مقدمه مفهومی درباره واژه گرداننده جاز (Jaz Drive) یک سیستم ذخیره سازی قابل حمل بود که در سال 1995 توسط شرکت آیام (Iomega) معرفی شد. این درایو از دیسک های جاز با ظرفیت 1GB و بعداً 2GB استفاده می کرد که برای زمان خود ظرفیت بسیار بالایی محسوب می شد. گرداننده های جاز به عنوان جایگزینی پیشرفته برای دیسک های Zip طراحی شده بودند و در بین حرفه ای ها و کاربران پیشرفته محبوبیت داشتند. کاربرد در فناوری اطلاعات در پشتیبان گیری از داده ها. در انتقال فایل های حجیم. در ذخیره سازی موقت پروژه های چندرسانه ای. در سیستم های ویرایش ویدئوی غیرخطی. در استودیوهای موسیقی دیجیتال. در محیط های گرافیکی حرفه ای. در انتقال داده بین سیستم های مختلف. مثال های کاربردی پشتیبان گیری از سرورهای کوچک. ذخیره سازی پروژه های فتوشاپ حجیم. انتقال فایل های ویدئویی بین استودیوها. نگهداری آرشیوهای دیجیتال. ذخیره سازی مجموعه های نرم افزاری. استفاده در سیستم های MIDI. انتقال داده بین سیستم های اداری. نقش در ذخیره سازی داده گرداننده های جاز در زمان خود پیشرفته ترین سیستم ذخیره سازی قابل حمل بودند. امکان ذخیره سازی حجم زیادی از داده را فراهم می کردند. سرعت انتقال داده نسبت به فلاپی دیسک ها بسیار بالاتر بود. برای کارهای حرفه ای ایده آل بودند. قابلیت جابجایی آسان را ارائه می دادند. به عنوان رسانه ای قابل اعتماد برای پشتیبان گیری استفاده می شدند. تاریخچه و تکامل در سال 1995 با ظرفیت 1GB معرفی شد. در سال 1998 نسخه 2GB آن عرضه گردید. در اوایل دهه 2000 با ظهور درایوهای USB و DVD از رده خارج شد. مشکلات مکانیکی و قیمت بالا باعث کاهش محبوبیت آن شد. امروزه به عنوان یک فناوری قدیمی در موزه های کامپیوتر یافت می شود. تفاوت با مفاهیم مشابه گرداننده جاز با دیسک های Zip که ظرفیت کمتری داشتند متفاوت بود. همچنین با هارددیسک های اکسترنال امروزی که از رابط های سریع تر استفاده می کنند فرق دارد. جاز درایو یک سیستم اختصاصی با رسانه خاص خود بود. پیاده سازی در فناوری از طریق درایوهای اختصاصی آیام. با رابط SCSI در مدل های اولیه. با رابط موازی در مدل های بعدی. با نرم افزارهای اختصاصی مدیریت دیسک. در سیستم عامل های ویندوز و مکینتاش. با قابلیت فرمت دهی برای کاربردهای مختلف. چالش ها قیمت بالای دیسک ها و درایوها. مشکلات مکانیکی و خرابی های متعدد. نیاز به درایورهای خاص. رقابت با رسانه های ارزان تر مانند CD-R. محدودیت در دسترسی تصادفی. سرعت کمتر نسبت به هارددیسک های داخلی. نتیجه گیری گرداننده های جاز اگرچه عمر کوتاهی داشتند، اما در زمان خود انقلابی در ذخیره سازی قابل حمل داده ایجاد کردند. این فناوری راه را برای توسعه درایوهای قابل حمل امروزی هموار کرد و یادآور دوره ای از تکامل فناوری ذخیره سازی است.
