مقدمه مفهومی درباره واژه گذرگاه یا Bus در معماری کامپیوتر به زیرسیستمی اطلاق می شود که انتقال داده بین اجزای کامپیوتر را ممکن می سازد. این مفهوم هم در سطح سخت افزار (گذرگاه سیستم) و هم در سطح نرم افزار (گذرگاه پیام) کاربرد دارد و ستون فقرات ارتباطات در سیستم های کامپیوتری محسوب می شود.
کاربرد واژه در برنامه نویسی یا زیرشاخه های فناوری اطلاعات در معماری کامپیوتر برای اتصال CPU به حافظه. در شبکه های کامپیوتری برای توپولوژی گذرگاه. در سیستم های نهفته برای ارتباط با دستگاه های جانبی. در نرم افزار برای الگوی Event Bus. در سیستم عامل برای مدیریت دسترسی به منابع.
مثال های واقعی و کاربردی در زندگی یا پروژه های IT گذرگاه PCI در مادربردها. USB به عنوان گذرگاه سریال. گذرگاه آدرس در پردازنده ها. Event Bus در معماری میکروسرویس. توپولوژی Bus در شبکه های اترنت قدیمی.
نقش واژه در توسعه نرم افزار یا معماری سیستم ها تعیین پهنای باند سیستم. مدیریت دسترسی به منابع مشترک. کاهش پیچیدگی اتصالات. امکان توسعه و ارتقای سیستم. بهبود کارایی ارتباطات.
شروع استفاده از این واژه در تاریخچه فناوری و تکامل آن در سال های مختلف اولین بار در معماری کامپیوترهای اولیه دهه 1950 استفاده شد. در دهه 1980 با ظهور IBM PC استاندارد شد. در دهه 1990 با گذرگاه های سریال پیشرفته تر شد. امروزه در معماری های مدرن بهینه سازی شده است.
تفکیک آن از واژگان مشابه با Channel متفاوت است که ارتباط نقطه به نقطه است. با Link فرق دارد که اتصال مستقیم است. با Port متفاوت است که نقطه اتصال خارجی است.
شیوه پیاده سازی واژه در زبان های برنامه نویسی مختلف در سخت افزار: طراحی مدارهای گذرگاه. در نرم افزار: پیاده سازی Event Bus. در شبکه: پیکربندی توپولوژی Bus. در سیستم عامل: مدیریت گذرگاه های سیستمی.
چالش ها یا سوءبرداشت های رایج در مورد آن سوءبرداشت رایج این است که همه گذرگاه ها یکسان هستند. چالش اصلی جلوگیری از گلوگاه و تداخل سیگنال ها است.
نتیجه گیری کاربردی برای استفاده در متون تخصصی و آموزشی مفهومی اساسی در معماری کامپیوتر. درک آن برای طراحی سیستم ها حیاتی است. آموزش باید بر انواع و کاربردهای مختلف تأکید کند.
