مقدمه مفهومی حمل پذیر (Portable) در فناوری اطلاعات به سیستم ها، نرم افزارها یا دستگاه هایی اطلاق می شود که به راحتی بین محیط های مختلف فیزیکی یا دیجیتالی قابل انتقال و استفاده هستند. در مورد نرم افزارها، برنامه های حمل پذیر معمولاً نیاز به نصب ندارند و می توانند مستقیماً از روی حافظه های قابل حمل اجرا شوند. در مورد سخت افزار، دستگاه های حمل پذیر معمولاً سبک وزن، کم مصرف و دارای قابلیت های ارتباطی بی سیم هستند. این مفهوم در سال های اخیر با ظهور فناوری هایی مانند محاسبات ابری و برنامه های کاربردی وب، گسترش یافته است. کاربرد در فناوری اطلاعات 1. برنامه های کاربردی قابل اجرا از USB 2. سیستم عامل های قابل حمل روی حافظه های خارجی 3. دستگاه های محاسباتی همراه مانند لپ تاپ ها و تبلت ها 4. ابزارهای توسعه قابل حمل بین سیستم ها 5. برنامه های موبایل با قابلیت همگام سازی بین دستگاه ها 6. محیط های توسعه یکپارچه قابل حمل 7. بازی های قابل اجرا بدون نصب 8. سرویس های ابری با دسترسی از هر دستگاه مثال های کاربردی 1. نرم افزارهای PortableApps که از روی USB اجرا می شوند 2. سیستم عامل Tails روی حافظه USB 3. لپ تاپ های فوق سبک 4. برنامه های موبایل مانند Evernote با همگام سازی ابری 5. محیط های توسعه مانند VS Code Portable 6. بازی های استیم که بدون نصب اجرا می شوند 7. سرویس های Google Docs با دسترسی از هر مرورگر 8. دستگاه های رزبری پای قابل حمل نقش در معماری سیستم ها در معماری نرم افزارهای حمل پذیر، تمرکز بر حداقل سازی وابستگی های سیستمی و ذخیره سازی تنظیمات به صورت محلی است. در معماری دستگاه های حمل پذیر، تاکید بر بهینه سازی مصرف انرژی و قابلیت های ارتباطی است. در سیستم های ابری، معماری های مبتنی بر کلاینت سبک با پردازش سنگین در سمت سرور توسعه یافته اند. در برنامه های کاربردی وب پیشرو (PWA)، قابلیت کار آفلاین و همگام سازی بعدی پیاده سازی شده است. تاریخچه و تکامل مفهوم حمل پذیر به اولین کامپیوترهای قابل حمل در دهه 1970 بازمی گردد. در دهه 1990، ظهور حافظه های فلش امکان توسعه نرم افزارهای قابل حمل را فراهم کرد. در دهه 2000، پروژه هایی مانند PortableApps محبوب شدند. امروزه با ظهور رایانش ابری و برنامه های کاربردی وب، مفهوم حمل پذیری به سطح جدیدی رسیده است. در سال های اخیر، دستگاه های قابل حمل پیشرفته تری مانند تبلت ها و گوشی های هوشمند توسعه یافته اند. تفاوت با واژگان مشابه حمل پذیر با چندسکویی (Cross-platform) تفاوت دارد: چندسکویی به اجرا روی پلتفرم های مختلف اشاره دارد. با سبک وزن (Lightweight) نیز متفاوت است، چون سبک وزنی به مصرف منابع کم اشاره می کند. با ابری (Cloud-based) نیز تفاوت دارد، زیرا سیستم های ابری لزوماً قابل حمل نیستند. پیاده سازی در فناوری ها در نرم افزار: PortableApps.com، LiberKey. در سیستم عامل: Tails، Puppy Linux. در سخت افزار: لپ تاپ های Ultrabook، تبلت ها. در توسعه: VS Code Portable، Eclipse Portable. در بازی: بازی های بدون نیاز به نصب Steam. در ابر: Google Docs، Office 365. در موبایل: اپلیکیشن های همگام شونده مانند Dropbox. در اینترنت اشیا: دستگاه های پوشیدنی. چالش های رایج 1. محدودیت های امنیتی در اجرای برنامه های قابل حمل 2. مشکلات کارایی در مقایسه با برنامه های نصب شده 3. چالش های ذخیره سازی و مدیریت داده 4. محدودیت های سخت افزاری دستگاه های قابل حمل 5. مشکلات همگام سازی بین دستگاه ها 6. چالش های توسعه برای محیط های مختلف 7. مدیریت وابستگی های نرم افزاری کاربرد در فناوری های نوین در رایانش لبه، اجرای کد روی دستگاه های لبه. در اینترنت اشیا، سنسورهای قابل حمل با باتری طولانی. در واقعیت مجازی، هدست های قابل حمل مستقل. در پزشکی دیجیتال، دستگاه های نظارت سلامت شخصی. در آموزش الکترونیکی، محتوای یادگیری قابل حمل. در شهرهای هوشمند، دستگاه های نظارت محیطی قابل حمل. در خودروهای خودران، سیستم های محاسباتی قابل حمل. نتیجه گیری حمل پذیری با امکان جابجایی آسان سیستم ها و داده ها بین محیط های مختلف، انعطاف پذیری کاربران و سازمان ها را افزایش می دهد. طراحی سیستم های حمل پذیر مؤثر نیازمند تعادل بین قابلیت جابجایی، کارایی و امنیت است. با پیشرفت فناوری های همراه و ابری، اهمیت سیستم های حمل پذیر در زندگی دیجیتال روزمره بیش از پیش آشکار شده است.
