به معنی آسیب و آزار و ضربی باشد که از سنگ و چوب و مشت و لگد و امثال آن به کسی رسد، (برهان)، به معنی آسیب و آزار و ضربی که از سنگ و چوب به کسی برسد یا لگد اسب یا از افتادن اسب، (آنندراج)، ضربی که از چوب و سنگ و مشت و لگد و مانند آن به کسی رسد، (ناظم الاطباء) : سواری به صدمه بر او افتاد و کوفتی سخت بدو رسید ... طبیب را فرمودند تا مداوات خستگی او کند، (تاریخ طبرستان)، - کوفت کوب، ضرب و کتک، (ناظم الاطباء)، - کوفت و روفت، کوفتگی و آسیب دیدگی: این دست حسن را که دررفته است یک کمی زردۀ تخم مرغ بینداز بگذار کوفت و روفتش را جمع کند، کوفت هرگاه با تابع خود همراه باشد به معنی خستگی و درد ناشی از آن نمی آید و حتماً به معنی درد ناشی از ضرب و آسیب دیدگی است، (فرهنگ لغات عامیانۀ جمالزاده)، - کوفت وروفت را بردن، رفع کردن دردهایی که از ضرب وزخم به زمین خوردگی پیدا شود، (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، - کوفت و روفت کردن، سخت و بسیار زدن کسی، (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، ، آسیب و آزار و صدمه، (ناظم الاطباء) (فرهنگ فارسی معین) : عدوی دولت او را همیشه کوفت رسد وگر سرش همه پیشانی است چون مسمار، سعدی، - کوفت خوردن، آسیب و آزار و صدمه دیدن: گفت خاموش چون کنم سعدی کاین همه کوفت می خورم از دوست، سعدی، ، اندوه و آزردگی، (ناظم الاطباء) (فرهنگ فارسی معین)، کوفته شدن اعضا، (آنندراج)، ماندگی و واماندگی تن از کار و تعب بدنی، (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، علاوه بر معنی ... به معنی خستگی و کوفتگی و درد عضلات ناشی از کار بدنی زیاد، در این صورت آن را با فعل رفتن استعمال می کنند: دیروز زورخانه رفتیم، من چون مدتی بود ورزش نکرده بودم بعد از ورزش بدنم کوفت رفت، (فرهنگ لغات عامیانۀ جمالزاده)، در اصطلاح، مرضی سوداوی است، (انجمن آرا) (آنندراج)، یک نوع که بیشتر در آلات تناسل از اثر مجامعت ناپاک پدید آید و آبلۀ فرنگ نیز گویند و به اصطلاح علمی سیفلیس نامیده می شود، (ناظم الاطباء)، آتشک، آبلۀ فرنگ، ارمنی دانه، نار افرنجیه، نار افرنجی، حب افرنجی، (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : نسوانی پرشهوت و پر سوزنک و کوفت مردانی بی همت و بی غیرت و لاشی، بهار (از فرهنگ فارسی معین)، - کوفت گرفتن، به بیماری کوفت مبتلا شدن، ، کلمه فحش، (ناظم الاطباء)، نفرینی است در تداول عامه، یعنی کوفت رساد ترا ... و در جواب کسی که او را دشمن دارند گویند و گاه در جواب آنکه پرسد چه خورم یا چه آشامم آرند و نظایر آن، کلمه آهرمنی بجای بلی، زهرمار! آتشک !قزل قروت ! زغنبوت ! درد بیدرمان ! (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، - کوفت کاری، نفرینی است مانند کوف، زهرمار، زغنبوت، درد بیدرمان، قزل قروت، آتشک، (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، - کوفت کاری کردن، (کلمه آهرمنی) خوردن، زهرمار کردن، (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، - کوفت کردن، (کلمه اهریمنی) خوردن، آشامیدن، زهرمار کردن، تخیدن: کوفت کن، بخور، (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، - کوفت کردن طعام را به کسی، با بدرفتاری و بدزبانی، آن طعام را بد وناگوار کردن، (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، ، مخفف کوفته، کوفته شده: آهن کوفت، زرکوفت، سیم کوفت، طلاکوفت، نقره کوفت، نیم کوفت، (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، مخفف کوفتن: سرکوفت، (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، آنچه از کار کوفتن هویدا می گردد، (آنندراج)، آنچه از زر و سیم و مانند اینها که بر دستۀ شمشیر و دشنه و کارد بکوبند و آن را منبت کاری خوانند، (آنندراج)، ماضی آزار و آسیب رسانیدن هم هست، یعنی آسیب و آزار رسانیدن، (برهان)، سوم شخص مفرد ماضی از ’کوفتن’، (فرهنگ فارسی معین)
