جدول جو
جدول جو

معنی نظام الدین اولیاء

نظام الدین اولیاء
(نِ مُدْ دی نِ اَ)
شیخ نظام الدین اولیاء، محمد بن احمد بن علی دهلوی معروف به شیخ نظام الدین اولیاء و شاه نظام اولیاء و نظام دهلوی و نظام الدین خالدی دهلوی و بحاث و محفل شکن ومتخلص به نظام و نرگسی، از مشایخ قرن هشتم و اعاظم عرفای هندوستان است، اجدادش از مردم بخارا بودند و به هند مهاجرت کردند و در قصبۀ بدایون ساکن شدند. وی به سال 633 هجری قمری تولد یافت و در سال 725 درگذشت. در سبب توجه او به طریق آورده اند که پس از تحصیل و تکمیل علوم، شبی در جامع دهلی بر اثر شنیدن آیتی از دهان مؤذن، شوق طلب در او پدید آمد و نزد شیخ فریدالدین شکرگنج شتافت و مدتها از او و دیگر پیران طریق استفاده کرد تا خود به مرحلۀ ارشاد رسید و مریدان وپیروان بسیار یافت. جامی در نفحات الانس کرامات بسیاری بدو نسبت کرده است. مزار وی در مقبرۀ شکرگنج هندوستان زیارتگاه است. امیر حسن دهلوی و امیرخسرو - دو شاعر پارسی گوی بزرگ هند - از مریدان وی بوده اند. نظام الدین در وصف مرید خویش امیرخسرو دهلوی گفته است:
از ملک سخنوری شهی خسرو راست
خسرو که به شاعری نظیرش کم خاست
این خسرو ماست ناصرخسرو نیست
زیرا که خدای ناصر خسرو ماست.
#
مرغ باغ قدسیم با قدسیان بودم بسی
چندگاهی شد که هست این فرش خاکی مسکنم.
(از ریحانه الادب ج 4 ص 212) (تاریخ مغول، اقبال ص 529) (فهرست کتابخانه مجلس شورای ملی ص 188) (از سعدی تا جامی ص 155) (صبح گلشن ص 526) (تذکرۀ حسینی ص 330). نیز رجوع به نفحات الانس ص 452 و قاموس الاعلام و ریاض العارفین و آنندراج شود
لغت نامه دهخدا