جدول جو
جدول جو

معنی مرعزی

مرعزی(مِ عِ زا / مَعِ زا / مِ عِزْ زا / مَ عِزْ زا)
به معنی مرعز است که پشم بز باشد. (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). رجوع به مرعز شود. و بزیون و سندس را از مرعزی کنند. (یادداشت مرحوم دهخدا). مرحوم دهخدا در دو بیت زیرین از ناصرخسرو:
همچنین دایم نخواهد ماند برگشت زمان
موی جعدت ششتری و روی خوبت مرغزی
بی گمان شو زانکه روزی ابر دهر بی وفا
برف بارد باهم بر آن شاهسپرم مرغزی.
کلمه مرغزی بیت اول را (در حواشی دیوان ص 682) به مرعزی تصحیح و مصراع را چنین حدس زده است: ظاهراً: همچنین... روی خوبت ششتری و موی جعدت مرعزی. و این صورت تصحیح شدۀ بیت را در یادداشتی برای لغت نامه شاهد لغت ’مرعزی’ آورده است. اما با توجه به اینکه کلمه ’مرغزی’ خود در تداول منسوب به ’مرغز’ و به همان معنی مرغز یعنی پشم نرم بز آمده است لذا صورت مضبوط در چ مرحوم تقوی درست می نماید و با ’مرغزی’ بیت دوم که به معنی منسوب به مرغز و مرو است سبب تکرار قافیه نمیشود. از طرف دیگر در چ جدید دیوان ناصرخسرو (دیوان چ مینوی - محقق ص 420) بیت اول چنین ضبط شده است:
همچنین دانم نخواهد ماند برگشت زمان
موی جعدت عنبری و روی خوبت قرمزی.
که این ضبط با اندک تغییری در حاشیۀ چ مرحوم تقوی نیز آمده است و در این صورت شعر شاهد لغت مورد نظرما نیست
لغت نامه دهخدا