ابن حاتم بن قبیصه بن مهلب بن ابی صفره ازدی، مکنی به ابوخالد، از فرماندهان شجاع و نام آور عهد عباسی بود. درسال 144 هجری قمری والی مصر و در سال 154 هجری قمری والی افریقیه شد و با خوارج جنگید و بر آنها پیروز شد وبه سال 170 هجری قمری در قیروان درگذشت. او مانند جدش مهلب به جود و بخشش شهرت داشت.. و رجوع به ابن خلکان ج 2 ص 434 و کامل ابن اثیر ج 5 ص 284 و البیان و التبیین ج 2 ص 195 و قاموس الاعلام ترکی شود
