عاشق لیلی بود. (غیاث). قیس که عاشق لیلی بود. (آنندراج). لقب قیس بن ملوح است که از بنی جعده بود. از شدت عشق لیلی دیوانه شد و بدان جهت مجنونش خواندند. (از انساب سمعانی) : لیلی صفتان ز حال ما بی خبرند مجنون داند که حال مجنون چون است. منسوب به رودکی (ازامثال و حکم ج 3 ص 1502). لیلی چو قمر به روشنی چست مجنون چو قصب بر ابرش سست. نظامی. لیلی سمن خزان ندیده مجنون چمن خزان رسیده. نظامی. لیلی به کرشمه زلف بر دوش مجنون به وفاش حلقه در گوش. نظامی. لیلی سر زلف شانه می کرد مجنون در اشک دانه می کرد. نظامی. لیلی چو گل شکفته می رست مجنون به گلاب دیده می شست. نظامی. گفت با لیلی خلیفه کاین تویی کز تو شد مجنون پریشان و غوی از دگر خوبان تو افزون نیستی گفت خامش چون تو مجنون نیستی. مولوی. یکی را از ملوک عرب حکایت عشق مجنون به لیلی و شورش حال وی بگفتند. (گلستان سعدی). هرآن عاقل که با مجنون نشیند نباید کردنش جز ذکر لیلی. سعدی (گلستان). مجنون رخ لیلی از مرگ نیندیشد از خویش بمردم من پس رخت به حی بردم. اوحدی. دور مجنون گذشت و نوبت ماست هر کسی پنج روز نوبت اوست. حافظ (دیوان چ قزوینی ص 40). شبی مجنون به لیلی گفت کای محبوب بی همتا ترا عاشق شود پیدا ولی مجنون نخواهد شد. ؟ و رجوع به قیس بنی عامر در همین لغت نامه و الشعرو الشعراء ابن قتیبه صص 220-224 و فوات الوفیات ج 2 صص 136-138 و ریاض العارفین ص 128 و فهرست عیون الاخبار و اعلام زرکلی ج 2 ص 802 و ج 3 ص 838 شود. - مثل مجنون، آشفته. پریشان. نزار. (امثال و حکم ج 3 ص 1486)
