ابن یونس بن محمد بن منعه بن مالک عقیلی، مکنی به ابوالفتح و ملقب به کمال الدین موصلی متولد و متوفی در موصل (551-639 هجری قمری) فیلسوف وعلامۀ ریاضی دان و استاد مسلم حکمت و اصول و موسیقی و ادب و سیر بود. مسیحیان و یهودیان تورات و انجیل را بر او می خواندند و او برای آنان به خوبی و رسایی شرح می کرد. به علوم عقلی بیشتر علاقه و تسلط داشت. از آثار اوست: 1- کشف المشکلات، در تفسیر قرآن. 2- کتابی در مفردات الفاظ قانون ابن سینا. 3- الاصول. 4- عیون المنطق. 5- لغز فی الحکمه. 6- اسرارالسلطانیه، درنجوم. 7- شرح الاعمال الهندسیه. (از الاعلام زرکلی)