جدول جو
جدول جو

معنی نعمه الله ولی

نعمه الله ولی
(نِ مَ تُلْ لا هَِ وَ)
شاه نعمه الله ولی، ابن عبدالله بن محمد بن عبدالله بن کمال الدین حلبی کوهبنانی کرمانی، ملقب به نورالدین و متخلص به سید و معروف به شاه نعمه الله ولی، از اعاظم عرفای قرن هشتم هجری قمری و مؤسس طریقت صوفیان نعمهاللهی است. به سال 730 یا 731 هجری قمری در حلب ولادت یافت. مادرش از ایل شبانکارۀ فارس بود. دوران جوانی او در عراق گذشت، سپس به مکه رفت و هفت سالی در آنجا مقیم گشت و در مجلس شیخ عبدالله یافعی تلمذ کرد و پس از وفات استاد به ترک مکه گفت و برخی از عمر خود را در سمرقند و هرات و یزد بسر برد و بخصوص در سمرقند اربعین ها به ریاضت پرداخت و سرانجام به کرمان آمد و در قصبۀ ماهان مقیم گشت و بیست و پنج سال آخر عمر خود را در آنجا گذراند و پس ازعمری طولانی - در حدود یکصد سال - به سال 843 هجری قمری در همانجا درگذشت و تربتش زیارتگاه صوفیان و مریدان و معتقدانش گشت و هم اکنون مزار او در ماهان با شکوه و صفایی تمام برجاست و همه ساله گذشته از مریدان سلسله های گوناگون نعمهاللهی، بسیاری از مردم عادی غیر صوفی نیز به زیارت آن می شتابند. از اشعار اوست:
پادشاه و گدا یکی است یکی
بی نوا و نوا یکی است یکی
دردمندیم و دردمی نوشیم
درد و درد و دوا یکی است یکی
آینه صد هزار می بینم
روی آن جانفزا یکی است یکی
مبتلای بلای بالاییم
مبتلا و بلا یکی است یکی
قطره و موج و بحر و جوهر چار
بی شکی نزد ما یکی است یکی
نعمه الله یکی است در عالم
طلبش کن بیا یکی است یکی.
#
رندان باده نوش که با جام همدمند
واقف ز سرّ عالم و از حال آدمند
حقند اگر چه خلق نمایند و در صور
بحرند اگر چه در نظر ما چو شبنمند
دانندگان حضرت ذاتند و اولیا
آئینۀ صفات حق و اسم اعظمند
پیشند از ملایک و بیشند از بشر
گر چه کمند از خود و از هر کمی کمند
جمعند همچو شانه و با دوست رو به رو
گر چه چو زلف یار پریشان و درهمند
در اولیا به چشم حقارت نظر مکن
زیرا که نزد حضرت عزت مکرمند.
(از سعدی تا جامی ص 682 به بعد) (زندگی و آثار شاه نعمه الله ولی، دکتر نوربخش) (مجمع الفصحا چ دکتر مصفا ج 4 ص 87). رجوع به بستان السیاحهج 2 ص 528 و تذکرهالشعرا، دولتشاه ص 333 و تذکرۀ غنی ص 137 و حبیب السیر ج 4 ص 7 و 517 و 606 و ریاض العارفین ص 119 و ریحانه الادب ج 4 ص 301 و طرایق الحقایق ج 1 ص 219 و ج 2 ص 145 و ج 3 ص 2 و فهرست کتاب خانه مجلس شورای ملی ج 2 ص 217 و ج 3 ص 465 و فهرست کتاب خانه مدرسه عالی سپه سالار ج 2 ص 581 و قاموس الاعلام ج 6 و کلیات قاسم انوار چ سعید نفیسی ص 91 و مجالس المؤمنین ص 131 و مجالس النفایس ص 137 و 383 و مرآه الخیال ص 60 و نامۀ دانشوران ج 7 ص 117 و نتایج الافکار ص 705 شود
لغت نامه دهخدا