مقدمه مفهومی فایل سرور (File Server) یک سیستم کامپیوتری متصل به شبکه است که وظیفه ذخیره سازی، سازماندهی و مدیریت دسترسی به پرونده ها را برای چندین کاربر بر عهده دارد. این سرورها با استفاده از پروتکل های شبکه مانند SMB/CIFS، NFS یا AFP به کلاینت ها سرویس می دهند. فایل سرورها هسته مرکزی بسیاری از شبکه های سازمانی هستند و مزایایی مانند متمرکزسازی داده ها، کاهش افزونگی، بهبود امنیت و ساده سازی مدیریت پشتیبان گیری را ارائه می کنند. تاریخچه و تکامل اولین فایل سرورها در دهه 1980 با ظهور شبکه های محلی (LAN) توسعه یافتند. در دهه 1990، سیستم هایی مانند Novell NetWare و Windows NT Server محبوب شدند. امروزه فایل سرورها به صورت مجازی، ابری و حتی مبتنی بر نرم افزارهای متن باز مانند Samba ارائه می شوند. با رشد داده ها، فایل سرورهای مدرن به سیستم های توزیع شده و مقیاس پذیر تبدیل شده اند. انواع فایل سرورها 1. سرورهای اختصاصی (Dedicated) 2. سرورهای مجازی (Virtual) 3. سرورهای ابری (Cloud-based) 4. دستگاه های NAS (Network Attached Storage) 5. سیستم های توزیع شده (Distributed) 6. سرورهای خوشه ای (Clustered) 7. سرورهای هایبرید (Hybrid) مولفه های اصلی - سیستم عامل سرور (Windows Server, Linux) - سرویس های اشتراک گذاری فایل - سیستم های ذخیره سازی (DAS, SAN, NAS) - مکانیزم های کنترل دسترسی - سیستم های کش گذاری - ابزارهای مدیریت و مانیتورینگ - راهکارهای افزونگی و تحمل خطا پروتکل های رایج - SMB/CIFS (ویندوز) - NFS (یونیکس/لینوکس) - AFP (اپل) - FTP/SFTP (انتقال فایل) - WebDAV (دسترسی مبتنی بر وب) - iSCSI (دسترسی سطح بلوک) ملاحظات امنیتی - احراز هویت کاربران - سیستم های مجوزدهی دقیق - رمزنگاری داده ها در حال انتقال و ذخیره - سیستم های کشف نفوذ - کنترل نسخه و بازیابی فایل ها - ممیزی و ثبت فعالیت ها بهینه سازی عملکرد - تنظیم اندازه بافرها - پیاده سازی سیستم های کش گذاری - استفاده از تکنیک های توازن بار - بهینه سازی شبکه های ذخیره سازی - فشرده سازی داده ها - پیش بارگذاری فایل های پرکاربرد راهکارهای جایگزین - سیستم های مدیریت محتوا (CMS) - پلتفرم های همکاری (Collaboration Platforms) - سرویس های ذخیره سازی ابری - سیستم های کنترل نسخه توزیع شده - پایگاه های داده مدرن
