مقدمه مفهومی رویّه در برنامه نویسی به بلوکی از کد سازمان یافته اشاره دارد که یک کار مشخص را انجام می دهد. این مفهوم پایه ای در تمام پارادایم های برنامه نویسی است و به اشکال مختلفی پیاده سازی می شود.
کاربردهای فنی 1. ساختاردهی و ماژولار کردن کد 2. امکان استفاده مجدد از کد 3. کاهش پیچیدگی برنامه ها 4. تسهیل فرآیند اشکال زدایی 5. بهبود خوانایی و نگهداری کد
مثال های عملی - توابع ریاضی در کتابخانه های استاندارد - روال های ورود/خروج کاربران - پردازش داده های ورودی - الگوریتم های جستجو و مرتب سازی - عملیات پایه در پایگاه داده
تاریخچه و تکامل مفهوم رویّه از اولین زبان های برنامه نویسی مانند فورترن و کوبول وجود داشته است. با ظهور برنامه نویسی ساخت یافته در دهه 1970، اهمیت آن بیشتر شد و امروزه در تمام زبان های مدرن پیاده سازی می شود.
تفاوت با تابع رویّه ممکن است مقداری برنگرداند (مانند متدهای void در جاوا)، در حالی که تابع همیشه یک مقدار بازگشتی دارد. همچنین رویّه می تواند اثرات جانبی داشته باشد.
پیاده سازی فنی - در پایتون با استفاده از def - در جاوا به عنوان متدهای void - در C با توابع بدون مقدار بازگشتی - در SQL با stored procedures - در زبان های تابعی به شکل توابع با اثرات جانبی
چالش ها - مدیریت اثرات جانبی در روال ها - پیچیدگی زیاد روال های طولانی - اشکال زدایی روال های تو در تو - وابستگی های بین روال های مختلف - تست واحد روال های پیچیده
بهترین روش ها 1. محدود کردن اندازه روال ها به 15-20 خط کد 2. مستندسازی دقیق پارامترها و رفتار روال 3. کاهش اثرات جانبی تا حد امکان 4. نام گذاری گویا و معنادار 5. رعایت اصل تک مسئولیتی (Single Responsibility)
کاربرد در فناوری های نوین - معماری میکروسرویس ها - پردازش موازی و توزیع شده - برنامه نویسی اعلانی - هوش مصنوعی و یادگیری ماشین - اتوماسیون فرآیندهای کسب وکار
نتیجه گیری رویّه ها از مفاهیم بنیادین مهندسی نرم افزار هستند که استفاده صحیح از آنها می تواند کیفیت، قابلیت نگهداری و خوانایی کد را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد.
