مقدمه مفهومی درباره واژه فرستنده (Transmitter) در فناوری اطلاعات به هر مؤلفه ای اطلاق می شود که مسئول تولید، کدگذاری و ارسال سیگنال ها یا داده ها در یک سیستم ارتباطی است. فرستنده ها می توانند سخت افزاری (مانند فرستنده های رادیویی) یا نرم افزاری (مانند کتابخانه های ارسال داده در برنامه ها) باشند. یک فرستنده معمولاً شامل اجزایی مانند مبدل سیگنال، مدولاتور، تقویت کننده و آنتن (در سیستم های بی سیم) است. کیفیت و طراحی فرستنده تأثیر مستقیمی بر دامنه و قابلیت اطمینان ارتباط دارد. کاربرد واژه در برنامه نویسی یا زیرشاخه های فناوری اطلاعات در شبکه های کامپیوتری، کارت شبکه نقش فرستنده را ایفا می کند. در ارتباطات بی سیم، فرستنده های رادیویی سیگنال ها را ارسال می کنند. در برنامه نویسی، کتابخانه های شبکه نقش فرستنده نرم افزاری را دارند. در سیستم های embedded، تراشه های ارتباطی مانند بلوتوث یا WiFi به عنوان فرستنده عمل می کنند. در مخابرات، فرستنده های پایه ای (Base Stations) ارتباط با دستگاه های موبایل را ممکن می سازند. در سیستم های IoT، ماژول های ارتباطی نقش فرستنده را دارند. مثال های واقعی و کاربردی در زندگی یا پروژه های IT 1. مودم های DSL برای فرستادن داده به اینترنت 2. کارت های WiFi در لپ تاپ ها 3. فرستنده های رادیویی در ایستگاه های پایه موبایل 4. ماژول های GPS در دستگاه های ناوبری 5. فرستنده های مادون قرمز در کنترل های از راه دور 6. تراشه های بلوتوث در هندزفری ها 7. فرستنده های فیبر نوری در مراکز داده 8. آنتن های ماهواره ای برای ارسال سیگنال 9. فرستنده های RFID در سیستم های شناسایی 10. ماژول های LoRaWAN در شهرهای هوشمند. نقش واژه در توسعه نرم افزار یا معماری سیستم ها در معماری سیستم های توزیع شده، مؤلفه های فرستنده مسئول برقراری ارتباط بین نودها هستند. در معماری کلاینت-سرور، کلاینت نقش فرستنده درخواست ها و سرور نقش فرستنده پاسخ ها را دارد. در سیستم های پیام رسانی، تولیدکنندگان (Producers) به عنوان فرستنده پیام عمل می کنند. در معماری Event-Driven، منابع رویداد نقش فرستنده را ایفا می کنند. در سیستم های بلادرنگ، فرستنده ها باید کم ترین تأخیر ممکن را داشته باشند. در معماری های ابری، فرستنده ها ممکن است در مناطق جغرافیایی مختلف پراکنده باشند. شروع استفاده از این واژه در تاریخچه فناوری و تکامل آن در سال های مختلف اولین فرستنده های الکتریکی به قرن نوزدهم و سیستم های تلگراف بازمی گردند. در دهه 1900 با اختراع رادیو، فرستنده های رادیویی توسعه یافتند. در دهه 1940، فرستنده های راداری در جنگ جهانی دوم پیشرفت کردند. در دهه 1960، فرستنده های ماهواره ای ظهور کردند. در دهه 1980، فرستنده های دیجیتال جایگزین آنالوگ شدند. در دهه 1990، فرستنده های موبایل با ظهور GSM متحول شدند. در دهه 2000، فرستنده های MIMO برای WiFi و 4G توسعه یافتند. در دهه 2010، فرستنده های کوانتومی در مراحل آزمایشی قرار گرفتند. تفکیک آن از واژگان مشابه فرستنده (Transmitter) با گیرنده (Receiver) که عمل مقابل آن است تفاوت دارد. با تکرارکننده (Repeater) که سیگنال را تقویت و بازپخش می کند متفاوت است. با مبدل (Transducer) که انرژی را از شکلی به شکل دیگر تبدیل می کند تفاوت دارد. با روتر (Router) که مسیر داده را تعیین می کند نیز متفاوت است. با سرور (Server) که ممکن است شامل فرستنده باشد اما مفهوم گسترده تری دارد تفاوت دارد. شیوه پیاده سازی واژه در زبان های برنامه نویسی مختلف در Python از کتابخانه هایی مانند socket برای پیاده سازی فرستنده استفاده می شود. در Java از کلاس های DatagramSocket برای فرستنده های UDP استفاده می شود. در C++ از کتابخانه Boost.Asio برای پیاده سازی فرستنده ها استفاده می شود. در JavaScript از WebSocket برای فرستنده های بلادرنگ وب استفاده می شود. در Embedded C از کتابخانه های vendor-specific برای فرستنده های سخت افزاری استفاده می شود. در Swift از فریمورک Network برای پیاده سازی فرستنده های iOS استفاده می شود. در Kotlin از کتابخانه های Ktor برای فرستنده های اندروید استفاده می شود. چالش ها یا سوءبرداشت های رایج در مورد آن 1. تصور اینکه تمام فرستنده ها سخت افزاری هستند 2. عدم توجه به محدودیت های قدرت فرستنده های بی سیم 3. باور غلط درباره عدم نیاز به همگام سازی بین فرستنده و گیرنده 4. تصور اشتباه درباره یکسان بودن تمام فرستنده ها 5. عدم درک تفاوت بین فرستنده های آنالوگ و دیجیتال 6. باور نادرست درباره نامحدود بودن دامنه فرستنده ها 7. تصور اینکه فرستنده ها نیازی به مدیریت خطا ندارند 8. عدم توجه به مصرف انرژی فرستنده ها در دستگاه های همراه. نتیجه گیری کاربردی برای استفاده در متون تخصصی و آموزشی فرستنده ها جزء حیاتی هر سیستم ارتباطی هستند که طراحی و پیاده سازی بهینه آنها تأثیر مستقیمی بر کیفیت و قابلیت اطمینان ارتباط دارد. با پیشرفت فناوری های ارتباطی، فرستنده ها به سمت مصرف انرژی کمتر، اندازه کوچک تر و کارایی بالاتر در حال حرکت هستند. درک اصول کار فرستنده ها و چالش های مربوط به آنها برای مهندسان شبکه، توسعه دهندگان نرم افزار و طراحان سیستم های embedded ضروری است. انتخاب نوع مناسب فرستنده بر اساس نیازمندی های پروژه از نظر برد، نرخ داده و مصرف انرژی تصمیم مهمی در طراحی سیستم های ارتباطی است.
