مقدمه مفهومی درباره واژه پیکربندی (Configuration) در فناوری اطلاعات به مجموعه ای از پارامترها، تنظیمات و گزینه هایی اطلاق می شود که رفتار یک سیستم نرم افزاری یا سخت افزاری را بدون نیاز به تغییر در کد اصلی تعیین می کنند. این مفهوم پایه ای برای انعطاف پذیری و قابلیت نگهداری سیستم هاست. کاربرد واژه در برنامه نویسی یا زیرشاخه های فناوری اطلاعات در توسعه نرم افزار، پیکربندی برای مدیریت محیط های مختلف (توسعه، تست، تولید)، تنظیمات اتصال به پایگاه داده، پارامترهای عملکردی و ویژگی های قابل تنظیم استفاده می شود. مثال های واقعی و کاربردی در زندگی یا پروژه های IT فایل های config در وب سرورها مانند nginx.conf، تنظیمات محیطی در Docker، فایل های application.properties در Spring، و تنظیمات سیستم در رجیستری ویندوز همگی نمونه های پیکربندی هستند. نقش واژه در توسعه نرم افزار یا معماری سیستم ها در معماری های مدرن، پیکربندی به عنوان کد (Configuration as Code) یکی از اصول DevOps است. در سیستم های توزیع شده، پیکربندی مرکزی (مانند etcd یا Consul) نقش حیاتی دارد. در میکروسرویس ها، مدیریت پیکربندی هر سرویس چالش مهمی است. شروع استفاده از این واژه در تاریخچه فناوری و تکامل آن در سال های مختلف مفهوم پیکربندی از اولین روزهای محاسبات وجود داشته است. در دهه 1980 با ظهور سیستم های پیچیده تر، مدیریت پیکربندی رسمیت یافت. امروزه با ظهور ابزارهایی مانند Ansible و Terraform، پیکربندی به حوزه جدیدی وارد شده است. تفکیک آن از واژگان مشابه پیکربندی با کدنویسی (Coding) تفاوت دارد: پیکربندی تغییر رفتار بدون تغییر کد است. همچنین با Provisioning متفاوت است که به تهیه منابع اشاره دارد. شیوه پیاده سازی واژه در زبان های برنامه نویسی مختلف در Java با فایل های properties/YAML، در Python با configparser، در JavaScript با فایل های env.، در سیستم های مدرن با ابزارهایی مانند Helm برای Kubernetes. چالش ها یا سوءبرداشت های رایج در مورد آن پیکربندی های توزیع نشده، اسرار ذخیره شده در پیکربندی، و اشتباه گرفتن پیکربندی با کدنویسی از چالش های رایج هستند. برخی گمان می کنند پیکربندی نیاز به تست ندارد. نتیجه گیری کاربردی برای استفاده در متون تخصصی و آموزشی مدیریت صحیح پیکربندی یکی از مهارت های کلیدی در مهندسی نرم افزار مدرن است. استفاده از بهترین روش ها می تواند قابلیت اطمینان سیستم را افزایش دهد.
