مقدمه مفهومی فناوری چندرسانه ای تحولی اساسی در نحوه تعامل انسان با کامپیوتر ایجاد کرده است. این مفهوم که از ترکیب ’’multi’’ (چند) و ’’media’’ (رسانه) تشکیل شده، اولین بار در دهه 1960 مطرح شد و با ظهور کامپیوترهای شخصی در دهه 1980 و سپس اینترنت در دهه 1990 به سرعت گسترش یافت. امروزه محتوای چندرسانه ای بخش جدایی ناپذیر از زندگی دیجیتال ماست و در آموزش، سرگرمی، ارتباطات و تجارت کاربردهای فراوانی دارد. انواع محتوای چندرسانه ای 1) خطی (مانند فیلم های سینمایی) 2) غیرخطی و تعاملی (مانند بازی های کامپیوتری) 3) چندرسانه ای زنده (مانند کنفرانس های ویدیویی) 4) چندرسانه ای آموزشی 5) چندرسانه ای تبلیغاتی. هر نوع ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارد. مولفه های اصلی 1) متن (فونت ها، عناوین) 2) تصاویر (عکس، نمودار) 3) صدا (موسیقی، گفتار) 4) ویدیو (فیلم، انیمیشن) 5) تعامل (رابط های کاربری). ترکیب هوشمندانه این عناصر تجربه کاربری غنی تری ایجاد می کند. فرمت های رایج 1) تصاویر: JPEG, PNG, GIF 2) صدا: MP3, WAV, AAC 3) ویدیو: MP4, AVI, MOV 4) انیمیشن: SWF, GIF 5) فرمت های ترکیبی: PDF, HTML5. انتخاب فرمت مناسب بر اساس نیاز و پلتفرم انجام می شود. چالش ها 1) حجم بالای داده ها 2) نیاز به پهنای باند زیاد 3) مسائل سازگاری بین پلتفرم ها 4) هزینه تولید بالا 5) چالش های دسترسی پذیری برای کاربران خاص. این مشکلات نیاز به راهکارهای فنی پیشرفته دارند. کاربردها 1) آموزش الکترونیک (نرم افزارهای آموزشی) 2) صنعت بازی (بازی های کامپیوتری) 3) واقعیت مجازی و افزوده 4) تبلیغات دیجیتال 5) کنفرانس های ویدیویی 6) سیستم های پزشکی (آموزش و تشخیص). هر حوزه نیازهای خاص خود را دارد. روندهای نوین 1) چندرسانه ای ابری (پردازش و ذخیره در ابر) 2) واقعیت مجازی و افزوده پیشرفته 3) استفاده از هوش مصنوعی در تولید محتوا 4) فشرده سازی پیشرفته (مانند AV1) 5) تعامل چندحسی (لمسی، بویایی) 6) چندرسانه ای تطبیقی (شخصی سازی شده). نتیجه گیری فناوری چندرسانه ای به رشد سریع خود ادامه می دهد و نقش کلیدی در تحول دیجیتال ایفا می کند. آینده این فناوری با هوشمندتر شدن، تعاملی تر شدن و یکپارچه سازی با فناوری های نوظهور مانند متاورس شکل خواهد گرفت.
