مقدمه مفهومی درباره واژه رویداد در برنامه نویسی و سیستم های کامپیوتری به هر اتفاق قابل تشخیصی اطلاق می شود که سیستم می تواند به آن واکنش نشان دهد. این مفهوم پایه ای اساسی در معماری رویدادمحور (Event-Driven Architecture) و برنامه نویسی تعاملی است. رویدادها می توانند منشأ خارجی (مانند اقدامات کاربر) یا داخلی (مانند تغییر حالت سیستم) داشته باشند. کاربرد واژه در برنامه نویسی یا زیرشاخه های فناوری اطلاعات در توسعه رابط های کاربری (رویدادهای کلیک، صفحه کلید)، در سیستم های بلادرنگ (Real-Time Systems)، در معماری میکروسرویس (Event Sourcing)، در توسعه بازی ها (Game Events)، در سیستم های IoT (رویدادهای سنسورها) و در سیستم های توزیع شده (Message Events) کاربرد دارد. همچنین در الگوهای طراحی مانند Observer و Publisher-Subscriber نقش محوری دارد. مثال های واقعی و کاربردی در زندگی یا پروژه های IT کلیک ماوس در یک وب اپلیکیشن، دریافت پیام جدید در سیستم چت، تغییر وضعیت یک دستگاه IoT از آنلاین به آفلاین، اتمام پردازش یک تراکنش بانکی، وقوع خطا در اجرای یک دستور، تغییر مقدار یک متغیر به سطح بحرانی، دریافت درخواست HTTP جدید در سرور وب. نقش واژه در توسعه نرم افزار یا معماری سیستم ها در معماری های مدرن، رویدادها به عنوان واحدهای اصلی ارتباط بین مؤلفه ها عمل می کنند. در سیستم های Event-Driven، رویدادها محرک اصلی پردازش ها هستند. در معماری های توزیع شده، رویدادها از طریق پیام ها منتقل می شوند. در دیتابیس های Event Sourcing، حالت سیستم به صورت دنباله ای از رویدادها ذخیره می شود. در سیستم های Reactive Programming نیز جریان های داده بر اساس رویدادها مدیریت می شوند. شروع استفاده از این واژه در تاریخچه فناوری و تکامل آن در سال های مختلف مفهوم رویداد در برنامه نویسی به دهه 1960 و سیستم های تعاملی اولیه بازمی گردد. در دهه 1980 با ظهور محیط های توسعه گرافیکی (مانند Xerox PARC) اهمیت یافت. در دهه 1990 با استاندارد شدن مدل رویداد در DOM مرورگرها تثبیت شد. در دهه 2000 با ظهور معماری های SOA و EDA پیشرفت کرد. امروزه در سیستم های پیچیده ای مانند IoT و میکروسرویس ها نقش محوری دارد. تفکیک آن از واژگان مشابه رویداد با سیگنال (Signal) که در سطح سیستم عامل کار می کند تفاوت دارد. همچنین با پیام (Message) که حامل رویداد است متفاوت است. با وضعیت (State) که نتیجه جمعی رویدادها است نیز تفاوت دارد. رویداد بیشتر بر اتفاق لحظه ای تأکید دارد تا بر شرایط پایدار. شیوه پیاده سازی واژه در زبان های برنامه نویسی مختلف در جاوااسکریپت: addEventListener() در DOM، EventEmitter در Node.js. در #C: event/delegate، IObservable در Reactive Extensions. در جاوا: java.util.EventObject، RxJava. در پایتون: asyncio.Event، pygame.event. در سوئیفت: NotificationCenter، Combine framework. در کاتلین: Channels در coroutines. چالش ها یا سوءبرداشت های رایج در مورد آن 1) تصور اینکه همه رویدادها هم وزن هستند 2) مدیریت نادرست ترتیب رویدادها در سیستم های توزیع شده 3) اشباع سیستم با رویدادهای زیاد (Event Storming) 4) عدم تفکیک صحیح بین رویدادهای کسب وکار و رویدادهای فنی 5) مشکلات دیباگ در سیستم های مبتنی بر رویداد. نتیجه گیری کاربردی برای استفاده در متون تخصصی و آموزشی مدیریت صحیح رویدادها کلید ساخت سیستم های واکنش گرا (Reactive)، مقیاس پذیر و انعطاف پذیر است. طراحی سلسله مراتب رویدادها، مدیریت چرخه حیات آنها و اطمینان از تحویل مطمئن رویدادها از ملاحظات مهم در معماری های مبتنی بر رویداد هستند.
