جدول جو
جدول جو

معنی مرثیه

مرثیه((مَ یِ))
شعر یا سخنی که در مدح و سوگواری مرده خوانده شود
تصویری از مرثیه
تصویر مرثیه
فرهنگ فارسی معین

واژه‌های مرتبط با مرثیه

مرثیه

مرثیه
مرثیه. مرثیت. در عزای مرده گریستن و برشمردن اوصاف او. رجوع به مرثیه شود،
{{اِسم مَصدَر، اِسم}} عزاداری. سوکواری. مرده ستائی. ذکر محامد و اوصاف مرده و ستایش او. نوحه سرائی در عزای کسی. مدیح مرده. شرح محاسن و ذکر خیر مرده. مرثیت.نیز رجوع به مرثیت شود: فرمود (عضدالدوله) تا وی را بردار کردند و با تبر و سنگ بکشتند و در مرثیۀ وی این ابیات بگفتند. (تاریخ بیهقی ص 291). در مرثیه او قطعه ای گفت. (تاریخ بیهقی ص 371). عتبی رساله ای در مرثیه او انشاء کرده است. (ترجمه تاریخ یمینی ص 441).
آن شوخ به قتل من دلخسته کمر بست
در مرثیه ام معنی باریک توان بست.
طاهر غنی (آنندراج).
، شعری که در سوک از دست رفته ای گویند. شعری که در عزای کسی گویند و در آن به محامد و صفات پسندیدۀ وی اشاره کنند. رثاء. ج، مراثی: یکی از شعرای خراسان نیشابوری این مرثیه بگفت اندر مرگ وی. (تاریخ بیهقی ص 186).
آورده سه بیت به تضمین ز شعر خویش
در مرثیه به نام نریمان برآمده.
خاقانی.
مرثیۀ همت است نقش خط سرنوشت
ضابطۀ آدم است سوک کرم داشتن.
واله (از آنندراج).
، روضه. (ناظم الاطباء). مراسم عزائی که به یاد شهیدان راه دین و بخصوص در ایام محرم و به یاد واقعۀکربلا برپا کنند، اشعاری که در ذکر مصائب و شرح شهادت پیشوایان دین و بخصوص شهیدان کربلا سرایند و خوانند. نوحه.
- مرثیه خواندن، نوحه و مراثی در مراسم عزاداری شهیدان کربلا به آهنگ خاص خواندن.
- مرثیه ساختن، مرثیه سرودن. در عزای کسی شعر سرودن:
مرثیه سازم که مرد شاعرم
تا از اینجا برگ و لالنگی برم.
مولوی.
- مرثیه سرودن، در رثای از دست رفته ای شعر گفتن و مدیح او کردن.
- ، درشرح وقایع کربلا و در عزای بزرگان دین شعر مصیبت ساختن و خواندن. رجوع به مرثیه سرائی شود.
- مرثیه گفتن، در عزای مرده ای شعر سرودن و محامد او بر شمردن: خواجه بونصر مشکان که این محتشم را به نشابور مرثیه گفت هم به هرات بمرد. (تاریخ بیهقی ص 371). و یکی از شعرای خراسان نیشابوری این مرثیه بگفت اندرمرگ وی. (تاریخ بیهقی ص 186)
لغت نامه دهخدا

مرثیه

مرثیه
مرده ستودن و رحمت کردن. (تاج المصادر بیهقی). رثاء. رثی. رثایه. مرثاه. گریستن بر مرده و برشمردن و ذکر محاسن وی. (از متن اللغه) (از اقرب الموارد). رجوع به مرثیه و مرثیت شود، در عزای مرده شعری سرودن. (از اقرب الموارد). رجوع به مرثیت و مرثیه شود، رحمت و رقت آوردن. (از اقرب الموارد). رحم کردن. (یادداشت مؤلف)
لغت نامه دهخدا

مرثیه

مرثیه
تعزیه، رثا، سوگ سرود، مرثیت، سوگنامه، نوحه، نوحه سرایی
متضاد: سرود، عزاداری، سوگواری، ماتم
فرهنگ واژه مترادف متضاد

ارثیه

ارثیه
مانداک مرده ریگ مردری رخن مونث ارثی، مرده ریگ آنچه از کسی به ارث به دیگران میرسد میراث
فرهنگ لغت هوشیار