مقدمه مفهومی درباره واژه اعتبارسنجی (Validate) فرآیندی حیاتی در فناوری اطلاعات است که طی آن صحت، دقت و انطباق داده ها با استانداردهای تعریف شده بررسی می شود. این مفهوم در تمام مراحل توسعه نرم افزار، از طراحی فرم ها تا پردازش تراکنش ها نقش اساسی دارد. کاربرد واژه در برنامه نویسی و فناوری اطلاعات در توسعه وب، اعتبارسنجی شامل بررسی فرم های ورودی کاربر است. در پردازش داده ها، به کنترل کیفیت اطلاعات اشاره دارد. در امنیت سایبری، برای تأیید هویت کاربران و صحت داده ها استفاده می شود. مثال های واقعی و کاربردی 1- اعتبارسنجی آدرس ایمیل در فرم ثبت نام 2- بررسی صحت شماره کارت اعتباری در پرداخت آنلاین 3- تأیید فرمت تاریخ در سیستم های مدیریت محتوا 4- اعتبارسنجی توکن های امنیتی در APIها 5- بررسی انطباق داده های ورودی با الگوهای تعریف شده نقش در توسعه نرم افزار در معماری نرم افزار، اعتبارسنجی معمولاً در چند لایه انجام می شود. در طراحی مدرن، اعتبارسنجی هم در سمت کلاینت (برای تجربه کاربری بهتر) و هم در سمت سرور (برای امنیت) پیاده سازی می شود. در میکروسرویس ها، هر سرویس مسئول اعتبارسنجی داده های خود است. تاریخچه و تکامل مفهوم اعتبارسنجی به دهه 1960 و سیستم های اولیه بانکی بازمی گردد. در دهه 1990 با گسترش وب، اعتبارسنجی فرم ها اهمیت یافت. امروزه با ظهور فناوری هایی مانند یادگیری ماشین، روش های هوشمند اعتبارسنجی در حال توسعه هستند. تفاوت با مفاهیم مشابه اعتبارسنجی (validation) با verification متفاوت است - verification معمولاً شامل تأیید خارجی است. با sanitization نیز تفاوت دارد که به پاکسازی داده ها اشاره دارد. با authentication نیز متفاوت است که مخصوص تأیید هویت است. پیاده سازی فنی در فرانت اند: با HTML5 validation attributes و JavaScript در بک اند: با کتابخانه هایی مانند Joi (JavaScript)، Pydantic (Python) در پایگاه داده: با constraints مانند CHECK و FOREIGN KEY در APIها: با استانداردهایی مانند JSON Schema چالش ها 1- تعادل بین اعتبارسنجی دقیق و عملکرد سیستم 2- مدیریت پیام های خطای کاربرپسند 3- اعتبارسنجی در سیستم های بلادرنگ 4- یکپارچه سازی روش های اعتبارسنجی در معماری های توزیع شده نتیجه گیری اعتبارسنجی مؤثر یکی از ارکان توسعه نرم افزارهای قابل اعتماد و امن است. با پیشرفت فناوری، روش های اعتبارسنجی نیز هوشمندتر و متنوع تر شده اند.
