مقدمه مفهومی درباره واژه API که مخفف ’’Application Programming Interface’’ است، به مجموعه ای از توابع، پروتکل ها و ابزارهایی اطلاق می شود که توسط یک نرم افزار برای استفاده سایر برنامه ها یا توسعه دهندگان فراهم می شود. این رابط ها امکان تعامل با نرم افزارها یا خدمات دیگر را فراهم می کنند، بدون اینکه نیاز به دانستن جزئیات پیاده سازی درونی آنها باشد.
کاربرد واژه در برنامه نویسی یا زیرشاخه های فناوری اطلاعات APIها در تمام حوزه های توسعه نرم افزار از جمله توسعه وب، برنامه های موبایل، نرم افزارهای دسکتاپ، اینترنت اشیاء (IoT) و هوش مصنوعی به کار می روند. توسعه دهندگان از APIها برای دسترسی به داده ها، تعامل با سیستم عامل یا اتصال به سرویس های خارجی استفاده می کنند.
مثال های واقعی و کاربردی در زندگی یا پروژه های IT نمونه ای از APIهای پرکاربرد، Google Maps API است که امکان درج نقشه و مسیر در اپلیکیشن ها را می دهد، یا APIهای شبکه های اجتماعی مانند Facebook Graph API که امکان اشتراک گذاری محتوا و دریافت داده های کاربر را می دهد. همچنین در پرداخت های آنلاین، API بانک ها نقش کلیدی دارند.
نقش واژه در توسعه نرم افزار یا معماری سیستم ها APIها به عنوان لایه ای انتزاعی، سیستم ها را ماژولار می کنند. در معماری های مدرن مانند Microservices، APIها واسطه ای حیاتی بین سرویس ها هستند و تعامل میان آن ها را استاندارد، امن و مستقل از پیاده سازی نگه می دارند.
شروع استفاده از این واژه در تاریخچه فناوری و تکامل آن در سال های مختلف استفاده از APIها به دهه ۱۹۶۰ بازمی گردد، اما با توسعه وب و اینترنت، اهمیت آن ها به شدت افزایش یافت. در دهه ۲۰۰۰ میلادی، ظهور RESTful APIs و بعد GraphQL تحولی عظیم در طراحی و کارایی APIها به وجود آورد.
تفکیک آن از واژگان مشابه API نباید با SDK (Software Development Kit) اشتباه گرفته شود. در حالی که API فقط واسط است، SDK مجموعه ای کامل از ابزارها شامل API، کتابخانه ها و مستندات برای توسعه است. همچنین تفاوت زیادی بین REST API و SOAP API از لحاظ سبک ارتباط وجود دارد.
شیوه پیاده سازی واژه در زبان های برنامه نویسی مختلف در Python، با استفاده از کتابخانه هایی مانند `requests` یا فریم ورک Flask برای ساخت API؛ در JavaScript، از Fetch یا Axios برای فراخوانی API استفاده می شود. همچنین فریم ورک هایی مانند Express.js برای ساخت API در Node.js بسیار رایج هستند.
نقش واژه در طراحی مدرن مانند DevOps، Microservices، AI و غیره در DevOps، APIها نقش کلیدی در اتوماسیون دارند. در Microservices، APIها رابط اصلی سرویس ها با یکدیگر هستند. در هوش مصنوعی، بسیاری از مدل ها و داده ها از طریق APIهای ابری مانند AWS Rekognition یا Google Cloud Vision فراخوانی می شوند.
چالش ها یا سوءبرداشت های رایج در مورد آن یکی از مشکلات رایج، سوءاستفاده از API بدون احراز هویت مناسب است که می تواند منجر به نشت اطلاعات شود. همچنین بسیاری کاربران تصور می کنند API یعنی فقط ’’اتصال به اینترنت’’، درحالی که API می تواند بین دو نرم افزار محلی نیز عمل کند.
نتیجه گیری کاربردی برای استفاده در متون تخصصی و آموزشی APIها برای توسعه سریع، انعطاف پذیر و مقیاس پذیر نرم افزارها ضروری هستند. شناخت انواع API، نحوه مستندسازی، امنیت و طراحی آن ها برای هر توسعه دهنده و معمار نرم افزار امری حیاتی است.