مقدمه مفهومی سکو (Platform) در فناوری اطلاعات به مجموعه ای یکپارچه از سخت افزار، نرم افزار و خدمات زیرساختی اطلاق می شود که به عنوان بستری برای توسعه، استقرار و اجرای برنامه های کاربردی عمل می نماید. سکوها با ارائه مجموعه ای از ابزارها، کتابخانه ها و سرویس های از پیش ساخته شده، پیچیدگی توسعه نرم افزار را کاهش داده و به توسعه دهندگان امکان تمرکز بر منطق کسب وکار را می دهند. سکوها می توانند در سطوح مختلفی از انتزاع عمل کنند، از سکوهای سخت افزاری تا پلتفرم های نرم افزاری و سرویس های ابری. کاربرد در فناوری اطلاعات 1. توسعه برنامه های کاربردی (مانند پلتفرم های .NET، Java EE) 2. اجرای سرویس های ابری (مانند AWS، Azure) 3. پیاده سازی سیستم های توزیع شده 4. پشتیبانی از برنامه های موبایل (مانند iOS، Android) 5. اجرای برنامه های سازمانی 6. تحلیل داده های حجیم 7. توسعه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین 8. پیاده سازی بلاکچین و برنامه های غیرمتمرکز مثال های کاربردی 1. سیستم عامل هایی مانند Windows و Linux 2. پلتفرم های ابری مانند Google Cloud Platform 3. چارچوب های توسعه مانند Node.js و Django 4. سکوهای موبایل مانند iOS و Android 5. پلتفرم های تحلیل داده مانند Hadoop 6. سکوهای IoT مانند AWS IoT 7. پلتفرم های بازی مانند Unity 8. بازارهای دیجیتال مانند App Store و Google Play نقش در معماری سیستم ها سکوها به عنوان لایه میانی بین سخت افزار و برنامه های کاربردی عمل می کنند و با ارائه خدمات استاندارد، پیچیدگی توسعه و استقرار برنامه ها را کاهش می دهند. در معماری چندلایه، سکوها معمولاً لایه میانی (Middleware) را تشکیل می دهند. در معماری میکروسرویس، سکوها امکان استقرار، مدیریت و مقیاس پذیری سرویس ها را فراهم می کنند. در سیستم های توزیع شده، سکوها خدمات پایه مانند ارتباطات، امنیت و مدیریت داده را ارائه می دهند. تاریخچه و تکامل مفهوم سکو به ابتدای عصر کامپیوتر بازمی گردد، جایی که سیستم عامل ها به عنوان اولین پلتفرم ها ظهور کردند. در دهه 1980 و 1990، پلتفرم های توسعه نرم افزار مانند .NET و Java EE معرفی شدند. در دهه 2000، ظهور رایانش ابری منجر به ایجاد پلتفرم های ابری مانند AWS شد. امروزه با ظهور فناوری هایی مانند کانتینرها و سرویس های بدون سرور (Serverless)، نسل جدیدی از پلتفرم ها در حال شکل گیری هستند. در سال های اخیر، پلتفرم های تخصصی برای حوزه هایی مانند هوش مصنوعی و بلاکچین توسعه یافته اند. تفاوت با واژگان مشابه سکو با چارچوب (Framework) تفاوت دارد: چارچوب ها مجموعه ای از کتابخانه ها برای توسعه نرم افزار هستند، در حالی که سکوها محیط اجرایی کامل تری را فراهم می کنند. همچنین سکو با زیرساخت (Infrastructure) متفاوت است، چون زیرساخت به منابع پایه اشاره دارد، در حالی که سکو شامل لایه های نرم افزاری بالاتری است. سکو با بازار (Marketplace) نیز تفاوت دارد، اگرچه برخی سکوها ممکن است دارای بازارهای دیجیتال باشند. پیاده سازی در فناوری ها در محیط های ابری: سرویس هایی مانند AWS Elastic Beanstalk، Heroku. در توسعه موبایل: پلتفرم های iOS SDK و Android SDK. در توسعه وب: پلتفرم هایی مانند LAMP و MEAN. در اینترنت اشیا: پلتفرم هایی مانند AWS IoT و Google Cloud IoT. در بلاکچین: پلتفرم هایی مانند Ethereum و Hyperledger. در یادگیری ماشین: پلتفرم هایی مانند TensorFlow Extended و Amazon SageMaker. چالش های رایج 1. قفل فروشنده (Vendor Lock-in) در پلتفرم های اختصاصی 2. پیچیدگی یکپارچه سازی پلتفرم های مختلف 3. مسائل امنیتی در پلتفرم های اشتراکی 4. هزینه های استفاده از پلتفرم های ابری 5. یادگیری منحنی های شیب دار برای پلتفرم های جدید 6. محدودیت های فنی در برخی پلتفرم ها 7. وابستگی به به روزرسانی ها و پشتیبانی فروشنده کاربرد در فناوری های نوین در رایانش لبه (Edge Computing)، پلتفرم های پردازش مرزی. در هوش مصنوعی، پلتفرم های یادگیری عمیق مانند TensorFlow. در واقعیت مجازی و افزوده، پلتفرم های توسعه مانند ARKit و ARCore. در سیستم های توصیه گر، پلتفرم های تحلیل رفتار کاربر. در اتوماسیون فرآیندهای رباتیک (RPA)، پلتفرم هایی مانند UiPath. در محاسبات کوانتومی، پلتفرم های توسعه مانند Qiskit. نتیجه گیری سکوها به عنوان بسترهای اساسی در اکوسیستم فناوری اطلاعات، نقش حیاتی در تسریع توسعه نرم افزار و کاهش پیچیدگی های فنی ایفا می کنند. انتخاب پلتفرم مناسب با توجه به نیازهای پروژه، مقیاس پذیری مورد نیاز و راهبردهای بلندمدت سازمان، از تصمیم های مهم در معماری سیستم های اطلاعاتی است. با ظهور فناوری های جدید، پلتفرم ها نیز به سمت تخصصی تر و یکپارچه تر شدن در حال حرکت هستند.
