اَبریشَم، تاری بسیار نازک و محکم که از باز کردن پیلۀ کرم ابریشم تهیه می شود و در صنایع نساجی و تهیۀ تار بعضی از سازهای موسیقی به کار می رود، کَناغ، پَناغ، کَج، بَهرامِه، سیلک، حَریر، دِمسَق، قَزّ، دِمسِه برای مِثال گرچه یکی کرم بریشم گر است / باز یکی کرم بریشم خور است (نظامی۱ - ۷۲)
ابریشم. افریشم. (آنندراج). ابریسم. قز. رجوع به ابریشم شود: بیابید از این مایه دیبای روم که پیکر بریشم بود زرْش بوم. فردوسی. کرم کز توت بریشم کند آن نیست عجب چه عجب از زمی ار دُر دهد و گوهر بر. فرخی. بهمه شهر بود از آن آذین در بریشم چو کرم پیله زمین. عنصری. تا می ناب ننوشی نبود راحت جان تا نبافند بریشم خز و دیبا نشود. منوچهری. شده از غیرتش بریشم تن زَهرۀ زهرۀبریشم زن. سنائی. کرا بنده کو بار مردم کشد گهی شم کشد گه بریشم کشد. نظامی. بسا مرغ را کز چمن گم کنند قفس عاج و دام از بریشم کنند. نظامی. سه نگردد بریشم ار او را پرنیان خوانی و حریر و پرند. هاتف. نقّاض، بریشم گزار. (دهار). و رجوع به ابریشم شود. - بریشم خور، که ابریشم را بخورد. کرم خورندۀ ابریشم مانند بید و جز آن: گرچه یکی کرم بریشم گر است باز یکی کرم بریشم خور است. نظامی. - بریشم طناب، طناب از ابریشم: زده بارگاهی بریشم طناب ستونش زر و میخش از سیم ناب. نظامی. - بریشم لب، که لبی نرم چون ابریشم دارد. نازک، و آن صفتی نیکوست اسب را: بریشم لبی بلکه لؤلؤسمی رونده چو لؤلؤ بر ابریشمی. نظامی. ، جگر و کوهان شتر که به درازا بریده به رشته و مانند آن پیچند. (منتهی الارب) (از ذیل اقرب الموارد از لسان) ، دو سپاه عرب و عجم. (از ذیل اقرب الموارد از لسان)
ماده ای که کرم مخصوص (بنام کرم پیله) بشکل نخ بسیار باریک (بنام و بوسیله آن لانه ای بیضی شکل برای خود سازد رشته ای که از تارهای پیله برای دوختن و بافتن سازند ابریسم بریشم حریر قز افریشم. یا ابریشم هفت رنگ. تارهای ابریشم است بهفت لون که بر سر عروس آویزند و آنرا بشگون نیک دارند. یا کرم ابریشم. کرم پیله کرم قز دود القز، تار سازها که بزخمه یا بناخن نوازند، مطلق سازهای زه دار، دستان ساز پرده ساز، درختی از دسته گل ابریشم ها جز تیره پروانه واران که گونه ای از آن در جنگلهای شمال ایران موجود است گل ابریشم، شب خسب
حریر، تاری بسیار محکم نازک و درخشآنکه کرم ابریشم به دور خود می تند، گلی به صورت رشته های باریک آویخته به رنگ زرد یا سرخ که در تابستانها می روید. (نگارش کردی: ههورشم)
