مقدمه مفهومی درباره واژه سرور پایگاه داده (Database Server) به نرم افزار یا سخت افزاری اطلاق می شود که مسئول میزبانی و مدیریت یک یا چند پایگاه داده است و به درخواست های کلاینت ها برای دسترسی به داده ها پاسخ می دهد. این مفهوم در معماری کلاینت-سرور نقش محوری دارد. کاربرد واژه در برنامه نویسی یا زیرشاخه های فناوری اطلاعات در سیستم های سازمانی، در برنامه های کاربردی تحت وب، در ذخیره سازی متمرکز داده ها، در محیط های ابری، و در هر جایی که نیاز به اشتراک گذاری و مدیریت متمرکز داده باشد استفاده می شود. مثال های واقعی و کاربردی در زندگی یا پروژه های IT MySQL Server، Microsoft SQL Server، Oracle Database، MongoDB Atlas، PostgreSQL، و Amazon RDS همگی نمونه هایی از سرورهای پایگاه داده هستند. نقش واژه در توسعه نرم افزار یا معماری سیستم ها در معماری سیستم ها، سرور پایگاه داده معمولاً به عنوان لایه persistence عمل می کند. در سیستم های توزیع شده، سرورهای پایگاه داده ممکن است خوشه بندی شوند. در معماری میکروسرویس، هر سرویس ممکن است سرور پایگاه داده مستقل داشته باشد. شروع استفاده از این واژه در تاریخچه فناوری و تکامل آن در سال های مختلف مفهوم سرور پایگاه داده در دهه 1970 با ظهور معماری کلاینت-سرور شکل گرفت. در دهه 1990 با گسترش اینترنت، اهمیت آن افزایش یافت. امروزه با ظهور پایگاه داده های ابری، این مفهوم تحول یافته است. تفکیک آن از واژگان مشابه سرور پایگاه داده با سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) تفاوت دارد: DBMS نرم افزار است در حالی که سرور شامل سخت افزار و نرم افزار است. همچنین با Data warehouse که برای تحلیل است متفاوت است. شیوه پیاده سازی واژه در زبان های برنامه نویسی مختلف در سطح برنامه نویسی با کتابخانه های اتصال مانند JDBC (Java)، psycopg2 (Python)، mongoose (JavaScript)، و در سطح مدیریت با ابزارهایی مانند phpMyAdmin یا pgAdmin. چالش ها یا سوءبرداشت های رایج در مورد آن تنظیمات بهینه برای کارایی، امنیت سرورها، مقیاس پذیری، و تصور اینکه همه سرورهای پایگاه داده عملکرد یکسانی دارند از چالش های رایج هستند. نتیجه گیری کاربردی برای استفاده در متون تخصصی و آموزشی مدیریت صحیح سرورهای پایگاه داده می تواند کارایی و امنیت برنامه ها را تضمین کند. انتخاب بین سرورهای اختصاصی، اشتراکی یا ابری باید بر اساس نیازهای خاص انجام شود.
