یکی از دهستانهای سه گانه بخش مرکزی شهرستان سقز است. این دهستان در قسمت شمال غربی شهرستان واقع است و ازطرف شمال به دهستانهای گوگ آغاج از بخش تکاب مراغه وبهی از بخش بوکان مهاباد و از طرف مغرب به دهستان اوباتو از بخش دیواندره و از طرف جنوب به دهستانهای سرشیو و میرده همین بخش محدود است. هوای دهستان در قسمت کوهستانی سردسیر کامل و در قسمت کنار رودخانه نسبهً معتدل است. منطقۀ کوهستانی است و مرتفعترین کوههای آن عبارت از کوه ملامحمد به ارتفاع 2169 متر و کوه بژنک به ارتفاع 2145 متر است و بلندترین قله در خاور دهستان، قلۀ کوه عبدالرزاق است که 2458 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. چهار رود خانه مهم که تشکیل رودخانه جغتو با زرینه رود را می دهند و در این دهستان به هم ملحق می گردند عبارتند از: رود خانه سقز، رود خانه جغتو، رود خانه خور خوره و رود خانه ساروق. راه شوسۀ سقز به سنندج از جنوب و راه شوسۀ سقز به بوکان از مغرب دهستان می گذرد و راه غالب قراء دهستان مالرو است. محصول عمده دهستان غلات و توتون و حبوبات و محصولات دامی از قبیل لبنیات و پشم و گوسفند است. این دهستان از 88 آبادی تشکیل شده است و معروفترین آنها عبارتند از: ملقرنی، صاحب، قلعه کهنه، سلیمان کندی، سنته، قپلانتو، چول ملو، چاغرلو. سکنۀ این دهستان در حدود 19 هزار تن است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)
