المصادر بیهقی). آن آهو که دست و پای سپید دارد. (مهذب الاسماء نسخۀ خطی). آن آهو یا بز کوهی که در یک دست یا هر دو دست آن سپیدی باشد و سایر اندام آن سرخ یا سیاه بود. مؤنث:عَصماء. (از اقرب الموارد). از رنگهایی است در اسب که مخالف رنگ سایر اندام باشد و از اقسام تحجیل (سپیدی دست و پای اسب) باشد، پس اگر سپیدی تحجیل تنها دردستها باشد آنرا اعصم گویند، خواه مجاور باشد با رسغ (پیوند دست و پا) و خواه مجاور نباشد و تحجیل بر اسپیدی دو دست و یک دست گفته نمی شود مگر آنکه با سپیدی پاها یا سپیدی یک پا جمع گردد. و اگر در یک دست باشد گویند: اعصم الیدالیمنی، یا اعصم الیدالیسری. و اگر سپیدی در هر دو دست باشد، اعصم الیدین گویند. (از صبح الاعشی ج 2 ص 20).

لغت نامه دهخدا

اعصم

(اَ صُ)

جج عصمه وعصمه. (منتهی الارب). رجوع به اعصام و عصمه شود

لغت نامه دهخدا

اخزم

(اَ زَ)

مار نر.

لغت نامه دهخدا

اخثم

پت بینی بینی پهن، شیر از جانوران

فرهنگ لغت هوشیار

اخمص

کف پا

فرهنگ لغت هوشیار

اخرم

بینی بریده در زبانزد) عروض (سنگی است که در آن بریدگی پدید آید و آن انداختن م است ازمفاعلین آنکه بینیش را سوراخ کرده باشند آنکه بینی وی را شکافته باشند 0، شعری که در وزن آن (خرم) واقع شده باشد یعنی (فعولن) را (عولن) و (مفاعلتن) را (فاعلتن) گویند

فرهنگ لغت هوشیار

اخشم

فراخ بینی ابویا کسی که بوییدن نتواند گنده بینی آنکه بینی وی بوی گرفته باشد بعلتی آنکه قوه بویایی ندارد آنکه بوی بد و خوب را در نمی یابد

فرهنگ لغت هوشیار